Langbahn Team – Weltmeisterschaft

Jan Thullie

Jan Thullie
Johann Ritter von Prawdzic-Thullie
Ilustracja
Jan Thullie (1926)
generał dywizji generał dywizji
Data i miejsce urodzenia

20 października 1876
Borki Wielkie

Data i miejsce śmierci

22 października 1927
Lwów

Przebieg służby
Lata służby

1897–1927

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Cesarsko-królewska Obrona Krajowa
Wojsko Polskie

Jednostki

Front Litewsko-Białoruski
DOGen. „Lwów”
Front Południowy
5 Dywizji Piechoty
Centrum Wyższych Studiów Wojskowych

Stanowiska

szef sztabu frontu
szef sztabu okręgu
szef sztabu frontu
dowódca dywizji
komendant centrum

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-ukraińska
wojna polsko-bolszewicka

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941, trzykrotnie) Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Order Korony Żelaznej III klasy (Austro-Węgry) Kawaler Orderu Franciszka Józefa (Austro-Węgry) Krzyż Zasługi Wojskowej (w czasie wojny) Krzyż Zasługi Wojskowej (w czasie wojny) Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Sił Zbrojnych i Żandarmerii 1898 (Austro-Węgry) Krzyż Jubileuszowy Wojskowy Krzyż Pamiątkowy Mobilizacji 1912–1913
Multimedia w Wikimedia Commons
Tablica nagrobna na Cmentarzu Obrońców Lwowa

Jan Thullie herbu Prawdzic (ur. 20 października 1876 w Złoczowie, zm. 22 października 1927 we Lwowie) – generał dywizji Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys

Urodził się 20 października 1876 w Borkach Wielkich, w ówczesnym powiecie tarnopolskim Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Wiktora i Marii z Czeżowskich[1][2]. Pochodził ze spolonizowanej rodziny francuskiej.

W 1895, po ukończeniu Szkoły Kadetów Piechoty w Łobzowie, został powołany do zawodowej służby wojskowej w c. i k. armii i wcielony do czeskiego pułku piechoty nr 76 w Pradze[3][4]. W latach 1899–1901 był słuchaczem Szkoły Wojennej w Wiedniu[5][6]. Po ukończeniu nauki wrócił do macierzystego pułku w Pradze[7]. W 1902 otrzymał tytuł oficera przydzielonego do Sztabu Generalnego oraz został przydzielony do Komendy 43 Dywizji Piechoty Obrony Krajowej we Lwowie, pozostając oficerem nadetatowym IR 73[8][9]. W następnym roku został przydzielony do Komendy 86 Brygady Piechoty Obrony Krajowej w Czerniowcach, w dalszym ciągu pozostając oficerem nadetatowym IR 73[10]. W 1904 został przeniesiony do pułku piechoty Obrony Krajowej Stryj nr 33 w Stryju[11]. W latach 1912–1913 wziął udział w mobilizacji sił zbrojnych Monarchii Austro-Węgierskiej, wprowadzonej w związku z wojną na Bałkanach.

W 1918 wchodził w skład sztabu generalnego gubernatora w Lublinie. Pozostawał wówczas oficerem nadetatowym pułku strzelców nr 33[12]. W czasie służby w c. i k. armii oraz c. k. OK awansował kolejno na stopnie: kadeta–zastępcy oficera (1 września 1895)[13], podporucznika (1 listopada 1896)[14], porucznika (1 listopada 1900)[15], kapitana (1 listopada 1904)[16], majora (1 listopada 1914)[17] i podpułkownika (1 sierpnia 1916)[18].

23 listopada 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego w stopniu pułkownika i mianowany szefem sztabu Naczelnego Dowództwa Wojsk Polskich na Galicję Wschodnią. 17 grudnia objął szefostwo Oddziału I Sztabu Generalnego WP. Jego podkomendnymi byli przyszli generałowie: Julian Stachiewicz, Tadeusz Kutrzeba i Henryk Bobkowski. W marcu 1919 po reorganizacji sztabu został szefem Oddziału I Operacyjnego, a także – razem z Julianem Stachiewiczem – członkiem komisji kwalifikacyjnej do nowo ustanowionego korpusu oficerów Sztabu Generalnego. 22 kwietnia przekazał obowiązki szefa oddziału Julianowi Stachiewiczowi, a sam został mianowany szefem sztabu Frontu Litewsko-Białoruskiego, dowodzonego przez gen. Stanisława Szeptyckiego. Jesienią 1919 objął stanowisko szefa sztabu Dowództwa Okręgu Generalnego „Lwów”. Od 23 sierpnia 1920 kierował sztabem Frontu Południowego. W latach 1920–1921 był szefem Biura Najwyższej Wojskowej Komisji Opiniującej.

Według Piotra Staweckiego[1], od 9 marca 1921 zajmował stanowisko szefa sztabu Inspektoratu Armii Nr IV i był autorem pierwszego planu wojny z Niemcami[19]. 25 września 1921 objął dowództwo 5 Dywizji Piechoty we Lwowie. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu generała brygady ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 35. lokatą w korpusie generałów[20]. 1 grudnia 1924 Prezydent RP Stanisław Wojciechowski na wniosek ministra spraw wojskowych, gen. dyw. Władysława Sikorskiego, awansował go na generała dywizji ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924 i 11. lokatą w korpusie generałów[21]. 3 listopada 1926 Prezydent RP zwolnił go ze stanowiska dowódcy 5 Dywizji Piechoty i mianował komendantem Centrum Wyższych Studiów Wojskowych w Warszawie[22]. Zmarł 22 października 1927 we Lwowie[23][24]. 24 października 1927 został pochowany na Cmentarzu Obrońców Lwowa[25].

Jan Thullie był żonaty z Walerią z Capińskich, z którą miał dwóch synów: Aleksandra (ur. 1906) i Andrzeja (ur. 1910)[1].

Opinia Józefa Piłsudskiego o generale Thulliem

W grudniu 1922 ówczesny Szef Sztabu Generalnego WP i przewodniczący Biura Ścisłej Rady Wojennej, Pierwszy Marszałek Polski Józef Piłsudski, sporządził opinie 95 generałów pozostających w służbie czynnej, w tym o gen. bryg. Janie Thulliem, którego zaliczył do grupy II – generałów brygady: na których chcę zwrócić uwagę, jako na oficerów stojących wyżej niż przeciętna miara i zatem zdatnych do wyzyskania zgodnie z ich zdolnościami oraz scharakteryzował go w sposób następujący: Człowiek o prawym charakterze, wykształconej głowie, miły i spokojny w obejściu, trochę leniwy i zanadto względny dla słabości swoich i innych. W dowodzeniu bałbym się jego słabych nerwów, przewidywania ciągłych nieszczęść i trudności psychicznej we wzięciu na siebie ryzyka. Lepszy byłby w sztabach, gdzie nie robiłby nigdy kaneraw, kłótni i sporów. Ciągle mi go rekomendują jako kierownika szkolenia wojska, nie mogę poradzić, jaki by był pod tym względem. Jeden ze zdolniejszych oficerów naszej armii, dla którego dotąd właściwego użytku nie znalazłem[26].

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. ↑ a b c Stawecki 1994 ↓, s. 336.
  2. ↑ Kryska-Karski i Żurakowski 1991 ↓, s. 64, wg autorów urodził się Złoczowie.
  3. ↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1896 ↓, s. 469.
  4. ↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1897 ↓, s. 510.
  5. ↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1900 ↓, s. 284, 532, 999.
  6. ↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1901 ↓, s. 540, 1019.
  7. ↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1902 ↓, s. 280, 546.
  8. ↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1903 ↓, s. 210, 277, 542.
  9. ↑ Rocznik oficerski c. k. Obrony Krajowej i Żandarmerii 1903 ↓, s. 50.
  10. ↑ Rocznik oficerski c. k. Obrony Krajowej i Żandarmerii 1904 ↓, s. 53.
  11. ↑ Rocznik oficerski c. k. Obrony Krajowej i Żandarmerii 1905 ↓, s. 500.
  12. ↑ Lista starszeństwa c. k. Obrony Krajowej i Żandarmerii 1918 ↓, s. 47.
  13. ↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1896 ↓, s. 258.
  14. ↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1897 ↓, s. 287.
  15. ↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1901 ↓, s. 283.
  16. ↑ Rocznik oficerski c. k. Obrony Krajowej i Żandarmerii 1905 ↓, s. 123.
  17. ↑ Lista starszeństwa c. i k. Obrony Krajowej i Żandarmerii 1916 ↓, s. 17.
  18. ↑ Lista starszeństwa c. k. Obrony Krajowej i Żandarmerii 1918 ↓, s. 52.
  19. ↑ Informację o pełnieniu służby na stanowisku szefa sztabu Inspektoratu Armii Nr IV podają także Tadeusz Kryska-Karski i Stanisław Żurakowski. Natomiast w Dzienniku Personalnym M.S.Wojsk. Nr 29 z 23.07.1921 r. podano, że 9 maja 1921 „tylko na czas akcji Górnośląskiej” (nocą z 2 na 3 maja 1921 rozpoczęło się III powstanie śląskie) przydzielony został z dyspozycji gen. Szeptyckiego do Inspektoratu Armii Nr III na stanowisko I oficera sztabu. Inspektoratem Armii Nr III kierował gen. Szeptycki, natomiast na stanowisko I oficera sztabu Inspektoratu Armii Nr IV gen. por. Leonarda Skierskiego wyznaczony został płk dypl. Julian Stachiewicz, dotychczasowy szef sztabu 6 Armii (Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 29 z 23.07.1921 r. pkt 1236).
  20. ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 15.
  21. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 131 z 17 grudnia 1924 roku, s. 730.
  22. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 49 z 17 listopada 1926 roku, s. 397.
  23. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 27 z 29 listopada 1927 roku, s. 354.
  24. ↑ Po zgonie gen. Jan Thullie. Nekrolog. „Polska Zbrojna”. 290, s. 2, 4, 1927-10-23. Warszawa. 
  25. ↑ Po zgonie gen. Thulliego. „Gazeta Lwowska”, s. 1, nr 246 z 26 października 1927. 
  26. ↑ Cieplewicz 1966 ↓, s. 316–337.
  27. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 18 marca 1922 roku, s. 225.
  28. ↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921-1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 21. [dostęp 2015-03-26].
  29. ↑ Rozporządzenie Kierownika MSWojsk. L. 4597/22 (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 9, s. 315).
  30. ↑ a b c Lista starszeństwa c. k. Obrony Krajowej i Żandarmerii 1918 ↓, s. 348.
  31. ↑ Rocznik oficerski c. k. Obrony Krajowej i Żandarmerii 1914 ↓, s. 27.
  32. ↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1900 ↓, s. 532.
  33. ↑ a b Rocznik oficerski c. k. Obrony Krajowej i Żandarmerii 1914 ↓, s. 292.

Bibliografia

  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1896. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1895.
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1897. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1896.
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1900. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1899.
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1901. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1900.
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1902. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1901.
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1903. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1902.
  • Schematismus der k.k. Landwehr und der k.k. Gendarmerie der im Reichsrathe Vertretenen Königreiche une Länder für 1903. Wiedeń: styczeń 1903.
  • Schematismus der k.k. Landwehr und der k.k. Gendarmerie der im Reichsrathe Vertretenen Königreiche une Länder für 1904. Wiedeń: styczeń 1904.
  • Schematismus der k.k. Landwehr und der k.k. Gendarmerie der im Reichsrathe Vertretenen Königreiche une Länder für 1905. Wiedeń: styczeń 1905.
  • Schematismus der k.k. Landwehr und der k.k. Gendarmerie der im Reichsrat Vertretenen Königreiche une Länder für 1914. Wiedeń: styczeń 1914.
  • Ranglisten der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1916. Wiedeń: 1916.
  • Ranglisten der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1918. Wiedeń: 1918.
  • Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
  • Mieczysław Cieplewicz. Generałowie polscy w opinii J. Piłsudskiego. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 1 (37), s. 316–337, 1966. Warszawa: Wojskowy Instytut Historyczny. 
  • Regina Czarnecka, Organizacja Sztabu Generalnego WP (Naczelnego Dowództwa WP) w latach 1918–1921, Biuletyn Wojskowej Służby Archiwalnej, Nr 26 z 2003
  • Henryk Piotr Kosk: Generalicja polska. Popularny słownik biograficzny. T. 2 M-Ż. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 2001. ISBN 83-87103-81-0.
  • Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski niepodległej. Warszawa: Editions Spotkania, 1991.
  • Piotr Stawecki: Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918–1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 83-11-08262-6.
Quelle: https://pl.wikipedia.org/wiki/Jan_Thullie