Langbahn Team – Weltmeisterschaft

Języki oirata-makasai

Języki oirata-makasai
Obszar

Timor Wschodni, Indonezja (wyspa Kisar)

Klasyfikacja genetyczna

języki transnowogwinejskie (?)

Podział

język makasai
• grupa oirata-fataluku

Kody rodziny językowej
Glottolog east2520
Występowanie
Ilustracja
Języki wyspy Timor i okolic
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unicode.

Języki oirata-makasai, także wschodniotimorskie – grupa kilku języków papuaskich używanych przede wszystkim w Timorze Wschodnim. Wraz z papuaskimi językami wysp Alor i Pantar w Indonezji tworzą rodzinę języków timor-alor-pantar[1][2]. Wszystkie te języki są często zaliczane do większej rodziny transnowogwinejskiej, obejmującej także ogromną liczbę języków z oddalonej geograficznie Nowej Gwinei[3][4] (wcześniej zostały sklasyfikowane w ramach języków zachodniopapuaskich[5]).

Język oirata jest używany na pobliskiej wyspie Kisar (w prowincji Moluki w Indonezji)[6]. Badania indonezyjskich językoznawców ujawniły, że języki fataluku i oirata są sobie szczególnie bliskie, przy uwzględnieniu ich związków z językiem makasai[7]. W taki oto sposób przedstawia się podział wewnętrzny grupy oirata-makasai.

Według nowszej klasyfikacji makasai i makalero stanowią dwa odrębne języki[8]. Kwestią dyskusyjną jest status języka bunak z centralnego Timoru, przypuszczalnie spokrewnionego z pozostałymi językami wyspy, choć niegdyś sklasyfikowanego wespół z językami alor-pantar[9]. Według jednej z propozycji tworzy samodzielną gałąź w ramach języków timorskich (timor-kisar), obok języków wschodniotimorskich. Alternatywnie może być rozpatrywany jako odosobniony reprezentant rodziny timor-alor-pantar[2].

Prajęzyk

Źródło: Ross 2005[10].

prawschodniotimorski oirata (dopełnienie) fataluku makasai
1lp *ani an-te (ani) ani ani
2lp *ai aa-te/ee-te[a] (ee) e ai
1eks *ini in-te (in) ini ini
1in *api ap-te (ap) afi fi
2mn *i ii-te (ii) i i

Uwagi

  1. ee-te – forma grzecznościowa

Przypisy

  1. Holton i in. 2012 ↓.
  2. a b Antoinette Schapper, Juliette Huber, Aone van Engelenhoven, The historical relation of the Papuan languages of Timor and Kisar, [w:] Harald Hammarström, Wilco van der Heuvel (red.), History, Contact and Classification of Papuan Languages, Port Moresby: Linguistic Society of Papua New Guinea, 2012 (Language and Linguistics in Melanesia, Special Issue: On the History, Contact & Classification of Papuan Languages – Part I), s. 194–242 [zarchiwizowane z adresu 2013-12-26] (ang.).
  3. Holton i Klamer 2018 ↓, s. 578–579.
  4. Timothy Usher, West Bomberai [online], NewGuineaWorld [dostęp 2020-06-06] [zarchiwizowane z adresu 2020-02-29] (ang.).
  5. Donohue 2008 ↓, s. 43.
  6. Holton i Klamer 2018 ↓, s. 578.
  7. Halus Mandala, Aron Meko Mbete, Inyo Yos Fernandez Ni Made Dhanawaty, Phonological Evolution of Oirata and its Genetic Relationship with Non-Austronesian Languages in Timor Leste, „e-Journal of Linguistics”, 5 (2), 2011, ISSN 2442-7586 [dostęp 2024-07-27] (ang.).
  8. Juliette Huber, Makalero and Makasae, [w:] Antoinette Schapper (red.), The Papuan Languages of Timor, Alor and Pantar: Sketch Grammars, t. 2, Berlin–Boston: De Gruyter, 2017 (Pacific Linguistics 655), s. 267–351, DOI10.1515/9781614519027-005, ISBN 978-1-61451-902-7, OCLC 1018123620 (ang.).
  9. Holton i in. 2012 ↓, s. 89.
  10. Malcolm Ross, Pronouns as a preliminary diagnostic for grouping Papuan languages, [w:] Andrew Pawley i inni red., Papuan pasts: cultural, linguistic and biological histories of Papuan-speaking peoples, Canberra: Pacific Linguistics, Research School of Pacific and Asian Studies, Australian National University, 2005 (Pacific Linguistics 572), s. 15–66, ISBN 0-85883-562-2, OCLC 67292782 [dostęp 2022-09-20] (ang.).

Bibliografia