Henryk Lukrec
| Data i miejsce urodzenia |
28 września 1884 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
14 marca 1952 |
| Miejsce spoczynku | |
| Zawód, zajęcie |
dziennikarz, działacz społeczny i polityk |
| Partia | |
| Odznaczenia | |
   
| |
Henryk Lukrec (ur. 28 września 1884 w Warszawie[1], zm. 14 marca 1952 tamże[2]) – polski dziennikarz, działacz społeczny i polityk, poseł na Sejm Ustawodawczy RP (1947–1952).
Życiorys
W szkole średniej należał do tajnego kółka politycznego pod znakiem PPS i był współpracownikiem pisemka uczniowskiego. Później prowadził takie kółka uczniowskie w kilku gimnazjach. Dwukrotnie pod zaborem rosyjskim był więziony w Cytadeli Warszawskiej. Kształcił się na studiach w Szwajcarii i Francji (nauki społeczne i filozofia). Szlify dziennikarskie zdobywał w liberalnym „Głosie”. Po śmierci przyjaciela i mistrza Jana Władysława Dawida objął redakcję pisma. W 1908 podjął współpracę z pismem „Społeczeństwo”, którego od 1910 pozostawał redaktorem naczelnym. Był zaangażowany w działalność masonerii. Od 1931 do 1935 zatrudniony jako stały prelegent w Polskim Radio. W 1936 znalazł się wśród członków warszawskiego Klubu Demokratycznego. W tym samym roku stanął na czele redakcji pisma KD „Epoka” (do 1939).
W 1939 walczył w obronie Warszawy. W czasie okupacji niemieckiej zasiadał w Zarządzie Stronnictwa Polskiej Demokracji. Był redaktorem „Głosu Demokracji” oraz wiceredaktorem PPS–owskiego „Robotnika”. W latach 1942–1943 stał również na czele redakcji pisma „Nowe Drogi”. Po zakończeniu okupacji niemieckiej znalazł się wśród najwyższych władz SD (CK i Rady Naczelnej). W 1945 powrócił na stanowisko redaktora naczelnego „Epoki” (pod nazwą „Nowa Epoka”, do 1946). Pracował również w Polskim Radio jako redaktor naczelny oraz szef Rady Programowej (do 1951). W latach 1947–1949 był prezesem Prezydium Wydziału Wykonawczego Związku Zawodowego Dziennikarzy RP.
W 1947 uzyskał nominację na stanowisko posła na Sejm Ustawodawczy z listy państwowej tzw. Bloku Demokratycznego. Był jednym z głównych zwolenników kursu prokomunistycznego w łonie SD[3].
Został pochowany w Alei Zasłużonych na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera A 26-tuje-21)[4].
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (pośmiertnie, 15 marca 1952)[5]
- Order Krzyża Grunwaldu III klasy (11 sierpnia 1945)[6]
- Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 (dwukrotnie)
- Srebrny Wawrzyn Akademicki (5 listopada 1935)[7]
Publikacje
- Trybunał filistrów, Warszawa 1913.
- Jan Władysław Dawid. Szkic biograficzny, Warszawa 1933.
- Jan Władysław Dawid, Ostatnie myśli i wyznania, Warszawa 1935 (opracowanie i przedmowa: Henryk Lukrec).
Przypisy
- ↑ Według innych źródeł w 1888 w Warszawie, zob. Henryk Wosiński, Stronnictwo Demokratyczne w Polsce Ludowej. Cz. 3: Udział Stronnictwa w pracach parlamentu PRL w latach 1944–1968 (red. Wiktoria Beczek), Warszawa 1969, s. 83.
- ↑ Lukrec Henryk, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2019-03-19].
- ↑ Endecy, chadecy, demokraci, [w:] Marek Łatyński, Nie paść na kolana. Szkice o polskiej polityce lat powojennych, Wrocław 2002, s. 453–472.
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna --- Warszawskie cmentarze [online], www.cmentarzekomunalne.com.pl [dostęp 2023-07-23].
- ↑ M.P. z 1952 r. nr 38, poz. 546 „za wybitne zasługi w pracy społecznej i zawodowej”.
- ↑ M.P. z 1945 r. nr 39, poz. 94 „w uznaniu zasług, położonych dla sprawy radiofonii w Polsce, a w szczególności odbudowy Centralnej Rozgłośni Polskiego Radia w Raszynie”.
- ↑ M.P. z 1935 r. nr 257, poz. 306 „za szerzenie zamiłowania do literatury polskiej”.
Bibliografia
- Henryk Wosiński, Stronnictwo Demokratyczne w Polsce Ludowej. Cz. 3: Udział Stronnictwa w pracach parlamentu PRL w latach 1944–1968 (red. Wiktoria Beczek), Warszawa 1969, s. 83.
- Powszechna Encyklopedia PWN (wydanie trzecie), tom II, Warszawa 1984, s. 785.
- Antoni Czubiński, Stronnictwo Demokratyczne (1937–1989): zarys dziejów, Poznań 1998.