Jacek Staszewski

Państwo działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	3 września 1933 Płock
Data i miejsce śmierci	26 sierpnia 2013 Toruń
profesor nauk humanistycznych
Alma Mater	Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Doktorat	1963 UMK
Habilitacja	1971 UMK
Profesura	1988
profesor UMK
Odznaczenia

Jacek Staszewski (ur. 3 września 1933 w Płocku, zm. 26 sierpnia 2013 w Toruniu) – polski historyk, znawca dziejów unii polsko-saskiej^[1].

Po ukończeniu liceum we Włocławku w latach 1951–1955 studiował historię na UMK w Toruniu. Po studiach został pracownikiem uczelni. Początkowo jego zainteresowania badawcze koncertowały się na ruchu robotniczym w początku XX wieku – rewolucji w Niemczech 1918–1919. Po kilku latach zajął się dziejami unii polsko-saskiej. W 1963 obronił doktorat na podstawie rozprawy Stosunki Augusta II z kurią rzymską. Misja rzymska w latach 1704–1706. W 1971 uzyskał habilitację. Wielokrotnie wyjeżdżał na stypendia i staże zagraniczne, prowadząc kwerendy źródłowe, zwłaszcza w archiwum drezdeńskim. W 1988 otrzymał tytuł profesora nauk humanistycznych^[1].

Od 1972 był członkiem redakcji „Kwartalnika Historycznego”, a od 1987 członkiem Komitetu Nauk Historycznych PAN. Przez dwie kadencje w latach 1991–1997 był prezesem Polskiego Towarzystwa Historycznego. Był także członkiem Włocławskiego Towarzystwa Naukowego oraz Societas Jablonoviana w Lipsku. Na UMK był prodziekanem Wydziału Humanistycznego (1972–1975) oraz dyrektorem Instytutu Historii i Archiwistyki (1978–1980)^[1].

Jego badania spowodowały przełom w postrzeganiu dynastii Wettynów w Polsce, zauważając wiele pozytywnych cech panowania zwłaszcza Augusta II, ale i Augusta III. Wykazał on, iż to właśnie w czasach saskich zaczęło się odrodzenie elit intelektualnych kraju, ożywienie kulturalne oraz dojrzewanie planów reform. Przyczynił się również do odczarowania^{[styl do poprawy]} intrygantki i kochanki Augusta II (Anna Konstancja Cosel).

W ostatnich latach życia profesor emerytowany (Wydział Nauk Historycznych; Instytut Historii i Archiwistyki) UMK i Członek Prezydium Polskiego Towarzystwa Historycznego. Był także Przewodniczącym, a następnie Honorowym Przewodniczącym Komitetu Głównego Olimpiady Historycznej. Odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski i Medalem Komisji Edukacji Narodowej^[2].

Do jego uczniów należą: Stanisław Achremczyk, Jarosław Dumanowski, Bogusław Dybaś, Krzysztof Mikulski, Jarosław Porazinski, Stanisław Roszak, Wojciech Stanek^[3].

• O miejsce w Europie. Stosunki Polski i Saksonii z Francją na przełomie XVII i XVIII wieku, Warszawa 1973.
• August III, Warszawa 1984
• August II, Warszawa 1985
• Polacy w osiemnastowiecznym Dreźnie, Wrocław 1987
• August III Sas, Wrocław Warszawa Kraków Gdańsk Łódź (Ossolineum) 1989
• Europa i świat w epoce oświeconego absolutyzmu (redakcja naukowa tomu), Warszawa 1991
• August III. Kurfürst von Sachsen und König von Polen. Eine Biographie, Berlin 1996
• „Jak Polskę przemienić w kraj kwitnący...”. Szkice i studia z czasów saskich, Olsztyn 1997
• August II Mocny, Wrocław Warszawa Kraków (Ossolineum) 1998. ISBN 83-04-04387-4
• Wettynowie, Olsztyn (Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego) 2005 ISBN 83-87643-24-6

• Prof. dr hab. Jacek Staszewski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2008-03-19] .

• Jacek Staszewski – bibliografia w LitDok Bibliografia Historii Europy Środkowowschodniej, Herder-Institut (Marburg)