Langbahn Team – Weltmeisterschaft

Józef Tom

Józef Tom
Ilustracja
Józef Tom (1938)
Data i miejsce urodzenia

30 lipca 1883
Warszawa

Data i miejsce śmierci

12 listopada 1962
Warszawa

Narodowość

żydowska

Alma Mater

Szkoła Sztuk Pięknych w Warszawie

Dziedzina sztuki

grafika, malarstwo

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi Medal 10-lecia Polski Ludowej
Multimedia w Wikimedia Commons
Projekt znaczka pocztowego autorstwa Józefa Toma, 1917
Grób Józefa Toma na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie

Józef Tom (ur. 30 lipca 1883 w Warszawie, zm. 12 listopada 1962 tamże)[1] – polski grafik, malarz i nauczyciel akademicki.

Życiorys

Ukończył gimnazjum w Warszawie. Od 1907 do 1910 kształcił się u Edwarda Trojanowskiego w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych. W latach 1910–1912 i 1914 kontynuował naukę w Monachium i Berlinie w Kunstgewerbeschule, a w latach 1910–1913 przebywał w Londynie. W 1917 wziął udział w Konkursie na Marki Pocztowe Królestwa Polskiego[2]. Zorganizowało go Warszawskie Towarzystwo Artystyczne, które uzyskało prawo do zakupienia wybranych prac i wykorzystania ich do wydania znaczków pocztowych zaraz po odzyskaniu niepodległości przez Polskę. Mimo że zgłosił na konkurs kilka swoich projektów, żaden nie został wybrany do późniejszej emisji.

W 1920 ochotniczo służył w Wojsku Polskim.

Był autorem pierwszych po odzyskaniu niepodległości projektów banknotów. Tworzył również plakaty, ekslibrisy, opracowania graficzne książek i rzadziej znaczki pocztowe. Należał do Związku Zawodowego Polskich Artystów Plastyków, Stowarzyszenia Polskich Artystów Grafików „Ryt” oraz Koła Artystów Grafików Reklamowych (KAGR) przez cały okres jego istnienia (1933–1939)[3]. Wystawiał swoje prace w warszawskiej Zachęcie i Instytucie Propagandy Sztuki oraz na prowincji i za granicą. Często był jurorem w komisjach oceniających prace i przyznających nagrody na wystawach grafiki i malarstwa.

W latach 1950–1961 był wykładowcą w warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. W 1956 został profesorem. Rok później uhonorowano go benefisową wystawą grafik i rysunków, zorganizowaną z okazji 50-lecia jego pracy artystycznej. Jednocześnie zostały wydane plakat oraz katalog prezentujący jego twórczość i osobę[4].

Najczęściej stosowaną przez niego techniką była litografia. Interesowały go motywy architektoniczne. Jest projektantem herbu Otwocka. Był także twórcą pierwszego polskiego wystawowego medalu filatelistycznego, który został wybity dla laureatów Wszechpolskiej Wystawy Filatelistycznej, zorganizowanej w Warszawie w 1928[5].

Zmarł w Warszawie. Spoczął na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera IIB 30-2-10)[6].

Wybrana twórczość

Akwarela

  • Zamek Piastowski w Bolkowie, 1951

Grafika

  • Warszawa – Rynek Starego Miasta, 1917
  • Kościół Bernardynów w Warszawie, 1920
  • Warszawa – Kościół św. Anny o.o. Bernardynów, 1923
  • Rynek w Kazimierzu nad Wisłą, 1923
  • Teka autolitografii Warszawa dawniej i dziś, 1924, 1933, 1936, 1938
    • Warszawa
  • Teka autolitografii Z miast i miasteczek polskich, 1930–1937
    • Rynek w małym miasteczku, 1930
    • Stare miasto, 1930
    • Studnia w Kazimierzu, 1930
    • Brama Grodzka w Lublinie, 1931
  • Motyw z Łazienek, 1938
  • Uliczka
  • Rynek w Kazimierzu nad Wisłą, 1951
  • Kolumna Zygmunta, 1951
  • Warszawa w roku 1920, 1953

Ekslibrisy

Znaczki pocztowe

  • Królestwo Polskie – 10 fen, 1918 – projekt konkursowy[7]
  • Królestwo Polskie – 60 fen, 1918 – projekt konkursowy[8]
  • Królestwo Polskie – 60 fen, 1918 – projekt (wspólnie z Wacławem Husarskim)[2]
  • 5 rocznica powstania w getcie warszawskim, 1948

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. ↑ Józef Tom, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2024-02-15].
  2. ↑ a b Konkurs na Marki Pocztowe Królestwa Polskiego. Muzeum Poczty i Telekomunikacji we Wrocławiu. [dostęp 2024-01-27]. (pol.).
  3. ↑ Polska historia dobrego projektowania • Koło Artystów Grafików Reklamowych. signs.pl. [dostęp 2024-02-15]. (pol.).
  4. ↑ Wystawa prac Józefa Toma – 50-lecie pracy artystycznej • Katalog wystawy. Zachęta. [dostęp 2024-02-18]. (pol.).
  5. ↑ Pierwszy medal z polskiej wystawy filatelistycznej. Muzeum Poczty i Telekomunikacji we Wrocławiu. [dostęp 2024-02-18]. (pol.).
  6. ↑ Wyszukiwarka cmentarna • Warszawskie cmentarze [online], Warszawskie Cmentarze [dostęp 2021-11-22].
  7. ↑ 10 fen – Projekt konkursowy – Polskie Marki Pocztowe 1918 rok. Filatelia. [dostęp 2024-02-16]. (pol.).
  8. ↑ 60 fen – Projekt konkursowy – Polskie Marki Pocztowe 1918 rok. Filatelia. [dostęp 2024-02-16]. (pol.).
  9. ↑ M.P. z 1950 r. nr 2, poz. 9, „...za długoletnią działalność artystyczną na polu sztuk plastycznych”
  10. ↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Quelle: https://pl.wikipedia.org/wiki/J%C3%B3zef_Tom