Gumiak
Calophyllum inophyllum | |
Systematyka[1][2] | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Podkrólestwo | |
Nadgromada | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadklasa | |
Klasa | |
Nadrząd | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj |
gumiak |
Nazwa systematyczna | |
Calophyllum L. Sp. Pl. 513. 1 Mai 1753 | |
Typ nomenklatoryczny | |
Gumiak (Calophyllum L.) – rodzaj obejmujący 180-200 gatunków roślin[4]. W stanie naturalnym występują na Madagaskarze, wschodniej Afryce, południowej i południowo-wschodniej Azji (od wschodniego Pakistanu, po Wietnam i Indonezję, wyspach Oceanu Spokojnego i w Ameryce Południowej.
Morfologia
Najbardziej charakterystyczną cechą roślin tego rodzaju są błyszczące liście wyrastające po dwa naprzeciwlegle, o gładkich blaszkach i charakterystyczna nerwacją: nerwy boczne odchodzą od nerwu głównego niemal pod prostym kątem[4]. Wiele gatunków jest dużymi drzewami lub namorzynami. U większości gatunków kwiaty są białe, wonne i zebrane w krótkie wiechy na wierzchołkach gałęzi[4]. Owoce o gładkiej skórce, z nasionami zawierającymi dużo oleju[4].
Systematyka
- Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)
Rodzaj należy do rodziny gumiakowatych (Calophyllaceae), rzędu malpigiowców (Malpighiales), należącego do kladu różowych w obrębie okrytonasiennych[2].
- Pozycja w systemie Reveala (1993-1999)
Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist, podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa ukęślowe (Dilleniidae Takht. ex Reveal & Tahkt.), nadrząd Theanae R. Dahlgren ex Reveal, rząd herbatowce (Theales Lindl.), rodzina dziurawcowate (Clusiaceae Lindl.), podrodzina Calophylloideae Burnett, plemię Calophylleae Choisy, rodzaj gumiak (Calophyllum L.)[5].
- Wykaz gatunków[6]
- Calophyllum acidus Kosterm.
- Calophyllum acutiputamen P.F.Stevens
- Calophyllum aerarium P.F.Stevens
- Calophyllum alboramulum P.F.Stevens
- Calophyllum amblyphyllum A.C.Sm. & S.P.Darwin
- Calophyllum andersonii P.F.Stevens
- Calophyllum angulare A.C.Sm.
- Calophyllum apetalum Willd.
- Calophyllum archipelagi P.F.Stevens
- Calophyllum ardens P.F.Stevens
- Calophyllum articulatum P.F.Stevens
- Calophyllum aurantiacum P.F.Stevens
- Calophyllum aureobrunnesce ns M.R.Hend. & Wyatt-Sm.
- Calophyllum aureum M.R.Hend. & Wyatt-Sm.
- Calophyllum austroindicum Kosterm. ex P.F.Stevens
- Calophyllum balansae Pit.
- Calophyllum banyengii P.F.Stevens
- Calophyllum bicolor P.F.Stevens
- Calophyllum biflorum M.R.Hend. & Wyatt-Sm.
- Calophyllum bifurcatum P.F.Stevens
- Calophyllum blancoi Planch. & Triana
- Calophyllum brachyphyllum Merr.
- Calophyllum bracteatum Thwaites
- Calophyllum brasiliense Cambess.
- Calophyllum brassii A.C.Sm.
- Calophyllum calaba L. – gumiak kalaba, kalaba
- Calophyllum calcicola P.F.Stevens
- Calophyllum caledonicum Vieill. ex Planch. & Triana
- Calophyllum canum Hook.f. ex T.Anderson
- Calophyllum carrii P.F.Stevens
- Calophyllum castaneum P.F.Stevens
- Calophyllum caudatum Kaneh. & Hatus.
- Calophyllum celebicum P.F.Stevens
- Calophyllum cerasiferum Vesque
- Calophyllum ceriferum Gagnep. ex P.F.Stevens
- Calophyllum chapelieri Drake
- Calophyllum clemensorum P.F.Stevens
- Calophyllum collinum P.F.Stevens
- Calophyllum comorense H.Perrier
- Calophyllum complanatum P.F.Stevens
- Calophyllum confertum P.F.Stevens
- Calophyllum confusum P.F.Stevens
- Calophyllum cordato-oblong um Thwaites
- Calophyllum coriaceum M.R.Hend. & Wyatt-Sm.
- Calophyllum costatum F.M.Bailey
- Calophyllum costulatum M.R.Hend. & Wyatt-Sm.
- Calophyllum cucullatum Merr.
- Calophyllum cuneifolium Thwaites
- Calophyllum dasypodium Miq.
- Calophyllum depressinervos um M.R.Hend. & Wyatt-Sm.
- Calophyllum dioscurii P.F.Stevens
- Calophyllum dispar P.F.Stevens
- Calophyllum dongnaiense Pierre
- Calophyllum drouhardii H.Perrier
- Calophyllum dryobalanoides Pierre
- Calophyllum echinatum P.F.Stevens
- Calophyllum elegans Ridl.
- Calophyllum ellipticum Rusby
- Calophyllum enervosum M.R.Hend. & Wyatt-Sm.
- Calophyllum eputamen P.F.Stevens
- Calophyllum euryphyllum Lauterb.
- Calophyllum exiticostatum P.F.Stevens
- Calophyllum ferrugineum Ridl.
- Calophyllum fibrosum P.F.Stevens
- Calophyllum flavoramulum M.R.Hend. & Wyatt-Sm.
- Calophyllum fraseri M.R.Hend. & Wyatt-Sm.
- Calophyllum garcinioides P.F.Stevens
- Calophyllum glaucescens Ridl.
- Calophyllum goniocarpum P.F.Stevens
- Calophyllum gracilipes Merr.
- Calophyllum gracillimum M.R.Hend. & Wyatt-Sm.
- Calophyllum grandiflorum J.J.Sm.
- Calophyllum griseum P.F.Stevens
- Calophyllum havilandii P.F.Stevens
- Calophyllum heterophyllum P.F.Stevens
- Calophyllum hirasimum P.F.Stevens
- Calophyllum hosei Ridl.
- Calophyllum humbertii P.F.Stevens
- Calophyllum incumbens P.F.Stevens
- Calophyllum inophyllum L.
- Calophyllum insularum P.F.Stevens
- Calophyllum lanigerum Miq.
- Calophyllum lankaensis Kosterm.
- Calophyllum laticostatum P.F.Stevens
- Calophyllum laxiflorum Drake
- Calophyllum leleanii P.F.Stevens
- Calophyllum leptocladum A.C.Sm. & S.P.Darwin
- Calophyllum leucocarpum A.C.Sm.
- Calophyllum lineare Kosterm.
- Calophyllum lingulatum P.F.Stevens
- Calophyllum lonchophyllum O.Schwarz
- Calophyllum longifolium Willd.
- Calophyllum lowei Planch. & Triana
- Calophyllum macrocarpum Hook.f.
- Calophyllum macrophyllum Scheff.
- Calophyllum membranaceum Gardner & Champ.
- Calophyllum milvum P.F.Stevens
- Calophyllum molle King
- Calophyllum moonii Wight
- Calophyllum morobensis P.F.Stevens
- Calophyllum mukunense P.F.Stevens
- Calophyllum multitudinis P.F.Stevens
- Calophyllum neoebudicum Guillaumin
- Calophyllum nodosum Vesque
- Calophyllum novoguineense Kaneh. & Hatus.
- Calophyllum nubicola D'Arcy & R.C.Keating
- Calophyllum obliquinervium Merr.
- Calophyllum obscurum P.F.Stevens
- Calophyllum oliganthum Merr.
- Calophyllum pachyphyllum Planch. & Triana
- Calophyllum paniculatum P.F.Stevens
- Calophyllum papuanum Lauterb.
- Calophyllum parkeri C.E.C.Fisch.
- Calophyllum parviflorum Bojer ex Baker
- Calophyllum parvifolium Choisy
- Calophyllum pauciflorum A.C.Sm.
- Calophyllum peekelii Lauterb.
- Calophyllum pelewense P.F.Stevens
- Calophyllum pentapetalum (Blanco) Merr.
- Calophyllum persimile P.F.Stevens
- Calophyllum pervillei Drake
- Calophyllum piluliferum P.F.Stevens
- Calophyllum pinetorum Bisse
- Calophyllum pisiferum Planch. & Triana
- Calophyllum poilanei Gagnep. ex P.F.Stevens
- Calophyllum polyanthum Wall. ex Planch. & Triana
- Calophyllum praetermissum P.F.Stevens
- Calophyllum pulcherrimum Wall. ex Choisy
- Calophyllum pyriforme P.F.Stevens
- Calophyllum recedens Jum. & H.Perrier
- Calophyllum recurvatum P.F.Stevens
- Calophyllum rigidulum P.F.Stevens
- Calophyllum rigidum Miq.
- Calophyllum rivulare Bisse
- Calophyllum robustum P.F.Stevens
- Calophyllum roseocostatum P.F.Stevens
- Calophyllum rotundifolium Ridl.
- Calophyllum rubiginosum M.R.Hend. & Wyatt-Sm.
- Calophyllum rufigemmatum Hend. & Wyatt-Sm. ex P.F.Stevens
- Calophyllum rufinerve Kaneh. & Hatus.
- Calophyllum rugosum P.F.Stevens
- Calophyllum rupicola Ridl.
- Calophyllum sakarium P.F.Stevens
- Calophyllum savannarum A.C.Sm.
- Calophyllum sclerophyllum Vesque
- Calophyllum scriblitifoliu m M.R.Hend. & Wyatt-Sm.
- Calophyllum sil Lauterb.
- Calophyllum soulattri Burm.f.
- Calophyllum stipitatum P.F.Stevens
- Calophyllum streimannii P.F.Stevens
- Calophyllum suberosum P.F.Stevens
- Calophyllum subhorizontale M.R.Hend. & Wyatt-Sm.
- Calophyllum subsessile King
- Calophyllum sundaicum P.F.Stevens
- Calophyllum symingtonianum M.R.Hend. & Wyatt-Sm.
- Calophyllum tacamahaca Willd.
- Calophyllum tetrapterum Miq.
- Calophyllum teysmannii Miq.
- Calophyllum thorelii Pierre
- Calophyllum thuriferum Poepp.
- Calophyllum thwaitesii Planch. & Triana
- Calophyllum tomentosum Wight
- Calophyllum tournanense Gagnep. ex P.F.Stevens
- Calophyllum trachycaule Lauterb.
- Calophyllum trapezifolium Thwaites
- Calophyllum undulatum P.F.Stevens
- Calophyllum utile Bisse
- Calophyllum vanoverberghii Merr.
- Calophyllum venulosum Zoll.
- Calophyllum vergens P.F.Stevens
- Calophyllum vernicosum P.F.Stevens
- Calophyllum verticillatum P.F.Stevens
- Calophyllum vexans P.F.Stevens
- Calophyllum vitiense Turrill
- Calophyllum waliense P.F.Stevens
- Calophyllum walkeri Wight
- Calophyllum wallichiana Planch. & Triana
- Calophyllum whitfordii Merr.
- Calophyllum woodii P.F.Stevens
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ a b Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2018-11-16] (ang.).
- ↑ Index Nominum Genericorum. [dostęp 2010-03-10].
- ↑ a b c d Geoffrey Burnie i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .
- ↑ James L. Reveal System of Classification. PBIO 250 Lecture Notes: Plant Taxonomy. Department of Plant Biology, University of Maryland, 1999 Systematyka rodzaju Calophyllum według Reveala
- ↑ Calophyllum. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2018-11-16].
- EoL: 60931
- Flora of China: 105209
- GBIF: 3189443
- identyfikator iNaturalist: 83120
- IPNI: 19322-1
- ITIS: 21478
- NCBI: 73121
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:19322-1
- Tela Botanica: 2851
- identyfikator Tropicos: 40035501
- USDA PLANTS: CALOP
- identyfikator taksonu Fossilworks: 5246, 299488
- CoL: 3FWF