Juscelino Kubitschek
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
21. prezydent Brazylii | |
Okres |
od 31 stycznia 1956 |
Przynależność polityczna |
Partia Socjaldemokratyczna |
Poprzednik | |
Następca | |
Odznaczenia | |
Juscelino Kubitschek de Oliveira (JK, ur. 12 września 1902 w Diamantinie, zm. 22 sierpnia 1976 w Resende)[1] – brazylijski polityk, prezydent kraju (wówczas Republiki Zjednoczonych Stanów Brazylii) w latach 1956-1961.
Życiorys
Jego ojciec, João César de Oliveira, zmarł, gdy przyszły prezydent miał ledwie dwa lata. Jego matka zaś, nauczycielka, Júlia Kubitschek, była pochodzenia czeskiego. Warto w tym miejscu zwrócić uwagę na fakt, iż Juscelino był znany przez całe swoje życie bardziej pod nazwiskiem matki, niż ojca.
Kubitschek, który studiował medycynę, stosunkowo szybko zainteresował się i zaczął działać w polityce. W wieku 32 lat (czyli w 1934) został wybrany na członka lokalnego parlamentu rodzinnego stanu Minas Gerais. Jednakże w niedługi czas potem został zmuszony do powrotu do praktyki lekarskiej, ponieważ zaliczano go do przeciwników rządzącego ówcześnie dyktatora Getúlio Vargasa.
Mimo to w 1940 został mianowany burmistrzem Belo Horizonte. W 1945 ponownie został stanowym parlamentarzystą, zaś w 1950 objął funkcję gubernatora swojego rodzinnego stanu. Pięć lat później kandydował zaś na stanowisko prezydenta jako socjaldemokrata i wygrał. Jego hasło wyborcze brzmiało: „Pięćdziesiąt lat postępu w pięć”.
Jego rządy rzeczywiście zaznaczyły się znacznym rozwojem kraju, co wszelako nacechowane było silnie nacjonalizmem i populizmem. Za jego rządów założono miasto Brasília, która od 1960 jest stolicą Brazylii. Zbudowano ją wedle założeń modernistycznych na podstawie projektu Lucio Costy i Oscara Niemeyera Soaresa.
Jednakże, wedle krytyków prezydenta, cena rozwoju była zbyt wielka – ukuli nawet hasło: „Pięćdziesiąt lat inflacji w pięć”.
W 1961 Kubitschek odszedł ze stanowiska prezydenta, zastąpiony przez Jânio Quadrosa. Po przejęciu władzy przez wojskową juntę w 1964 został na dziesięć lat pozbawiony praw publicznych. Wybrał więc emigrację do USA i krajów Europy. Powrócił jednak w 1967, ale w 1976 zginął w wypadku samochodowym. 350 tysięcy ludzi uczestniczyło w jego pogrzebie w założonej przez niego stolicy. Obecnie spoczywa w nowym mauzoleum, otwartym w 1981.
Niejasności wokół śmierci Kubitschka spowodowały w maju 2013 roku wszczęcie śledztwa przez Komisję Prawdy, powołaną dwa lata wcześniej przez prezydent Dilmę Rousseff celem wyjaśnienia zbrodni dawnej junty. W grudniu 2013 roku komisja orzekła, że śmierć Kubitschka w wypadku została upozorowana, większość dokumentacji powstałej w prowadzonym wówczas śledztwie została spreparowana pod założoną tezę, a świadkowie zostali przekupieni lub zastraszeni[2].
Trzecie największe lotnisko w Brazylii, międzynarodowy port lotniczy Brasília nosi jego imię (port. Aeroporto Internacional de Brasília – Presidente Juscelino Kubitschek).
Jego córka, Márcia Kubitschek (1942-2000) pełniła w latach 1991-1994 funkcję wicegubernatora Dystryktu Stołecznego.
Odznaczenia
- Brazylijskie
- Krzyż Wielki Orderu Narodowego Zasługi (1956) – ex officio
- Krzyż Wielki Orderu Zasługi Marynarskiej (1956) – ex officio
- Krzyż Wielki Orderu Zasługi Wojskowej (1956) – ex officio
- Krzyż Wielki Orderu Zasługi Lotniczej (1956) – ex officio
- Zagraniczne
- Krzyż Wielki Orderu Imperium (1956, Wielka Brytania)
- Łańcuch Orderu Izabeli Katolickiej (1958, Hiszpania)[3]
- Krzyż Wielki Klasy Specjalnej Orderu Boyacá (1959, Kolumbia)[4]
- Łańcuch Orderu Orła Azteckiego (1960, Meksyk)[5]
- Krzyż Wielki Orderu Vasco Núñeza de Balboa (1963, Panama)
- Łańcuch Orderu Manuela Amadora Guerrero (Panama)
- Łańcuch Orderu Narodowego Zasługi (1957, Paragwaj)
- Krzyż Wielki z Brylantami Orderu Słońca (1957, Peru)[6]
- Łańcuch Orderu Oswobodziciela (1957, Wenezuela)[6]
- Order Domowy Nassauski Lwa Złotego (1956, Luksemburg)[7]
- Krzyż Wielki Orderu Zasługi RFN (1955, Niemcy)[8]
- Krzyż Wielki Klasy Specjalnej Orderu Zasługi RFN (1956, Niemcy)
- Łańcuch Orderu Zasługi (1956, Włochy)[9]
- Krzyż Wielki Orderu Zasługi (1953, Włochy)[10]
- Krzyż Wielki Wstęgi Trzech Orderów (1957, Portugalia)[11]:
- Krzyż Wielki Orderu Wieży i Miecza (1956, Portugalia)[11]
- Wielki Łańcuch Orderu Infanta Henryka (1960, Portugalia)[11]
- Order Tomáša Garrigue Masaryka I klasy – pośmiertnie (1996, Czechy)[12]
Przypisy
- ↑ Biografia do presidente Juscelino Kubitschek [online], Universia Brasil, 17 lutego 2006 [dostęp 2012-03-16] [zarchiwizowane z adresu 2011-10-06] (port.).
- ↑ Maciej Stasiński , Mord na prezydencie Brazylii wyświetlony po latach [online], Wyborcza.pl, 25 grudnia 2013 [dostęp 2013-12-27] [zarchiwizowane z adresu 2013-12-28] .
- ↑ Caballeros de la Orden de Isabel la Católica (II)
- ↑ Memoria de relaciones exteriores. Bogota: Colombia. Ministerio de Relaciones Exteriores, 1959, s. 56.
- ↑ Presencia internacional de Adolfo López Mateos. T. I. Meksyk: 1963, s. 110.
- ↑ a b Memórias do Brasil – 1957. Discursos de Juscelino Kubitschek. Brasília: Biblioteca do Senado, 2020, s. 58, 64, 143. ISBN 9786556760087.
- ↑ Jean Schoos: Die Orden und Ehrenzeichen des Grossherzogtums Luxemburg. Luxemburg: Sankt-Paulus-Druckerei, 1990. s. 422 ISBN 2-87963-048-7
- ↑ Bulletin des Presse- und Informationsamtes der Bundesregierung. Bonn: 1956, s. 79
- ↑ Kubitschek de Oliveira S.E. Juscelino Decorato di Gran Cordone. www.quirinale.it
- ↑ Kubitschek de Oliveira Dott. Juscelino. Cavaliere di Gran Croce Ordine al Merito della Repubblica Italiana. www.quirinale.it
- ↑ a b c Estrangeiros com Ordens Portuguesas. www.ordens.presidencia.pt
- ↑ Řád T. G. Masaryka: Seznam vyznamenaných. www.hrad.cz
Bibliografia
- R. Bourne, Political Leaders of Latin America, 1969
- E. B. Burns, History of Brazil, Nowy Jork, 1980
- Biografia do presidente Juscelino Kubitschek [online], Universia Brasil, 17 lutego 2006 [dostęp 2012-03-16] [zarchiwizowane z adresu 2011-10-06] (port.).
Linki zewnętrzne
- ISNI: 0000000120989563
- VIAF: 8182528
- LCCN: n80104477
- GND: 118724924
- LIBRIS: 97mpkcbt2g61szr
- BnF: 11939270c
- SUDOC: 027326152
- SBN: DDSV018870
- NKC: xx0005094
- BNE: XX1328647
- NTA: 073878464
- CiNii: DA04089505
- Open Library: OL1175950A
- PLWABN: 9810614308305606
- NUKAT: n2010169643
- J9U: 987007300340605171
- PTBNP: 133895
- BNC: 000459246
- ΕΒΕ: 128696
- BLBNB: 000260126
- LIH: LNB:CrGc;=Bv