Jules Ferry
Jules Ferry | |
Data i miejsce urodzenia |
5 kwietnia 1832 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
17 marca 1893 |
Premier Francji | |
Okres |
od 21 lutego 1883 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Premier Francji | |
Okres |
od 23 września 1880 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca |
Jules François Camille Ferry (ur. 5 kwietnia 1832 w Saint-Dié-des-Vosges, zm. 17 marca 1893 w Paryżu) – francuski polityk (przeciwnik Napoleona III), wolnomularz, twórca współczesnego obowiązkowego, bezpłatnego i laickiego szkolnictwa[1]. W latach 80. XIX wieku przeżył dwa zamachy na swoje życie, zmarł na atak serca (w niecały miesiąc po wyborze na Przewodniczącego Senatu) po zamachu dokonanym przez fanatyka religijnego[2][3][4].
Życiorys
Jego ojcem był adwokat Charles-Édouard Ferry, natomiast matką – Adèle Jamelot. Był merem Paryża w czasie oblężenia tego miasta (od 15 listopada 1870 do 5 czerwca 1871). W 1872 był ambasadorem w Grecji. Później dwukrotnie pełnił funkcję premiera Francji (jako 44. od 23 września 1880 do 14 listopada 1881 oraz jako 49. od 21 lutego 1883 do 6 kwietnia 1885[5]. Będąc ministrem oświaty podjął trzy batalie o szkołę: bezpłatną, obowiązkową i laicką. Zdecydowanie opowiadał się za nauczaniem moralnym i obywatelskim. Jego zdaniem, prawa mniejszości protestanckiej czy niewierzącej są równie ważne jak prawa większości katolickiej. Prawa te miała gwarantować właśnie szkoła niekonfesyjna, neutralna światopoglądowo. Promował ekspansję kolonialną Francji[6].
Prawa Jules'a Ferry’ego
Seria ustaw dotyczących szkolnictwa podstawowego, która uczyniła nauczanie w szkole podstawowej bezpłatnym. Dzięki temu szkoła podstawowa we Francji stała się obowiązkowa i darmowa dla dziewcząt i chłopców. Twierdził, że nauka jest podstawą demokracji z czego wynika idea równości praw do edukacji i jej jedności, zarówno dla dzieci biednych jak i bogatych[7]. W 1882 nauczanie stało się również laickie. Przepisy prawne z 1882 nie przewidywały obowiązków wobec Boga, choć z programów szkolnictwa podstawowego zniknęły one dopiero w 1923. Ustawa z 1882 uwzględniała natomiast podstawy moralności; ponadto szkoły publiczne przeznaczały jeden dzień w tygodniu (poza niedzielą) wolny od zajęć dla umożliwienia nauczania religijnego zawsze poza budynkami szkolnymi tym, których rodzice tego zapragną. Uczelniom zgromadzeń zakonnych odebrano prawo nadawania licencjatu i posługiwania się nazwą uniwersytetu[8].
Przypisy
- ↑ Ludwik Hass, Wolnomularstwo w Europie Środkowo-Wschodniej w XVIII i XIX wieku, 1982, s. 389.
- ↑ Chris Cook, John Stevenson, Leksykon nowożytnej historii Europy 1763-1999, Warszawa 2000, s.371
- ↑ Palmer 1998 ↓, s. 138.
- ↑ Jean-Michel Gaillard, Jules Ferry, Paris, Fayard, 1989
- ↑ Jean-Marie Mayeur, Madeleine Rebirioux, The Third Republic from Its Origins to the Great War, 1871-1914. Cambridge University Press, 1987, s.72.
- ↑ Szkoły z internatem dla Indian czyli o kolonizacji i dekolonizacji umysłów. cochise.com.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-06-10)]..
- ↑ Jan Baszkiewicz, Francja nowożytna. Szkice z historii wieków XVII-XX. Wydawnictwo Poznańskie Poznań 2002, s.308.
- ↑ J. Kubiak, Wykluczeni, poniżeni i niezłomni, Tygodnik Powszechny Online.
Bibliografia
- Janina Kulczycka-Saloni: Programy i dyskusje literackie okresu pozytywizmu (Biblioteka narodowa) (Polish Edition). Warszawa: Zakład Narodowy im. Ossolinskich, 1985, s. 51. ISBN 83-04-01664-8.
- Alan Palmer: Kto jest kim w polityce. Świat od roku 1860. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Magnum, 1998. ISBN 83-85852-28-X.
Linki zewnętrzne
- ISNI: 000000012095503X
- VIAF: 5038341
- LCCN: n80164383
- GND: 118683446
- LIBRIS: 7hq4qxqr5pq1s5cl
- BnF: 12513455m
- SUDOC: 027316904
- SBN: LO1V140408
- NLA: 35045854
- NKC: ola2003162779
- NTA: 07153766X
- BIBSYS: 90728275
- CiNii: DA04185393
- Open Library: OL265043A
- PLWABN: 9810613632805606
- NUKAT: n2007129248
- J9U: 987007312038605171
- PTBNP: 1594249
- BLBNB: 000204104
- LIH: LNB:Ral;=Bv