Instytut Historii Sztuki

Institute of History of Art

Uniwersytet Łódzki
Siedziba IHS UŁ
Data założenia	1945
Typ	naukowo-badawczy
Państwo	Polska
Województwo	łódzkie
Adres	ul. Narutowicza 65 90-131 Łódź
Dyrektor	dr hab. Piotr Gryglewski
brak współrzędnych
Strona internetowa

Instytut Historii Sztuki Uniwersytetu Łódzkiego – jednostka organizacyjna Wydziału Filozoficzno-Historycznego Uniwersytetu Łódzkiego.

Katedra Historii Sztuki mieściła się między innymi w Pałacu Biedermanna, a następnie od 2014 roku w gmachu przy ul. Uniwersyteckiej 3. Od 1 października 2016 roku siedziba jednostki znajduje się przy ul. Narutowicza 65^[1].

Na mocy decyzji Rady Wydziału Filozoficzno-Historycznego UŁ z dnia 27 września 2018 r. katedra została przekształcona w Instytut Historii Sztuki^[2].

Katedra Historii Sztuki została utworzona na Uniwersytecie Łódzkim w 1945 roku. Początkowo funkcje kierowników pełnili prof. Wacław Husarski^[3] oraz dr hab. Mieczysław Wallis. W latach 1945–1952 prowadzono studia magisterskie z zakresu historii sztuki. W 1965 jednostkę przemianowano na Katedrę Historii Sztuki i Kultury, zlikwidowaną w 1968 i reaktywowaną w charakterze zakładu w 1975. Do nazwy Katedry Historii Sztuki Uniwersytetu Łódzkiego powrócono w 1998^[4].

Od 1980 jednostką kierowała prof. Wanda Nowakowska, która po czterdziestu latach przerwy zorganizowała studia magisterskie z historii sztuki – funkcjonujące na UŁ od 1945 i zlikwidowane w 1952. Kierunek przywrócono na mocy decyzji ówczesnego rektora, prof. Michała Seweryńskiego, w 1992.

Od roku akademickiego 2016/2017 kierownikiem Katedry Historii Sztuki UŁ (obecnie dyrektorem Instytutu) jest dr hab. Piotr Gryglewski^[5].

Lista niepełna:

1. prof. dr hab. Wanda Nowakowska (1980–1999)
2. prof. dr hab. Grzegorz Sztabiński (1999–2009)
3. prof. dr hab. Krzysztof Stefański (2009–2016)
4. dr hab. Piotr Gryglewski (od 2016)

W kadencji 2020–2024^[6]:

Samodzielni pracownicy naukowi:^[7]

• prof. dr hab. Krzysztof Stefański – kierownik Katedry
• dr hab. Tadeusz Bernatowicz
• dr hab. Piotr Gryglewski
• dr hab. Julia Sowińska-Heim

Samodzielni pracownicy naukowi:^[8]

• dr hab. Aneta Pawłowska – kierownik Katedry
• dr hab. Agnieszka Gralińska-Toborek
• dr hab. Eleonora Jedlińska

• prof. dr hab. Leszek Kajzer
• prof. dr hab. Jadwiga Lipińska
• prof. dr hab. Wanda Nowakowska
• prof. dr hab. Irena Popławska
• prof. dr hab. Grzegorz Sztabiński
• dr hab. Zbigniew Bania
• dr hab. Mieczysław Wallis

W Instytucie prowadzone są studia na kierunku historia sztuki:

• licencjackie I stopnia (3 lata)^[9]
• magisterskie II stopnia (2 lata)

W ramach studiów magisterskich możliwy jest wybór specjalizacji:

• krytyka artystyczna i upowszechnianie sztuki – profil przygotowujący do pracy w redakcjach czasopism, galeriach i placówkach prowadzących handel dziełami sztuki
• ochrona zabytków i zarządzanie dobrami kultury materialnej – program skierowany do osób zainteresowanych pracą w muzeach, instytucjach zawiązanych z ochroną zabytków i zarządzaniem dobrami kultury

• „Tekst a dzieło sztuki“ (Łódź, 18-20.05.2015).
• Międzynarodowa konferencja naukowa „African Tradition – African Modernity” (19-20.11.2015).
• Międzynarodowa konferencja naukowa „Historia – konserwacja – rewitalizacja”. Funkcjonowanie rezydencji regionu łódzkiego w kontekście doświadczeń europejskich (26-28.09.2016). Komitet naukowy: prof. T. Bernatowicz, prof. P. Gryglewski, prof. k. Stefański^[10].
• „Okno, przez które wkracza do nas rzeczywistość Boga. Ołtarz w świetle historii sztuki i teologii liturgii” (01-02.06.2017). Komitet naukowy: prof. T. Bernatowicz, prof. P. Gryglewski^[11].

Seria wydawnicza „Sztuka Polski Środkowej”

• Studia [I]. Architektura nowożytna, red. Z. Bania, Łódź 2000.
• Studia [II]. Architektura średniowieczna i nowożytna, red. Z. Bania, E. Kubiak, Łódź 2002.
• P. Gryglewski, Vetusta monumenta. Szlacheckie mauzoleum od poł. XV w. do XVII w., Łódź 2002.
• Studia III. Sztuka nowożytna i nowoczesna, red. P. Gryglewski, E. Kubiak, K. Stefański, Łódź 2008.

• Studia IV. Sztuka nowożytna i nowoczesna, red. P. Gryglewski, E. Kubiak, K. Stefański, Łódź 2010.
• Studia V. [Sztuka dawna, nowoczesna i współczesna], red. P. Gryglewski, E. Kubiak, K. Stefański, Łódź 2011.
• Studia VI. Sztuka nowożytna i nowoczesna, red. P. Gryglewski, A. Barczyk, Łódź 2016.

Monografie

• K. Stefański, Ludzie, którzy zbudowali Łódź Leksykon architektów i budowniczych miasta (do 1939 r.), Łódź 2009.
• P. Gryglewski, De Sacra Antiquitate. Odwołania do przeszłości w polskiej architekturze sakralnej XVI wieku, Warszawa 2012.
• Centrum, prowincje, peryferia – wzajemne relacje w dziejach sztuki, red. P. Gryglewski, K. Stefański, R. Wróbel, Łódź 2013.
• A. Pawłowska, Sztuka i kultura Afryki Południowej. W poszukiwaniu tożsamości artystycznej na tle przekształceń historycznych, Łódź 2013.
• K. Stefański, Łódzkie wille fabrykanckie, Łódź 2013.
• K. Stefański, Wielkie rody fabrykanckie Łodzi i ich udział w ukształtowaniu oblicza miasta. Geyerowie, Scheiblerowie, Poznańscy, Heinzlowie, Kindermannowie, Łódź 2014.
• D. Łarionow, Wystarczy tylko otworzyć drzwi… Przedmioty w twórczości Tadeusza Kantora, Łódź 2015.
• E. Kubiak, Reinterpretacje. Percepcja i recepcja dzieł architektury na przykładzie świątyń jezuickich Ameryki Południowej okresu kolonialnego, Łódź 2015.
• E. Jedlińska, Powszechna wystawa światowa w Paryżu w 1900 roku. Splendory Trzeciej Republiki, Łódź 2015.
• A. Świętosławska, Obrazy codzienności. Polskie malarstwo rodzajowe I połowy XIX wieku, Toruń 2015.
• B. Ciarkowski, Łódź, która nie powstała, Łódź 2016.
• Sztuka Afryki. Afrykańska tradycja – afrykańska nowoczesność, red. A. Pawłowska, J. Sowińska-Heim, Łódź 2016.
• Afryka i (post)kolonializm, red. A. Pawłowska, J. Sowińska-Heim, Łódź 2016.
• Audiodeskrypcja dzieł sztuki – metody, problemy, przykłady, red. A. Pawłowska, J. Sowińska-Heim, Łódź 2016.
• Acta Artis Studia ofiarowane Profesor Wandzie Nowakowskiej, red. A. Pawłowska, E. Jedlińska, K. Stefański, Łódź 2016.

Czasopismo

• „TECHNE/ΤΕΧΝΗ– Pismo Łódzkich Historyków Sztuki” (od 2010).
• „TECHNE. Seria nowa” (od 2018)^[12].

• Instytut Historii Sztuki Uniwersytetu Łódzkiego w bazie instytucji naukowych portalu Nauka Polska (OPI).