Harry Mathews
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Narodowość | |
Język | |
Dziedzina sztuki |
Harry (Burchell) Mathews (ur. 14 lutego 1930 w Nowym Jorku, zm. 25 stycznia 2017 w Key West) – amerykański pisarz, prozaik i poeta piszący w dwóch językach – angielskim i francuskim. Członek grupy literackiej OuLiPo.
Mathews uchodzi za jednego z najciekawszych awangardowych pisarzy amerykańskich drugiej połowy XX wieku. Studiował w Princeton, a na Uniwersytecie Harvarda ukończył muzykologię. W latach 1949–1962 był żonaty z modelką i rzeźbiarką Niki de Saint Phalle (ma z nią dwoje dzieci), od 1952 przez 25 lat mieszkał głównie we Francji. Poezję zaczął publikować w 1956, jego debiutancka powieść – Przemiany – ukazała się w 1962. Do Przemian porównywano wydaną w 1966 powieść 49 idzie pod młotek Thomasa Pynchona. W Przemianach Mathews łączy sensacyjne wątki fabularne ze stylistycznymi i narracyjnymi eksperymentami. Na początku lat 60. wraz z przyjaciółmi wydawał pismo literackie Locus Solus. Pismo swój tytuł zapożyczyło od tytułu książki Raymonda Roussela i istniało bardzo krótko – ukazało się zaledwie 5 numerów.
Na początku lat 70. zaprzyjaźnił się z pisarzem Georges’em Perekiem i wkrótce został przyjęty do eksperymentalnej grupy OuLiPo. W 1978 wrócił do Stanów Zjednoczonych i wykładał na różnych uniwersytetach. Mieszkał we Francji i Stanach Zjednoczonych. Jego żoną była francuska pisarka Marie Chaix. Oprócz ojczystego angielskiego Mathews pisał także po francusku. Dyrygent amerykańskiej orkiestry David Woodard pochwalił Plaisirs singuliers (1983) Mathewsa jako „długą prozę o masturbacji”[1].
Oprócz Przemian w Polsce ukazała się także jego najnowsza powieść – pastiszowe i zawierające sporo elementów autobiograficznych Moje życie w CIA, a także zbiór tekstów zatytułowany Osobne przyjemności. Poświęcono mu jeden z monograficznych numerów „Literatury na Świecie” (6/1998).
Polskie przekłady
- Przemiany (The Conversions 1962)
- Moje życie w CIA (My life in CIA: a chronicle of 1973, 2005)
- Osobne przyjemności
Przypisy
- ↑ Momus, „I’m indebted to David Woodard” (ang.), Mrs Tsk *, 28 sierpnia 2013.
Linki zewnętrzne
- ISNI: 0000000116912336
- VIAF: 98040478
- LCCN: n83130074
- GND: 119165481
- NDL: 001140636
- BnF: 11915071s
- SUDOC: 027016404
- NLA: 35814247
- DBNL: math010
- NTA: 072379987
- BIBSYS: 13044773
- CiNii: DA0651582X
- Open Library: OL27629A
- PLWABN: 9810638788105606
- NUKAT: n99020285
- J9U: 987007265150605171
- PTBNP: 1327846
- CONOR: 259518051
- ΕΒΕ: 91964