Hutong

"
Nazwa chińska
Pismo uproszczone 胡同 Pismo tradycyjne 衚衕 Hanyu pinyin hútòng Wade-Giles hu-t’ung
Multimedia w Wikimedia Commons

Hutong – tradycyjny chiński zespół szczelnie połączonych ze sobą parterowych budynków. Budowane były na planie prostokąta, z wąskimi uliczkami, do których przylegają bramy wejściowe do siheyuan, czyli małych, wspólnych dziedzińców, wokół których ulokowane są parterowe zabudowania z nieotynkowanej cegły. Hutongi zazwyczaj nie posiadają sieci wodociągowej i centralnego ogrzewania, a mieszkańcy korzystają ze wspólnego wychodka na podwórzu.

Hutongi pojawiły się w Chinach w XII wieku i szybko upowszechniły się, gdyż stwarzały dobre warunki do obrony w przypadku oblężenia miasta i odpowiadały potrzebom patriarchalnego społeczeństwa. Sama nazwa hutong pochodzi z języka mandżurskiego^[1].

Warunki życia w hutongach zależały od pozycji społecznej mieszkańców. Mieszkanie w dzielnicy bogatych hutongów było nobilitacją, a przed wojną lokowano w nich zagraniczne placówki dyplomatyczne i handlowe. W biednych hutongach większość ulic nie posiadała utwardzanej nawierzchni i w czasie deszczy zamieniała się w błotne potoki. Domy biednych hutongów były zazwyczaj ruderami z desek i gliny, zamieszkiwały w nich wielopokoleniowe rodziny, a ilość miejsca na osobę często wystarczała jedynie do spania w kuckach^[1].

W dawnych Chinach istniała ścisła definicja szerokości ulicy lub alei. Ulice w hutongach bardzo często nie przekraczają więc szerokości 9 metrów i do dzisiaj pozostają najwęższymi drogami w Pekinie. Niejednokrotnie alejki pozostają nie szersze niż 3 do 4 metrów, a czasem są tak wąskie, że mogą się nimi poruszać jedynie pojazdy jednośladowe.

Hutongi są wyburzane w procesie zastępowania starych dzielnic nowoczesną architekturą (budynki mieszkalne, centra handlowe i biurowe, fabryki), zapoczątkowanym przez Mao Zedonga. Zjawisko to nasiliło się również na początku XXI wieku, gdy kraj przygotowywał się do organizacji igrzysk olimpijskich oraz światowej wystawy Expo 2010. W 1949 r. w Pekinie było 7000 hutongów, pod koniec lat 80. XX wieku 3600, a na początku XXI wieku pozostało jedynie około 2000 zespołów starych domostw.

• Edward Kajdański: Chiny. Leksykon. Warszawa: Książka i Wiedza, 2005. ISBN 83-05-13407-5. Brak numerów stron w książce