Langbahn Team – Weltmeisterschaft

Jeleniów (województwo dolnośląskie)

Ten artykuł dotyczy wsi w gminie Lewin Kłodzki. Zobacz też: inne miejsca o tej nazwie.
Jeleniów
wieś
Ilustracja
Kościół Trójcy Świętej w Jeleniowie
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Powiat

kłodzki

Gmina

Lewin Kłodzki

Wysokość

390-430 m n.p.m.

Liczba ludności (III 2011)

531[2]

Strefa numeracyjna

74

Kod pocztowy

57-343[3]

Tablice rejestracyjne

DKL

SIMC

0853300

Położenie na mapie gminy Lewin Kłodzki
Mapa konturowa gminy Lewin Kłodzki, po lewej znajduje się punkt z opisem „Jeleniów”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Jeleniów”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Jeleniów”
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego
Mapa konturowa powiatu kłodzkiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Jeleniów”
Ziemia50°25′20″N 16°15′32″E/50,422222 16,258889[1]
Multimedia w Wikimedia Commons
Pałac w Jeleniowie

Jeleniów (do 1945 niem. Gellenau) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Lewin Kłodzki.

Położenie

Jeleniów to duża wieś łańcuchowa o długości około 2,5 km, położona w dolinie potoku Klikawa (Bystra), pomiędzy Lewinem Kłodzkim na wschodzie, a Zakrzem na zachodzie, na granicy Wzgórz Lewińskich i Obniżenia Kudowy, na wysokości około 390–430 m n.p.m.[4]

Podział administracyjny

W latach 1954–1961 wieś należała i była siedzibą władz gromady Jeleniów, po jej zniesieniu w gromadzie Lewin Kłodzki. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wałbrzyskiego.

Historia

Jeleniów w 1350 roku znany było jako Geylnow, jako folwark od 1477 roku należał do państwa homolskiego[5]. Po upadku tego państwa w 1595 roku wieś została sprzedana Dusznikom. Dwa lata później kupił go wolny sołtys Kaspar Alten z okolic Trutnowa[5]. Jeleniów pozostawał w posiadaniu rodziny Altenów do XVIII wieku, następnie należał kolejno do kilku rodów szlacheckich, między innymi von Haugwitzów[5]. Ostatnimi właścicielami miejscowości byli hrabiowie von Mutius[5].
W 1840 roku w Jeleniowie były: trzy folwarki, dwa młyny wodne, trzy tartaki, gorzelnia, browar i ponad sto chałupniczych warsztatów tkackich[5]. Na początku XIX wieku F.B. von Mutius założył tutaj dużą tkalnię, która pod koniec stulecia zatrudniała około 1000 osób[5].
Od drugiej połowy XVIII wieku było znane w Jeleniowie źródło wody mineralnej zwane Źródłem Feliksa[5]. Woda wydobywana z odwiertu o głębokości 96 metrów jest butelkowana w miejscowej rozlewni pod nazwą „Staropolanka Zdrój”[5].

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są obiekty[6]:

  • kościół filialny pw. Trójcy Świętej, barokowy z 1669 roku, zrujnowany w 1945 roku, odbudowany w latach 1948–1952 i remontowany w 1978 roku[4]. Jest to niewielka, salowa budowla z wydzielonym, półkoliście zakończonym prezbiterium[4]. Wnętrze jest sklepione kolebką z lunetami[4]. Na dachu znajduje się sygnaturka, a wewnątrz barokowe wyposażenie, między innymi ołtarz z około 1700 roku[4].
  • zespół pałacowy:
    • pałac, wybudowany na początku XVII wieku, przebudowany w 1750 roku i w drugiej połowie XIX wieku,
    • park, powstały po 1850 roku

Osoby związane z Jeleniowem

  • Gerhard von Mutius, urodził się w Jeleniowie, niemiecki filozof, dyplomata, właściciel Jeleniowa, literat, autor opowiadań zawierających motywy kłodzkie[4].
  • Piotr Biron, hrabia, zmarł w 1800 w Jeleniowie.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 46147
  2. ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  3. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 404 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. ↑ a b c d e f Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 13: Góry Stołowe. Warszawa-Kraków: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1992, s. 108-111. ISBN 83-7005-301-7.
  5. ↑ a b c d e f g h Waldemar Brygier, Tomasz Dudziak: Ziemia Kłodzka. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2010, s. 337, 338. ISBN 978-83-89188-95-3.
  6. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 75. [dostęp 2012-08-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Gmina Lewin Kłodzki
Wsie
Osada
Nieoficjalny
przysiółek

Herb gminy Lewin Kłodzi

Quelle: https://pl.wikipedia.org/wiki/Jeleni%C3%B3w_(wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie)