Langbahn Team – Weltmeisterschaft

José Carreras

José Carreras
Ilustracja
José Carreras (2010)
Imię i nazwisko

Josep Maria Carreras-Coll

Data i miejsce urodzenia

5 grudnia 1946
Barcelona

Pochodzenie

katalońskie

Typ głosu

tenor

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

śpiewak

Powiązania

Plácido Domingo, Luciano Pavarotti

Zespoły
Trzej Tenorzy
Odznaczenia
Krzyż Oficerski Odznaki Honorowej za Zasługi Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Komandor Orderu Sztuki i Literatury (Francja) Krzyż Komandorski Orderu Zasługi RFN Order Bawarski Zasługi Order Zasługi Republiki Włoskiej I Klasy (1951-2001) Order Zasługi Republiki Włoskiej II Klasy (1951-2001)

José Carreras, właśc. Josep Maria Carreras-Coll (ur. 5 grudnia 1946 w Barcelonie)[1]hiszpański śpiewak (tenor liryczny).

Życiorys

Urodził się 5 grudnia 1946[2]. Jest najmłodszym synem Jose Carrerasa-Solera, katalońskiego nauczyciela języka francuskiego i policjanta, oraz Antonii Coll-Saigi (1914–1965), która prowadziła zakład fryzjerski[3]. Ma dwoje starszego rodzeństwa: brata Alberto (ur. 1937) i siostrę Marię Antonię (ur. 1942)[4]. W latach 1951–1952 przez 11 miesięcy mieszkał z rodziną w José León Suarez niedaleko Buenos Aires[5]. Ma również przyrodniego brata, Jordiego[6].

Po obejrzeniu filmu Wielki Caruso, w wieku sześciu lat, zafascynował się śpiewaniem[7][8]. Jako dziecko imitował śpiew i sposób poruszania się śpiewaków operowych[9]. W dzieciństwie uczył się gry na fortepianie[10] i trenował koszykówkę[8]. Po obejrzeniu przedstawienia operowego Aida w Teatro del Liceo w Barcelonie postanowił zostać śpiewakiem operowym[8]. Kiedy miał osiem lat, zaśpiewał katalońską kolędę i partię „La donna è mobile” z Rigoletta Verdiego podczas koncertu charytatywnego Radia National d’España[11]. Po udziale w konkursie otrzymał propozycję występu w operze Manuela de Falli Kukiełki mistrza Piotra w Gran Teatre del Liceu w Barcelonie, w której zadebiutował w styczniu 1958 rolą chłopca z teatru marionetek[12][13]. Następnie wystąpił w operach: Amunt Manuela Altisenta i Cyganeria Giacoma Pucciniego[14]. Przez trzy lata uczył się śpiewu operowego u Francisca Puiga, następnie jego mentorem został Juan Ruax[15]. Studiował chemię na Uniwersytecie Barcelońskim, jednak w 1968 przerwał edukację na rzecz kariery muzycznej[16]. W trakcie studiów dorabiał, pracując jako kierowca w rodzinnej firmie produkującej kosmetyki[17].

W styczniu 1970 zadebiutował jako profesjonalny śpiewak operowy rolą Flavio w Normie Vincenzo Belliniego w Gran Teatre del Liceu w Barcelonie[18]. Po udanym debiucie został dostrzeżony przez Montserrat Caballé, która zaangażowała go do głównej roli męskiej – Gennaro – w operze Lukrecja Norgia Gaetana Donizettiego[19][20]. Również w 1970 wystąpił jako Ismael, główny bohater opery Nabucco Giuseppe Verdiego[21]. W październiku 1971 zwyciężył w finale Festiwalu Verdiego w Parmie, a w następnym roku zaśpiewał gościnnie podczas uroczystości otwarcia kolejnej edycji festiwalu[22]. Dzięki zwycięstwu na festiwalu podpisał kontrakt w operze w Parmie, w której zadebiutował jako Rudolf w Cyganerii Giacomo Pucciniego[23]. Do 1973 wystąpił w operach: Maria Stuarda, Lombardczycy, Łucja z Lammermooru, Don Carlos, Madame Butterfly, Mefistofeles, Adriana Lecouvreur, Napój miłosny, Tosca i Catarina Cornaro[24]. W latach 70. śpiewał m.in. na scenach Royal Festival Hall w Londynie i New York City Opera, w 1974 zadebiutował z występami w Operze Wiedeńskiej, Royal Opera House w Londynie, Teatrze Narodowym w Monachium i Metropolitan Opera w Nowym Jorku, a w lutym 1975 po raz pierwszy zaśpiewał w operze La Scala w Mediolanie, występując jako Ryszard w Balu maskowym Verdiego[25]. W 1976 rozpoczął współpracę z Herbertem von Karajanem, który zaangażował go m.in. do partii tenorowej w Messa da Requiem oraz do roli Radamesa w Aidzie i Don Joségo w Carmen na Festiwalach Wielkanocnych w Salzburgu, a także do roli Rudolfa w Cyganerii w Operze Wiedeńskiej[26]. W 1985 nagrał telewizyjny program świąteczny w Oberndorfie.

W 1982 wytwórnia Paramount wyprodukowała wideokasetę z zapisem Cyganerii z Carrerasem[27]. W 1983 wziął udział w nagraniu opery Turandot zrealizowanym przez MGM[27]. W 1984 wziął udział w nagraniu albumu Leonarda Bernsteina pt. West Side Story (Highlights) oraz wyprodukował wideokasety z operami: Lombardczycy i Requiem[28]. W latach 1985–1986 wydał osiem nowych albumów muzycznych, zadebiutował w operze Pajace i zagrał serię koncertów[29]. W 1987 nagrał albumy studyjne ze śpiewaczkami operowymi: Montserrat Caballé (Montserrat Cabellé et José Carreras a Paris), Évą Marton (Andrea Chénier), Kiri Te Kanawą (Manon Lescaut) i Jessye Norman[30].

W lipcu 1987, w przerwie prac nad filmem Cyganeria w Paryżu, u Carrerasa zdiagnozowano ostrą białaczkę limfoblastyczną[31][32]. Mimo złych rokowań (dawano mu 10% szansy na przeżycie), leczenie w szpitalu klinicznym w Barcelonie i w szpitalu Fred Hutchinson Cancer Research Center w Seattle (chemioterapia, radioterapia i autogeniczne przeszczepienie szpiku kostnego) okazało się skuteczne[33].

21 lipca 1988 powrócił na scenę, dając występ podczas uroczystości związanych z 100-leciem Wystawy Światowej w Barcelonie[34]. W tym samym roku wydał wideokasetę pt. José Carreras presénta la Grande Notte a Verona zawierającą zapis jego koncertu z 8 sierpnia 1988 w Weronie, na którym gościnnie wystąpili m.in. Plácido Domingo, Montserrat Caballé, Samuel Ramey, Éva Marton i Ileana Cotrubaș[29]. Dał również kameralny koncert w Watykanie, po którym uczestniczył w prywatnej audiencji u papieża Jana Pawła II[35].

W 1989 wystąpił w tytułowej roli w przedstawieniu Cristobal Colon wystawionym w Teatro del Liceo w Barcelona z okazji 500. rocznicę okrycia Ameryki przez Krzysztofa Kolumba[36]. W tym samym roku został członkiem francuskiej Akademii Sztuki i Literatury[37]. W 1990 wystąpił z Luciano Pavarottim i Plácido Domingo na balu dobroczynnym w Rzymie, po czym zapoczątkował z nimi projekt koncertowy Trzej Tenorzy[38]. Również w 1990 wydał wideokasetę pt. José Carreras: Profile of a Man, w której udokumentował spotkania ze swoimi wielbicielami[29]. W tym samym roku został powołany na honorowego członka Królewskiej Akademii Muzycznej[37]. W 1992 premierę miał film dokumentalny José Carreras: A Life Story o życiu i karierze artysty[29]. Carreras był dyrektorem artystycznym Letnich Igrzysk Olimpijskich rozgrywanych w Barcelonie w 1992[37]. W lutym 1996 zagrał, transmitowany do Europy, koncert w Teatro Amazonas w Manaus[37]. W tym samym roku odbył trasę koncertową po Stanach Zjednoczonych, podczas której wystąpił m.in. w Carnegie Hall w Nowym Jorku i Kennedy Center od Performing Arts w Waszyngtonie[39]. W 1997 nagrał utwór „Hope for Us” w duecie z Edytą Górniak.

Carreras na Światowym Forum Ekonomicznym (2011)

Życie prywatne

W 1971 ożenił się z Mercedes Perez[40], z którą ma syna Alberto (ur. 1976) i córkę Julię (ur. 1981)[41]. Rozwiódł się z żoną w 1992 z powodu romansu ze stewardesą Jutte Jaeger, z którą pozostawał w nieformalnym związku w latach 1987–1993[42].

Po zachorowaniu na białaczkę w 1987 pogłębił swoją wiarę w Boga[43][44]. W lipcu 1988 założył Międzynarodową Fundację José Carrerasa Przeciwko Białaczce (ang. José Carreras International Foundation Against Leukemia), której celem jest zbieranie funduszy na wspieranie badań nad białaczką i na jej leczenie[45]. W uznaniu za wkład w walkę z białaczką uzyskał w 1990 tytuł doktora honoris causa Wydziału Medycznego Uniwersytetu Barcelońskiego[37].

Przypisy

  1. José Carreras Biography – allmusic.com
  2. Carreras 1991 ↓, s. 58.
  3. Carreras 1991 ↓, s. 57–58, 61, 73.
  4. Carreras 1991 ↓, s. 12, 20, 27, 55, 58.
  5. Carreras 1991 ↓, s. 57–60.
  6. Carreras 1991 ↓, s. 55.
  7. Carreras 1991 ↓, s. 63.
  8. a b c Lewis 1998 ↓, s. 99.
  9. Carreras 1991 ↓, s. 63–65.
  10. Carreras 1991 ↓, s. 66.
  11. Carreras 1991 ↓, s. 68–69.
  12. Carreras 1991 ↓, s. 69–70.
  13. Lewis 1998 ↓, s. 100.
  14. Carreras 1991 ↓, s. 70–71.
  15. Carreras 1991 ↓, s. 72, 77–78.
  16. Carreras 1991 ↓, s. 76, 810.
  17. Carreras 1991 ↓, s. 76.
  18. Carreras 1991 ↓, s. 82–83.
  19. Carreras 1991 ↓, s. 83.
  20. Lewis 1998 ↓, s. 97.
  21. Carreras 1991 ↓, s. 84.
  22. Carreras 1991 ↓, s. 84–86.
  23. Lewis 1998 ↓, s. 102–103.
  24. Carreras 1991 ↓, s. 88.
  25. Carreras 1991 ↓, s. 88–92.
  26. Carreras 1991 ↓, s. 93-105.
  27. a b Lewis 1998 ↓, s. 112.
  28. Lewis 1998 ↓, s. 112–113.
  29. a b c d Lewis 1998 ↓, s. 113.
  30. Lewis 1998 ↓, s. 102.
  31. Carreras 1991 ↓, s. 17–19.
  32. Lewis 1998 ↓, s. 114–115.
  33. Carreras 1991 ↓, s. 22–45.
  34. Carreras 1991 ↓, s. 5–6, 13, 51–55.
  35. Lewis 1998 ↓, s. 127.
  36. Lewis 1998 ↓, s. 126.
  37. a b c d e Lewis 1998 ↓, s. 128.
  38. Lewis 1998 ↓, s. 17, 143–145.
  39. Lewis 1998 ↓, s. 132–133.
  40. Lewis 1998 ↓, s. 136.
  41. Carreras 1991 ↓, s. 9–11.
  42. Lewis 1998 ↓, s. 14, 114, 136–137.
  43. Carreras 1991 ↓, s. 6.
  44. Lewis 1998 ↓, s. 118.
  45. Lewis 1998 ↓, s. 121.

Bibliografia

  • José Carreras: Śpiewać całą duszą. Graphmedia Inter AG, 1991. ISBN 3-906342-26-3.
  • Marcia Lewis: Prywatne życie trzech tenorów. Bożenna Stokłosa (tłum.). Wydawnictwo Świat Książki, 1998. ISBN 83-7129-582-0.