Igraszki z diabłem
| Autor | |
|---|---|
| Wydanie oryginalne | |
| Miejsce wydania | |
| Język | |
| Data wydania |
1946 |
| Pierwsze wydanie polskie | |
| Data wydania polskiego |
1949 |
| Przekład | |
Igraszki z diabłem (czes. Hrátky s čertem) – sztuka teatralna rozegrana w dziesięciu odsłonach autorstwa czeskiego prozaika i dramaturga Jana Drdy.
Powstanie
Napisana została w czasie okupacji niemieckiej (I wyd. czeskie w 1946, polskie w 1949[1]), a prapremiera odbyła się w Stavovskim divadle w Pradze w roku 1945.
Utwór ten to oparta na ludowych wątkach baśń sceniczna przedstawiona w konwencji komediowej. Jej bohaterem jest wojak Marcin Kabat (oryg. Martin Kabát), który zwolniony ze służby po latach wraca w rodzinne strony. Podczas wędrówki spotkała go przedziwna przygoda, w którą obok pyskatej Kasi i naiwnej królewny Disperandy, rozbójnika oraz pustelnika wmieszało się piekło i niebo. Marcin Kabat to prawdziwy bohater ludowy, który stanie po stronie słabszych nawet przeciwko czartom.
Motywy te Drda wyzyskał z dużym humorem, potraktował ironicznie i dał utwór sceniczny w stylu starych komedii czeskich z pierwszej połowy XIX wieku. Wszystkie wplecione tu wątki baśniowe i występujące postacie baśniowe są nam doskonale znane, ale wszystko to w komedii Drdy nabiera zarazem jakiegoś nowego wyrazu, jest świeże i naprawdę zabawne. Rozgrywającym się tu sprawom towarzyszy bowiem przez cały czas autorski uśmieszek pobłażania i ironii[2].
Polskie wykonania
13 października 1948 r. słynną pierwszą polską premierę przygotował w Teatrze Wojska Polskiego w Łodzi reżyser Leon Schiller. W ciągu 60 lat utwór ten wystawiano na deskach polskich teatrów ponad pięćdziesięciokrotnie.
Igraszki z diabłem pokazano również w Teatrze Telewizji – po raz pierwszy w 1966 r. w reż. Władysława Jaremy. Jednak bardziej znana jest wersja nagrana w 1979 r. w reżyserii Tadeusza Lisa w doborowej obsadzie, wykorzystująca wszelkie, nowoczesne jak na tamte czasy, telewizyjne środki techniczne (m.in. bluebox). W 2020 powstała nowa inscenizacja sztuki dla Teatru Telewizji w reżyserii Artura Więcka „Barona”.
Film
Sztuka Jana Drdy posłużyła za kanwę scenariusza czechosłowackiego filmu pt. Igraszki z diabłem (oryg. Hrátky s čertem) w reż. Josefa Macha nakręconego w 1956[3].
Przypisy
- ↑ Jan Drda Igraszki z diabłem, przekład Zdzisław Hierowski, Wydawnictwo "Odrodzenie", Katowice 1949
- ↑ Repertuar Teatru im. Adama Mickiewicza w Częstochowie w oficjalnym serwisie. [dostęp 2012-01-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-05-21)].
- ↑ Informacja z serwisu IMDb. [dostęp 2012-01-22].
Zobacz też
- Igraszki z diabłem – spektakl Teatru Telewizji
- Zapomniany diabeł