Helena Szafran
| Data i miejsce urodzenia |
21 października 1888 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
17 lutego 1969 |
| Zawód, zajęcie |
botaniczka, działaczka ochrony przyrody |
Helena Szafran (ur. 21 października 1888 w Poznaniu, zm. 17 lutego 1969 tamże) – polska botaniczka, działaczka ochrony przyrody.
Życiorys
Jej rodzicami byli Ignacy Szafran, rzemieślnik, oraz Walentyna z domu Radzimska[1]. W 1904 ukończyła szkołę średnią i od 1907 zaczęła pracować w buchalterii. Od 1913 w Związku Stowarzyszeń Kobiet Pracujących działała w oświacie oraz w harcerstwie do wybuchu II wojny światowej. Ukończyła kurs pedagogiczny i od 1919 pracowała w poznańskim szkolnictwie podstawowym i średnim. W latach 1922–1926 studiowała biologię na Uniwersytecie Poznańskim[2][1]. Od 1928 pracowała w ochronie przyrody. W 1932 doktoryzowała się na podstawie pracy Przyczynki do historii badań flory poznańskiej. W Inowrocławiu w latach 1937–1947 (z przerwą podczas okupacji hitlerowskiej) pracowała jako przełożona Państwowego Liceum Pedagogicznego. W 1947 w Zakładzie Ochrony Przyrody i Uprawy Krajobrazu UP została adiunktem. Prowadziła zajęcia dydaktyczne oraz działalność naukową. We wrześniu 1960 przeszła na emeryturę[1]. W 1961 habilitowała się na podstawie pracy Poznań i okolica (1959)[2].
W Poznaniu Helena Szafran była inicjatorką utworzenia dwóch rezerwatów dydaktycznych Malta i Zieliniec. Była działaczką w zarządzie poznańskiej Ligi Ochrony Przyrody[2][1][3]. Była współautorką projektu rozporządzenia o utworzeniu Wielkopolskiego Parku Narodowego, a w latach 1960–1967 pełniła funkcję przewodniczącej jego Rady Naukowej[1]. Była autorką około 100 prac o tematyce ochrony przyrody, historii botaniki w Wielkopolsce oraz dydaktyki szkolnej[2].
Była niezamężna[2].
Została pochowana na Cmentarzu Junikowo w Poznaniu[4].
Upamiętnienie
W 1973 jej imieniem nazwano ulicę w Poznaniu[5] a w 2023 w pobliskich Plewiskach[6].
Była jedną z bohaterek wystawy Mądrość, odwaga i entuzjazm. Pierwsze Uczone Uniwersytetu Poznańskiego (1919–1939)[5].
Przypisy
- ↑ a b c d e Paweł Anders, Andrzej Dzięczkowski: Wielkopolski Park Narodowy. Wydawnictwo Poznańskie, 1988, s. 185. ISBN 83-85811-71-0.
- ↑ a b c d e Gąsiorowski i Topolski (red.) 1981 ↓, s. 725.
- ↑ Adam Suwart, Poznańska pionierka ekologii, „Senioralny Poznań”, 2 (38), 2023, s. 6.
- ↑ Helena Szafran – miejsce pochówku [dostęp 2019-02-04]
- ↑ a b Helena Szafran – Gdy nauka jest kobietą [online] [dostęp 2023-12-14] (pol.).
- ↑ UCHWAŁA NR LXXI/605/2023 RADY GMINY KOMORNIKI z dnia 25 maja 2023 r. w sprawie nadania nazwy „ul. Heleny Szafran” drodze położonej na terenie miejscowości Plewiska. [online], Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego, poz. 6113, 15 czerwca 2023 [dostęp 2024-08-26].
Bibliografia
- Antoni Gąsiorowski, Jerzy Topolski (red.): Wielkopolski słownik biograficzny. Warszawa–Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1981, s. 725. ISBN 83-01-02722-3.
- A. Dzięczkowski, Helena Szafran, „Kronika Miasta Poznania”, 37, 1969, nr 3, s. 104–106.