Hipercholesterolemia (łac. hypercholesterolemia) – podwyższone powyżej normy stężenie cholesterolu w osoczu krwi^[1]. Nie jest to schorzenie, ale nieprawidłowość metaboliczna, która może towarzyszyć innym chorobom i jest ważnym czynnikiem ryzyka wystąpienia wielu chorób układu krążenia, jak zawał serca, udar mózgu i inne.

Termin ten jest ściśle powiązany z pokrewnymi określeniami: hiperlipidemia oraz hiperlipoproteinemia^[1].

W większości przypadków hipercholesterolemia ma podłoże uwarunkowane genetycznie, mówimy wówczas o hipercholesterolemii pierwotnej. Często spotykana jest hipercholesterolemia rodzinna heterozygotyczna, natomiast postać homozygotyczne tego schorzenia jest dużą rzadkością (występowanie z częstością 1:1 000 000 osób).

Hipercholesterolemia może też być stanem wtórnym, który występuje w przebiegu niektórych chorób – mówimy wówczas o hipercholesterolemii wtórnej.

Najczęstsze przyczyny wystąpienia hipercholesterolemii wtórnej to:

• cukrzyca i zespół metaboliczny
• niektóre choroby nerek (np. zespół nerczycowy)
• niedoczynność tarczycy
• żółtaczka cholestatyczna
• niektóre leki

W leczeniu hipercholesterolemii stosuje się zmianę trybu życia (aktywność fizyczna, właściwa dieta). Wykorzystuje się także leki należące do grupy statyn.

• hipertrójglicerydemia
• deficyt lizosomalnej kwaśnej lipazy