Języki nigero-kongijskie
Języki nigero-kongijskie – jedna z największych rodzin językowych, według Ethnologue należy do niej 1539 języków[1]. Pod względem rozpowszechnienia, liczby mówiących i różnorodności zajmują pierwsze miejsce w Afryce. Języki tej rodziny używane są na większości obszaru Afryki subsaharyjskiej.
Klasyfikacja
Według jednej z najczęściej przyjmowanych klasyfikacji języki nigero-kongijskie dzielą się na:
- języki atlantyckie
- języki mande
- języki woltyjskie (gur)
- języki kwa
- języki benue-kongijskie (tu należą m.in. języki bantu)
- języki adamawa-ubangi
- języki kordofańskie
Pierwszą klasyfikację języków nigero-kongijskich zaproponował Joseph Greenberg. Jego klasyfikacja z niewielkimi zmianami jest przez wielu językoznawców stosowana do dziś. W pierwotnej wersji Greenberg wydzielił jednak grupę kordofańską spośród języków nigero-kongijskich i włączył te dwie rodziny do języków nigero-kordofańskich. Później jednak języki kordofańskie włączono do nigero-kongijskich, a nazwa grupy nigero-kordofańskiej została zarzucona. Istnieją też hipotezy – nieznajdujące jednak powszechnego poparcia – wydzielające spośród języków nigero-kongijskich zarówno języki kordofańskie, jak i języki mande.
Jedna z popularniejszych alternatywnych klasyfikacji dzieli języki nigero-kongijskie na trzy podgrupy:
Niektórzy językoznawcy wskazują na pewne typologiczne podobieństwa języków nigero-kongijskich z nilo-saharyjskimi (szczególnie podgrupą środkowosudańską), łącząc te dwie rodziny we wspólną fylę kongo-saharyjską lub nigero-saharyjską. Hipoteza ta nie jest jednak ogólnie akceptowana.
Ważniejsze języki grupy nigero-kongijskiej
Poniżej podano uproszczoną klasyfikację języków nigero-kongijskich w zmodyfikowanej wersji Josepha Greenberga. Niektórzy językoznawcy nie zgadzają się z poniższym podziałem, proponując wydzielenie grupy atlantycko-kongijskiej i własny podział w jej obrębie – przedstawiono go w haśle języki atlantycko-kongijskie.
Języki nigero-kongijskie
(ze względu na obszerność tej grupy przedstawiono ją w osobnym artykule)
Przypisy
- ↑ Niger-Congo, [w:] Ethnologue: Languages of the World, Dallas: SIL International [dostęp 2018-01-11] (ang.).
Bibliografia
- Stanisław Piłaszewicz, Eugeniusz Rzewuski, Wstęp do afrykanistyki, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2004, s. 175, ISBN 83-235-0061-4, OCLC 749258177 .