Janina Szarek

Data i miejsce urodzenia	24 czerwca 1950 Ruda Różaniecka
Zawód	aktorka, pedagog, reżyserka
Lata aktywności	od 1972 roku
Odznaczenia

Janina Szarek (ur. 24 czerwca 1950 w Rudzie Różanieckiej) – polska aktorka, reżyserka i pedagog; dyrektor Transform Schauspielschule.

Urodziła się w Rudzie Różanieckiej, w rodzinie żołnierzy Armii Krajowej^[1]. Liceum Ogólnokształcące im. Bartosza Głowackiego w Tomaszowie Lubelskim ukończyła w 1964 roku. Jest absolwentką polonistyki i teatrologii na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz aktorstwa w Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. L. Solskiego w Krakowie (1968-1972), gdzie studiowała na roku z Anną Dymną, Krystyną Tkacz, Marzeną Trybałą i Ewą Dałkowską^[1]. W 2012 roku otrzymała na Wydziale Aktorskim Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie stopień doktora nauk o sztukach pięknych^[2].

Była aktorką krakowskiego Teatru STU, Wrocławskiego Teatru Współczesnego im. Edmunda Wiercińskiego (1972-1976), Teatru Dramatycznego im. Jerzego Szaniawskiego w Wałbrzychu (1976), Bałtyckiego Teatru Dramatycznego im. Juliusza Słowackiego w Koszalinie (1976-1977), Teatru im. Cypriana Kamila Norwida w Jeleniej Górze (1977-1978), Teatru Polskiego we Wrocławiu (1978-1980). Występowała w spektaklach Krystiana Lupy, Jerzego Grzegorzewskiego, Aliny Obidniak, Henryka Tomaszewskiego, Kazimierza Brauna i Stanisława Brejdyganta^[3].

Przed wprowadzeniem stanu wojennego przebywała w Berlinie Zachodnim, gdzie postanowiła pozostać po 13 grudnia 1981. W Niemczech występowała między innymi na deskach Volksbühne Berlin(inne języki) (m.in. w spektaklach w reżyserii Kaina Karawahna)^[1], Saalbau Neukölln Berlin, Altonaer Theater w Hamburgu, Schauspielhaus Leipzig oraz Kleist-Theater Frankfurt an der Oder. W latach 1982–1989 prowadziła scenę Studio 44^[4], a w 1990 była współzałożycielką berlińskiego Teatru Kreatur^[5], z którym została laureatką Friedrich-Luft-Preis(inne języki) (1993) przyznawanej przez dziennik Berliner Morgenpost(inne języki).

W 1983 roku objęła kierownictwo Wydziału Aktorskiego w Szkole Pantomimy i Akrobatyki "Die Etage" w Berlinie^[1]. Była profesorem wizytującym w Hochschule für Schauspielkunst „Ernst Busch“ Berlin(inne języki), Hochschule für Film und Fernsehen „Konrad Wolf” Babelsberg(inne języki) oraz na specjalności teatrologicznej na Wolnym Uniwersytecie Berlina.

W 2002 roku wspólnie z profesorem Olavem Münzbergiem założyła w Berlinie szkołę aktorską Transform Schauspielschule, a następnie Teatr Studio am Salzufer, którego działalność zainicjowała reżyserią Białego małżeństwa Tadeusza Różewicza (premiera 28 lutego 2004)^[6]. Szarek współpracuje m.in. z Akademie der Künste, Akademią Teatralną im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie, Teatrem Współczesnym w Szczecinie oraz Teatrem Ludowym w Krakowie.

• 1993 − Berlin − Friedrich-Luft-Preis(inne języki) przyznawana przez dziennik Berliner Morgenpost.
• 2014 − Warszawa − Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.
• 2015 − Warszawa − Nagroda Sekcji Krytyków Teatralnych PO ITI za popularyzację polskiego teatru na świecie^[7][8].
• 2017 − Wiedeń − Złota Sowa Polonii w dziedzinie twórczości teatralnej^[9].

• Janina Szarek w bazie filmpolski.pl
• Elżbieta Baniewicz: Pół życia w Berlinie. Rozmowa z Janiną Szarek, dyrektor artystyczną berlińskiego Theater Studio am Salzufer w Charlottenburgu. teatralny.pl, 22 czerwca 2016. [dostęp 2016-06-29].
• Janina Szarek w bazie IMDb (ang.)
• Janina Szarek w bazie Filmweb