Jaskinia w Ostryszni

Plan jaskini
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Położenie	Organy, Wąwóz Ostryszni
Właściciel	Lasy Państwowe
Długość	18,2 m
Deniwelacja	13
Wysokość otworów	367 m n.p.m.
Ekspozycja otworów	ku zachodowi
Kod	J.Olk.I-01.06
Położenie na mapie gminy Trzyciąż Jaskinia w Ostryszni
Położenie na mapie Polski Jaskinia w Ostryszni
Położenie na mapie województwa małopolskiego Jaskinia w Ostryszni
Położenie na mapie powiatu olkuskiego Jaskinia w Ostryszni
50°18′42″N 19°51′16″E/50,311667 19,854556
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Jaskinia w Ostryszni – jaskinia w Wąwozie Ostryszni na Wyżynie Olkuskiej będącej częścią Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej^[1]. Znajduje się pomiędzy wsiami Imbramowice i Glanów w województwie małopolskim, w powiecie olkuskim, w gminie Trzyciąż^[2].

Znajduje się w skale Cieplarnia w lewych zboczach Wąwozu Ostryszni. U jej zachodniej podstawy jaskinia ma niski, owalny otwór. Przejście przez niego wymaga czołgania się. Za otworem znajduje się półkolisty korytarz i niski próg, a za nim w górę skały ciągnie się główna komora o wysokości 4 m i szerokości około 3 m. Po jej lewej stronie jest skalna. pochyła półka z dwoma ślepo zakończonymi szczelinami. Początkowo stromo pnące się w górę dno jaskini w końcowym odcinku przechodzi w pionowy komin, który na szczycie skały wychodzi lejkowato się rozszerzającym otworem^[1].

Jaskinia powstała w skalistych wapieniach jury późnej. Na jej ścianach dobrze widoczne są ślady po przepływającej wodzie: jamki wirowe, kotły wirowe i ślepe kominki. Jaskinia w przeszłości była syfonowym odcinkiem kanału krasowego. W potoku poniżej skały następuje zanik wody (ponor), co wskazuje, że podziemny przepływ wody w tej okolicy nadal ma miejsce^[1].

Dno jaskini w korytarzyku wejściowym próchniczno-gliniaste, w komorze głównej składa się z kamieni, próchnicy i gliny. Przez górny otwór komina do jaskini nawiewane są liście, wskutek czego jego dno jest próchniczno-liściaste. Na ścianach jaskini znajdują się wysuszone grzybki naciekowe, zniszczone stalaktyty, resztki polew mleka wapiennego, a miejscami także skamieliny gąbek^[1].

Jaskinia jest przewiewna, sucha i ciemna, rozproszone światło słoneczne dostaje się tylko w okolice jej otworów. Brak w niej roślin, obserwowano natomiast bogatą faunę bezkręgowców: krocionogi, kilka gatunków ciem, muchówki. Nie hibernują w niej natomiast nietoperze. Przyczyną tego jest silny przeciąg spowodowany dwoma otworami. Zamknięcie górnego otworu stworzyłoby dla nich przyjazne miejsce do zimowania, zabezpieczyłoby przed przypadkowym wpadnięciem do jaskini, a także zmniejszyłoby zagrożenie spowodowane obsuwaniem się luźnych skał wewnątrz komina^[1].

Jaskinia jest łatwo dostępna, zapewne więc była znana od dawna. W literaturze nie była jednak wzmiankowana. Po raz pierwszy pomierzył ją i opisał Adam Polonius we wrześniu 2014 roku. On też sporządził jej plan^[1].

• 
  Dolny otwór
• 
  Korytarzyk za dolnym otworem
• 
  Próg i dolna część komory
• 
  Górny otwór