John Dos Passos

John Dos Passos
Data i miejsce urodzenia	14 stycznia 1896 Chicago
Data i miejsce śmierci	28 września 1970 Baltimore
Narodowość	amerykańska
Język	angielski
Dziedzina sztuki	literatura, malarstwo
Epoka	stracone pokolenie
Ważne dzieła
Manhattan Transfer, USA
Nagrody
nagroda Feltrinelli w dziedzinie literatury
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Strona internetowa

John Roderigo Dos Passos (ur. 14 stycznia 1896 w Chicago, zm. 28 września 1970 w Baltimore) – amerykański powieściopisarz i dziennikarz.

Ojciec Dos Passosa był zamożnym prawnikiem pochodzenia portugalskiego. John Dos Passos uczył się w dobrych szkołach, ukończył studia na Uniwersytecie Harvarda (1916) i odbywał podróże do Europy i Meksyku. W czasie I wojny światowej pracował jako kierowca ambulansu we Francji i Włoszech (1917–1918).

Był pisarzem należącym do straconego pokolenia. Powieść antywojenna Trzej żołnierze (ang. Three Soldiers, 1921) i powieść o Nowym Jorku Manhattan Transfer (1925) przyniosły mu uznanie i sukces finansowy.

Sprzeciwiał się procesowi Sacca i Vanzettiego i został za to na krótko uwięziony. Początkowo skłaniał się ku socjalizmowi, ale po spędzeniu kilku miesięcy w Związku Radzieckim (1928) zmienił poglądy na bardziej prawicowe. Rozczarowanie socjalizmem pogłębił jego pobyt w Hiszpanii w czasie wojny domowej.

Dos Passos napisał 42 powieści. Główne jego dzieło to trylogia USA (42 równoleżnik, 1919 i Ciężkie pieniądze, 1930–1936).

Stosował technikę strumienia świadomości i wielogłosowego kolażu (wycinków prasowych, autobiografii i biografii).

W latach 1942–1945 jako dziennikarz zajmował się trwającą wówczas II wojną światową.

Dos Passos uprawiał też malarstwo, a natchnienie czerpał głównie z podróży.

Po wojnie miał wypadek samochodowy, w którym zginęła będąca z nim w związku od 18 lat żona, a on sam stracił w jego wyniku wzrok w jednym oku.