Jon Vickers

Jonathan Stewart Vickers

Data i miejsce urodzenia	29 października 1926 Prince Albert
Data i miejsce śmierci	10 lipca 2015 Ontario
Typ głosu	tenor
Gatunki	opera
Zawód	śpiewak operowy
Odznaczenia

Jon Vickers, właśc. Jonathan Stewart Vickers, CC (ur. 29 października 1926 w Prince Albert, zm. 10 lipca 2015 w Ontario^[1]) – kanadyjski śpiewak. Tenor bohaterski (heldentenor)^[2], znany szczególnie z ról wagnerowskich oraz jako wykonawca wielu partii o charakterze dramatycznym.

Potężny głos Vickersa cechował się rzadko spotykaną ekspresją i siłą dynamiczną, co predestynowało go do ról wagnerowskich i dramatycznych. Śpiew Vickersa określa się jako „heroiczny” i „muskularny” – dopełniała go wysoko ceniona gra aktorska oraz właściwa dla wykonywanych ról prezencja sceniczna.^{[potrzebny przypis]}

Vickers był szóstym spośród ośmiu dzieci w rodzinie. W 1950 roku zdobył stypendium na studia wokalistyczne w The Royal Conservatory of Music w Toronto, gdzie uczył się przez pięć lat^[3]. Do połowy lat 50. występował w Kanadzie – m.in. jako Don José (Carmen) i Książę (Rigoletto).

W 1957 zadebiutował w Covent Garden Theatre jako Gustaw (Bal maskowy). Tam też zasłynął rolami m.in. Don José (Carmen), Eneasza (Trojanie) oraz Don Carlosa (1958 – głośna produkcja w reżyserii Luchina Viscontiego). W 1958 po raz pierwszy wystąpił w Bayreuth w roli Zygmunta (Walkiria), a w 1964 w roli Parsifala. Tego samego roku odtwarzał partię Jazona w Medei Cherubiniego, z Marią Callas w roli tytułowej. W 1959 wystąpił w Operze Wiedeńskiej oraz w Operze w San Francisco jako Radames (Aida), tego samego roku wcielił się w rolę Parsifala w Covent Garden.

W 1960 roku dołączył do nowojorskiej Metropolitan Opera (debiut jako Canio w Pajacach), z którą pozostał związany przez 25 lat. W Nowym Jorku wystąpił m.in. jako Florestan (Fidelio), Tristan (Tristan i Izolda), Hermann (Dama pikowa), Samson (Samson i Dalila), Otello (Verdiego), Alvaro (Moc przeznaczenia), Laca (Jenufa) i Peter Grimes. Występował na festiwalach w Salzburgu (jako Tristan, Zygmunt, Otello i Don José pod batutą Herberta von Karajana – ostatnie dwie z tych produkcji zostały sfilmowane) i w Orange (jako Pollione w Normie i Herod w Salome). W 1975 wystąpił w Bostonie jako Benvenuto Cellini, w 1978 w Paryżu jako Neron w Koronacji Poppei.

W 1968 roku śpiewak odznaczony został Orderem Kanady (Companion – Towarzysz). W 1998 roku uhonorowany został nagrodą Governor General's Performing Arts Award (najwyższe kanadyjskie wyróżnienie w dziedzinie sztuk teatralnych) za całokształt dokonań artystycznych (Lifetime Artistic Achievement)^[4]. Vickersowi poświęcono publikację książkową John Vickers. The Hero's Life (J. Williams, 1999) oraz wiele artykułów (m.in. N. Goodwin, John Vickers, "Opera" 1962; J. Ardoin, Jon Vickers, w: The Tenors, 1974).

• Jazon w Medei Cherubiniego (dyrygent Nicola Rescigno, nagranie na żywo z Dallas Civic Opera, 1958)
• Don Carlos w Don Carlosie Verdiego (dyrygent Carlo Maria Giulini, nagranie na żywo z Royal Opera House, Covent Garden 1958)
• Zygmunt w Walkirii Wagnera (dyrygent Hans Knappertsbusch, nagranie na żywo z festiwalu w Bayreuth, 1958)
• Samson w Samsonie Händla (dyrygent Raymond Leppard, nagranie na żywo z Royal Opera House, Covent Garden, 1959)
• Otello w Otellu Verdiego (dyrygent Tullio Serafin, RCA Victor, 1960)
• Zygmunt w Walkirii Wagnera (dyrygent Erich Leinsdorf, Decca, 1961)
• Radames w Aidzie Verdiego (dyrygent Sir Georg Solti, Decca, 1961)
• Florestan w Fideliu Beethovena (dyrygent Otto Klemperer, EMI, 1961)
• Samson w Samsonie i Dalili Saint-Saënsa (dyrygent Georges Prêtre, EMI, 1962)
• Gustaw III w Balu maskowym Verdiego (dyrygent Edward Downes, nagranie na żywo z Royal Opera House, Covent Garden, 1962)
• Parsifal w Parsifalu Wagnera (dyrygent Hans Knappertsbusch, nagranie na żywo z festiwalu w Bayreuth, 1964)
• Zygmunt w Walkirii Wagnera (dyrygent Herbert von Karajan, Deutsche Grammophon, 1966)
• Eneasz w Trojanach Berlioza (dyrygent Colin Davis, Philips, 1969)
• Don José w Carmen Bizeta (dyrygent Rafael Frühbeck de Burgos, EMI, 1969–70)
• Florestan w Fideliu Beethovena (dyrygent Herbert von Karajan, EMI, 1970)
• Tristan w Tristanie i Izoldzie Wagnera (dyrygent Herbert von Karajan, EMI, 1971–72)
• Otello w Otellu Verdiego (dyrygent Herbert von Karajan, EMI, 1973)
• Pollione w Normie Belliniego (dyrygent Giuseppe Patanè, nagranie na żywo z Festival d’Orange, 1974)
• Cellini w Benvenuto Cellinim Berlioza (dyrygent Sarah Caldwell, VAI, 1975)^[a]
• Grimes w Peterze Grimesie Brittena (dyrygent Colin Davis, Philips, 1978)

• Edward Elgar: The Dream of Gerontius (dyrygent Sir John Barbirolli, nagranie na żywo, Rzym, 1957)
• Georg Friedrich Händel: Mesjasz (dyrygent Sir Thomas Beecham, RCA Victor, 1959)
• Ralph Vaughan Williams: Serenade to Music (dyrygent Leonard Bernstein, nagranie na żywo z Lincoln Center, Nowy Jork, 1962)
• Giuseppe Verdi: Requiem (dyrygent Sir John Barbirolli, EMI 1969–70)
• Gustav Mahler: Das Lied von der Erde (dyrygent Sir Colin Davis, Philips, 1981)
• Ludwig van Beethoven: IX symfonia (dyrygent Zubin Mehta, RCA Red Seal, 1984)

• Allan Blyth, Harold Rosenthal: „Vickers, Jon(athan Stewart)”, w: The New Grove Dictionary of Opera i Grove Music Online.
• Laura Kuhn: „Vickers, Jon(athan) Stewart” w Baker’s Student Encyclopedia of Music: R–Z, s. 1952. Schirmer Books, 1999. ISBN 0-02-865315-7
• Karl-Josef Kutsch, Leo Riemens, Großes Sängerlexikon, t. 4, 2004.
• W.M. Macdonnell, Barbara Norman: „Vickers, Jonathan Stewart”, The Canadian Encyclopedia
• JeannieJ. Williams JeannieJ., Jon Vickers: A Hero’s Life, Boston: Northeastern University Press, 1999, ISBN 1-55553-408-2, OCLC 41565272 . Brak numerów stron w książce

• Wywiad z Vickersem. opera.co.uk. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-07-15)]. (ang.).