Kapitol Stanów Zjednoczonych
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Dystrykt | |
| Miejscowość | |
| Styl architektoniczny | |
| Rozpoczęcie budowy |
18 września 1793 |
Położenie na mapie Dystryktu Kolumbii  | |
Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych  | |
 38°53′23″N 77°00′32″W/38,889722 -77,008889
| |
| Strona internetowa | |
Kapitol Stanów Zjednoczonych (ang. United States Capitol) – budynek położony na Wzgórzu Kapitolińskim (ang. Capitol Hill) w Waszyngtonie, pełniący funkcję siedziby Kongresu Stanów Zjednoczonych (amerykańskiego parlamentu).
Budynek w oryginale został zaprojektowany przez dr. Williama Thorntona, a następnie zmodyfikowany przez Benjamina Latrobe’a oraz Charlesa Bulfincha. Obecna kopuła oraz skrzydła Izby Reprezentantów i Senatu są autorstwa Thomasa U. Waltera pod nadzorem Edwarda Clarka. Budowano go w latach 1793–1865.
Kamień węgielny pod budowę położył Jerzy Waszyngton. Po pożarze w 1814 r. Kapitol został przebudowany, dodano dwa skrzydła oraz kopułę zwieńczoną posągiem Columbii. Kopułę rotundy budynku Kapitolu zdobi Apoteoza Waszyngtona, ogromny fresk pędzla włoskiego malarza Constantino Brumidiego, namalowany w 1865 roku.
W wielu stolicach amerykańskich stanów stoją budynki rządowe wzorowane na Kapitolu.
Budynek Kapitolu mógł być jednym z celów ataku terrorystycznego 11 września 2001 roku. Istnieje spore prawdopodobieństwo, że samolot odbywający lot United Airlines 93 miał uderzyć w Kapitol. Jednak próba jego odbicia z rąk terrorystów podjęta przez znajdujących się na pokładzie pasażerów i członków załogi spowodowała, że samolot nie osiągnął celu terrorystów i rozbił się w Pensylwanii[1].
6 stycznia 2021 około godziny 13:00 czasu lokalnego (19:00 CET) po przemówieniu Donalda Trumpa, w trakcie którego ogłosił on, że wybory prezydenckie w listopadzie 2020 zostały sfałszowane i on jest ich faktycznym zwycięzcą, tłum zaczął maszerować na budynki na terenie Kapitolu. Kilkadziesiąt osób wdało się w bójki z policjantami, później kolejne grupy przebijały się przez policyjne kordony, aż w końcu dotarli do gmachu Kapitolu. W Kapitolu zbito szyby, wyważano drzwi, niszczono sale plenarne i demolowano biura. Podczas bójek zginęło 5 osób, wiele zostało rannych. W całym zdarzeniu uczestniczyły dziesiątki tysięcy osób[2][3].
Historia Kapitolu
Poprzednie Kapitole
Nim zbudowano i oddano do użytku obecny budynek, amerykański Kongres obradował w wielu miastach:
| Rok | Budynek | Miasto | Stan |
|---|---|---|---|
| Pierwszy Kongres Kontynentalny | |||
| 5 września – 26 października 1774 | Carpenters’ Hall | Filadelfia | Pensylwania |
| Drugi Kongres Kontynentalny | |||
| 10 maja 1775 – 12 grudnia 1776 | Pennsylvania State House (Wzgórze Niepodległości) | Filadelfia | Pensylwania |
| 20 grudnia 1776 – 4 marca 1777 | Henry Fite House | Baltimore | Maryland |
| 5 marca – 18 września 1777 | Pennsylvania State House (Wzgórze Niepodległości) | Filadelfia | Pensylwania |
| 27 września 1777 | Court House | Lancaster | Pensylwania |
| 30 września 1777 – 27 czerwca 1778 | Court House | York | Pensylwania |
| 2 lipca 1778 – 1 marca 1781 | Pennsylvania State House (Wzgórze Niepodległości) | Filadelfia | Pensylwania |
| Kongres Konfederacyjny | |||
| 1 marca 1781 – 3 listopada 1781 | Pennsylvania State House (Wzgórze Niepodległości) | Filadelfia | Pensylwania |
| 5 listopada 1781 – 2 listopada 1782 | Pennsylvania State House (Wzgórze Niepodległości) | Filadelfia | Pensylwania |
| 4 listopada 1782 – 21 czerwca 1783 | Pennsylvania State House (Wzgórze Niepodległości) | Filadelfia | Pensylwania |
| 30 czerwca – 1 listopada 1783 | Nassau Hall | Princeton | New Jersey |
| 3 listopada – 4 listopada 1783 | Nassau Hall | Princeton | New Jersey |
| 26 listopada 1783 – 3 czerwca 1784 | Maryland State House | Annapolis | Maryland |
| 1 listopada – 24 grudnia 1784 | French Arms Tavern | Trenton | New Jersey |
| 11 stycznia – 4 listopada 1785 | City Hall (Federal Hall) | Nowy Jork | Nowy Jork |
| 7 listopada 1785 – 3 listopada 1786 | City Hall (Federal Hall) | Nowy Jork | Nowy Jork |
| 6 listopada 1786 – 30 października 1787 | City Hall (Federal Hall) | Nowy Jork | Nowy Jork |
| 5 listopada 1787 – 21 października 1788 | City Hall (Federal Hall) | Nowy Jork | Nowy Jork |
| 3 listopada 1788 – 2 marca 1789 | City Hall (Federal Hall) | Nowy Jork | Nowy Jork |
| Pierwszy Kongres Stanów Zjednoczonych | |||
| 4 marca 1789 – 20 sierpnia 1790 | Federal Hall | Nowy Jork | Nowy Jork |
| 6 grudnia 1790 – 3 marca 1791 | Philadelphia County Building (Congress Hall) | Filadelfia | Pensylwania |
| Drugi Kongres Stanów Zjednoczonych | |||
| 4 marca 1791 – 3 marca 1793 | Philadelphia County Building (Congress Hall) | Filadelfia | Pensylwania |
Przypisy
- ↑ The Capitol Building as a Target Senat Stanów Zjednoczonych (ang.).
- ↑ Zamieszki w USA. Dwa zdjęcia, które obrazują skalę chaosu [online], wiadomosci.onet.pl, 7 stycznia 2021 [dostęp 2021-01-10].
- ↑ Capitol riots: A visual guide to the storming of Congress. [w:] US & Canada [on-line]. bbc.com, 2021-01-07. [dostęp 2021-01-10]. (ang.).