Józef Paszkiewicz
| |
 major artylerii
| |
| Data i miejsce urodzenia |
12 lutego 1898 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
wiosna 1940 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1919–1940 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki |
55 Poznański pułk piechoty |
| Stanowiska |
dowódca baterii, kwatermistrz pułku |
| Główne wojny i bitwy |
powstanie wielkopolskie |
| Odznaczenia | |
      
| |
Józef Konrad Paszkiewicz (ur. 12 lutego 1898 w Czapurach, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – major artylerii Wojska Polskiego, powstaniec wielkopolski, kawaler Orderu Virtuti Militari, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
Józef Paszkiewicz urodził się 12 lutego 1898 w Czapurach[1] jako syn Wojciecha i Marii z Heigelmanów. W latach 1904–1915 uczył się w Poznaniu i tam zdał maturę. W 1906 uczestniczył w strajku szkolnym, był członkiem tajnego Towarzystwa Tomasza Zana. W latach 1915–1916 służył w armii niemieckiej, po czym przez dwa lata studiował prawo na uniwersytecie w Berlinie[2]. Wziął udział w powstaniu wielkopolskim[2]. Na początku 1919 wstąpił do Wojska Polskiego i walczył na froncie ukraińskim i w wojnie polsko-bolszewickiej w szeregach 55 Poznańskiego pułku piechoty[2]. Po zakończeniu działań wojennych pozostał w wojsku i został zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem z dniem 1 grudnia 1920 i 3. lokatą w korpusie oficerów piechoty. W 1926 został przeniesiony z 55 pułku piechoty do 17 pułku artylerii polowej w Gnieźnie, gdzie do 1935 był dowódcą baterii. 27 stycznia 1930 awansował na kapitana ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1930 i 64. lokatą w korpusie oficerów artylerii. Od 1935 został przydzielony do Centrum Wyszkolenia Artylerii w Toruniu[2]. Do 30 sierpnia 1939 był II zastępcą dowódcy (kwatermistrzem) 31 pułku artylerii lekkiej w Toruniu. 30 sierpnia objął dowództwo Oddziału Zbierania Nadwyżek 31 pal.
W czasie mobilizacji w 1939 został mianowany dowódcą Ośrodka Zapasowego Artylerii Lekkiej Nr 8 w Skierniewicach. 4 września na czele oddziału wyruszył do Piotrkowa Kujawskiego skąd transportem kolejowym miał być przewieziony do Ośrodka Zapasowego Artylerii Lekkiej Nr 8 w Skierniewicach. 6 września podjął decyzję o skierowaniu oddziału do Chełma w dwóch rzutach: kolejowym oraz na podwodach i na rowerach. Sam wyjechał samochodem z Piotrkowa do Chełma po rozkazy. Po agresji ZSRR na Polskę 19 września 1939 – w rejonie Łucka – dostał się do niewoli sowieckiej[3], a następnie umieszczono go w obozie w Starobielsku[4]. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany w bezimiennej mogile zbiorowej w Piatichatkach[4], gdzie od 17 czerwca 2000 mieści się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[5]. Figuruje na Liście Starobielskiej NKWD pod poz. 2752[4].
Upamiętnienie
5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień podpułkownika[6][7][8]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[9][10][11].
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 4655 (1922)[12]
- Krzyż Walecznych (czterokrotnie, po raz 3 i 4 w 1921)[13]
- Medal Niepodległości (16 marca 1933)[14]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[4]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[4]
- Odznaka Pamiątkowa Frontu Litewsko Białoruskiego
- Odznaka pamiątkowa „Orlęta”
- Odznaka Pamiątkowa Wojsk Wielkopolskich
Zobacz też
- jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- obozy NKWD dla jeńców polskich
- ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Charkowie
Przypisy
- ↑ Wojskowe Biuro Historyczne [online], wbh.wp.mil.pl [dostęp 2021-06-05].
- ↑ a b c d Banaszek, Roman i Sawicki 2000 ↓, s. 214.
- ↑ Zarzycki 1996 ↓, s. 40.
- ↑ a b c d e Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 400.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 19 [dostęp 2024-09-28] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2024-09-17] (pol.).
- ↑ Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
- ↑ Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 2024-08-28] (pol.).
- ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
- ↑ Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 2, s. 105
- ↑ Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 2142 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 1, s. 75)
- ↑ M.P. z 1933 r. nr 63, poz. 81 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
Bibliografia
- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
- Rocznik Oficerski 1923 - Ministerstwo Spraw Wojskowych, Biuro Personalne, Warszawa 1923, s. 281, 450.
- Rocznik Oficerski 1928 - Ministerstwo Spraw Wojskowych, Biuro Personalne, Warszawa 1928, s. 391, 479.
- Rocznik Oficerski 1932 - Ministerstwo Spraw Wojskowych, Biuro Personalne, Warszawa 1932, s. 196, 685.
- Kazimierz Banaszek, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki: Kawalerowie Orderu Virtuti Militari w mogiłach katyńskich. Warszawa: Kapituła Orderu Wojennego Virtuti Militari, 2000. ISBN 83-87893-79-X.
- Piotr Zarzycki: 31 Pułk Artylerii Lekkiej. Pruszków: Oficyna Wydawnicza Ajaks, 1996, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich w kampanii wrześniowej. ISBN 978-83-87103-15-6.