Jezioro Otmuchowskie
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Rzeka |
Nysa Kłodzka |
| Data budowy |
1928–1933 |
| Data uruchomienia |
1933 |
| Typ zapory |
ziemna |
| Pojemność całkowita |
130,45 mln m³ |
| Powierzchnia |
20,6 km² |
| Głębokość |
18,4 m |
| Funkcja |
retencyjna, energetyczna, rekreacyjna |
Położenie na mapie Sudetów  | |
 50°27′48″N 17°07′20″E/50,463333 17,122222
| |
Jezioro Otmuchowskie[1] (Zbiornik Otmuchów[2]) – zbiornik zaporowy, zbiornik retencyjny wybudowany w latach 1928-33 (nosił wówczas nazwę Staubecken Ottmachau) na rzece Nysa Kłodzka[3], tuż powyżej miasta Otmuchów, zapora ziemna. Przy maksymalnym piętrzeniu (18,6 m) zbiornik ma powierzchnię 20,6 km² i pojemność 130,45 hm³[2].
Zbiornik zamyka zlewnię Nysy Kłodzkiej o powierzchni 2352 km². Jego pojemność, oszacowana w 2001 roku na nowo w związku z sedymentacją osadów rzecznych, mierzona do wysokości przelewu (215 m n.p.m.) wynosiła 130,45 mln m³[4].
Uroczyste oddanie do użytku zbiornika o nazwie Ottmachauer See oraz uruchomienie elektrowni wodnej nastąpiło 17 czerwca 1933. Elektrownia wodna, znajdująca się przy odpływie, posiada dwie turbiny Kaplana o łącznej mocy 4,8 MW i zasila sieć energetyczną kraju. Przepływ wynosi 2×21,5 m³/s, przy różnicy poziomów 16 m.
Zbiornik ma pojemność normalną 58,4 mln m³, pojemność maksymalnego piętrzenia 129,2 mln m³, co daje rezerwę powodziową 70,8 mln m³[5]
Zbiornik należy do tak zwanej Kaskady Nysy Kłodzkiej, składającej się 4 zbiorników wodnych (Zbiornik Topola, Zbiornik Kozielno tworzące Zalew Paczkowski, Jezioro Otmuchowskie i Jezioro Nyskie) w środkowym biegu Nysy Kłodzkiej.
W pobliżu jeziora znajduje się unikalne na skalę krajową siedlisko czapli siwej. Wody jeziora są bogate w ryby, szczególnie w sandacze[3]. Po drugiej stronie miasta Otmuchów znajduje się Jezioro Nyskie.
W okolicach zapory gniazdują białorzytki. Można napotkać ogorzałki, rzadziej uhle, lodówki lub markaczki a także nura rdzawoszyjego i czarnoszyjego. W części zachodniej zbiornika w trzcinach i zaroślach wierzbowych gniazdują 3 gatunki perkozów, bączek, kropiatka oraz błotniak stawowy, a od końca kwietnia usłyszeć można brzęczki. Przelotnie zalatują celem odpoczynku kuliki wielkie, czajki, siewnice oraz biegusy zmienne i krzywodziobe. Stwierdzono także obecność kamusznika, ostrygojada i płatkonoga szydłodziobego[6].
Elektrownia
Elektrownia ma szczególną konstrukcję, jest umieszczona po stronie jeziora, a nie za zaporą jak to zazwyczaj wykonuje się. Wyposażona jest w dwie turbiny Kaplana. Wał każdej z turbin jest pionowy i połączony jest z także pionowym wałem generatora, które umieszczono w szybach, 7 m poniżej poziomu elektrowni. Budynek elektrowni to hala o długości blisko 100 m szerokości i wysokości ponad 11 m. Wykonany jako szkielet stalowy i silnie przeszklony[7].
W 2014 r. zakończono modernizację elektrowni, wymieniono turbiny i generatory. Po modernizacji każdy z generatorów ma moc zainstalowaną 3487,5 kW, którą osiąga przy przepływie 18 m³/s i spadzie wody 21,5 m. Synchroniczne generatory obracają się z prędkością 272,7 obr./min[7].
Przypisy
- ↑ Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 2. Wody stojące, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 251, ISBN 83-239-9607-5.
- ↑ a b Mały Rocznik Statystyczny. Główny Urząd Statystyczny, 2008. [dostęp 2009-06-25].
- ↑ a b Sławek Pawlik: Jezioro Otmuchowskie. wedkuje.pl. [dostęp 2008-12-03].
- ↑ Ryszard Kosierb. Zmiany pojemności zbiorników retencyjnych kaskady Nysy Kłodzkiej. „Gospodarka wodna”. SIGMA-NOT.
- ↑ Informacja o sytuacji hydrologiczno-meteorologicznej w Polsce z 10 września 2024 r., Państwowe Gospodarstwo Wodne. Wody Polskie [dostęp 2024-10-07].
- ↑ Antoni Marczewski i Michał Maniakowski: Ptasie ostoje. Warszawa: Carta Blanca, 2010, s. 346. ISBN 978-83-61444-29-9.
- ↑ a b Elektrownia wodna Otmuchów. [dostęp 2021-03-14].
