Grzybówka bulwiasta
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
grzybówka bulwiasta |
| Nazwa systematyczna | |
| Mycena bulbosa (Cejp) Kühner Encyclop. Mycol. 10: 176 (1938) | |
Grzybówka bulwiasta (Mycena bulbosa (Cejp) Kühner) – gatunek grzybów z rodziny grzybówkowatych (Mycenaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Mycena, Mycenaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten opisał w 1930 r. Karel Cejp, nadając mu nazwę Apseudomycena bulbosa. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Robert Kühner w 1938 r.[1]
Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.[2]
Morfologia
Średnica 2–8 mm, pokryty dającą się oddzielić galaretowatą błonką (niełatwą do zaobserwowania). Kształt półkulisty do wypukłego, w trakcie dojrzewania przechodzący w płaskowypukły, z mniejszym lub większym garbkiem, bruzdowany, półprzezroczysto prążkowany. Powierzchnia naga, początkowo szaro-brązowa, potem blaknąca do bladoszarej do szarobiałej[3].
W liczbie 10–12 sięgające trzonu, dość szerokie, luźne, białe lub szaro-białe, brzeg można rozdzielić[3].
Wysokość 5–20 mm, grubość 0,1–0,5 mm, wodnisty, całkowicie owłosiony, błyszczący z wyjątkiem podstawy, biały. Charakterystyczną cechą jest jego biało-owłosiona, tarczowata podstawa o szerokości 1 mm[3].
- Cechy mikroskopowe
Podstawki 20–32 × 8–9 µm, maczugowate, 4-zarodnikowe. Zarodniki 7,5–11 × 4–5 (–6,0) µm, Q = 1,5–2,1, Qav = 1,9, o kształcie pipety lub subcylindryczne, nieamyloidalne. Cheilocystydy 20–55 × 2,79 µm, subcylindryczne, maczugowate lub o nieregularnym kształcie, wierzchołkowe z jedną lub 2–3 szyjkami lub z kilkoma grubymi, różnie ukształtowanymi naroślami o wymiarach 5–11,5 × 2,5–3,5 µm. Pleurocystyd brak. Strzępki w skórce kapelusza o szerokości 1,5–3,5 µm, rozgałęzione i mocno splecione, gładkie lub uchyłkowate, osadzone w galaretowatej substancji. Strzępki skórki trzonu gładkie. Kaulocystydy 18–55 × 3,5–8 µm, maczugowate, cylindryczne, gładkie. Sprzążki obecne w strzępkach wszystkich częściach grzyba[3].
Występowanie i siedlisko
Władysław Wojewoda w zestawieniu grzybów wielkoowocnikowych Polski w 2003 r. przytacza tylko dwa stanowiska z uwagą, że rozprzestrzenienie tego gatunku i stopień zagrożenia w Polsce nie są znane[2]. Bardziej aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków rzadkich i wartych objęcia ochroną[4]. W Norwegii jest dość częsty[3].
Saprotrof. Rośnie na łodygach situ (Juncus), rzadziej turzyc (Carex)[5]. W Skandynawii występuje na łodygach roślin zielnych[3]. Podawano jego stanowiska także w lasach, na ziemi w ściółce leśnej[2].
Przypisy
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2021-02-17] (ang.).
- ↑ a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 445, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e f Mycena bulbosa [online] [dostęp 2021-02-17] (ang.).
- ↑ Aktualne stanowiska grzybówki bulwiastej w Polsce [online] [dostęp 2021-02-17] (ang.).
- ↑ M. Lisiewska, K. Kochman, A. Skirgiełło. Grzybówka (Mycena). 17. Podstawczaki (Basidiomycetes), bedłkowe (Agaricales), gąskowate I (Tricholomataceae). Kraków: PWN, 1987.