Karol Kotula
Kraj działania | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
26 lutego 1884 |
Data i miejsce śmierci |
8 grudnia 1968 |
Miejsce pochówku | |
Biskup Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w PRL | |
Okres sprawowania |
1951–1959 |
Wyznanie | |
Kościół | |
Ordynacja |
1910 |
Nominacja biskupia |
18 listopada 1951 |
Sakra biskupia |
26 kwietnia 1953 |
Odznaczenia | |
Data konsekracji | |||||
---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||
Miejsce | |||||
Konsekrator | |||||
|
Karol Kotula (ur. 26 lutego 1884 w Cierlicku, zm. 8 grudnia 1968 w Warszawie) – polski duchowny Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce, biskup (zwierzchnik) Kościoła w latach 1951–1959.
Życiorys
Ukończył gimnazjum w Cieszynie, a następnie studia teologiczne w Wiedniu i Halle. Po ordynacji w 1910 został wikariuszem w Drogomyślu, a po dwóch latach jako prefekt do gimnazjum w Orłowej na Zaolziu, gdzie należał do działaczy polskich. Podczas I wojny światowej był kapelanem w cesarskiej i królewskiej Armii.
W 1919 został powołany na stanowisko radcy, a potem wizytatora polskiego szkolnictwa w Poznańskiem. Był współzałożycielem i pierwszym prezesem Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego w Poznaniu oraz współtwórcą i w latach 1923-1924 pastorem tamtejszej parafii ewangelicko-augsburskiej. Z jego inicjatywy powołano gimnazjum nauczycielskie w Ostrzeszowie. Po zorganizowaniu się polskiego szkolnictwa w Wielkopolsce przeniósł się w 1927 do Łodzi, gdzie został duszpasterzem Organizacji Polaków Ewangelików, w 1937 przeobrażonej w polską parafię ewangelicką. Działał tam w polskich stowarzyszeniach ewangelickich. Uczył religii wyznania ewangelickiego w Państwowym Gimnazjum im. Mikołaja Kopernika w Łodzi[1]. Był również członkiem Synodu Kościoła.
Z dniem 1 listopada 1932 roku został przyjęty do rezerwy Wojska Polskiego w stopniu starszego kapelana w duchowieństwie wojskowym wyznania ewangelicko-augsburskiego ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku i 2. lokatą[2][3].
Podczas II wojny światowej przebywał w rodzinnym Cierlicku. Tuż po zakończeniu wojny organizował życie religijne na Górnym Śląsku. Wrócił do Łodzi, gdzie w latach 1945–1951 był proboszczem tamtejszej parafii oraz seniorem diecezji łódzkiej (później włączonej do diecezji warszawskiej).
W listopadzie 1951 został wybrany przez Synod Kościoła Biskupem Kościoła. Urząd ten sprawował do emerytury w 1959.
W 1959 otrzymał tytuł doktora honoris causa Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie[4].
Był publicystą i autorem książek religijnych, do najważniejszych z nich należy zbiór kazań W ciszy i skupieniu (1964).
Był mężem Anny, córki nauczyciela i poety, Jana Kubisza, ojcem profesora Tadeusza Kotuli, historyka specjalizującego się w dziejach Cesarstwa Rzymskiego epoki Sewerów i ojcem Adama Kotuli, historyka sztuki i romanisty[5].
Zmarł w Warszawie na skutek tragicznego wypadku samochodowego w dniu 8 grudnia 1968. Został pochowany na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie (aleja 12, grób 17)[6].
Wybrane publikacje
- Polski lud ewangelicki w południowo-wschodniej części województwa poznańskiego (1929)
- Jan Śliwka pionier polskiego szkolnictwa na Śląsku Cieszyńskim (1933)
- Co to jest Biblia? Istota, powstanie i treść (1961)
- W ciszy i skupieniu (1964)
- Od marzeń do ich spełnienia. Wspomnienia z lat 1884–1951, (1998, pośmiertnie)
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (10 listopada 1927)[7]
- Złoty Krzyż Zasługi (19 lipca 1954)[8]
Przypisy
- ↑ Henryk Władysław Skorek (red.). Nasz wiek. Gimnazjum i Liceum imienia Mikołaja Kopernika w Łodzi 1906–2006. Zarys historyczny. Wspomnienia. Łódź: I Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika w Łodzi i Stowarzyszenie Wychowanków Gimnazjum i Liceum im. Mikołaja Kopernika w Łodzi, 2006, s. 479. ISBN 83-908655-0-5.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 2 z 8 lutego 1933 roku, s. 5.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 407.
- ↑ 50 lat Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej 1954–2004, red. Marek Ambroży, Warszawa 2005 ISBN 83-917541-5-4, s. 109.
- ↑ Bronislawa Kopczynska-Jaworska , Lodzcy luteranie: spolecznosc i jej organizacja, Polskie Tow. Ludoznawcze, 2002 [dostęp 2023-12-06] (pol.).
- ↑ śp. Karol Kotula
- ↑ M.P. z 1927 r. nr 258, poz. 708 „za zasługi około zorganizowania polskiego szkolnictwa powszechnego w okręgu szkolnym poznańskim, a w szczególności około zorganizowania polskich szkół ewangelickich oraz za pracę około moralnego i religijnego wychowania młodzieży”.
- ↑ M.P. z 1954 r. nr 108, poz. 1447 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w pracy społecznej”.
Bibliografia
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1934. [dostęp 2016-06-11].
- Karol Kotula, Od marzeń do ich spełnienia. Wspomnienia z lat 1884–1951, Bielsko-Biała 1998.
- Ks. biskup Karol Kotula (1884–1968), oprac. Paulina Hławiczka, "Wiara i Mundur", ISSN 1898-598X, R. 1, 2008, nr 4.