Grzegorz XV

Gregorius Quintus Decimus

Alessandro Ludovisi
Papież Biskup Rzymu
Kraj działania	Państwo Kościelne
Data i miejsce urodzenia	9 stycznia 1554 Bolonia
Data i miejsce śmierci	8 lipca 1623 Rzym
Miejsce pochówku	Kościół św. Ignacego w Rzymie, ?↗
Papież
Okres sprawowania	1621-1623
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Sakra biskupia	1 maja 1612
Kreacja kardynalska	1616 Paweł V
Pontyfikat	9 lutego 1621
Multimedia w Wikimedia Commons

Grzegorz XV (łac. Gregorius XV, właśc. Alessandro Ludovisi; ur. 9 stycznia 1554 w Bolonii, zm. 8 lipca 1623 w Rzymie) – włoski duchowny katolicki, 234. papież w okresie od 9 lutego 1621 do 8 lipca 1623^[1].

Alessandro Ludovisi był jednym z siedmiorga dzieci Pompeo Ludovisi, hrabiego Samoggi i Camilli Bianchini^[2]. Edukację zdobył u jezuitów w rzymskim Collegio Romano oraz na Uniwersytecie Bolońskim, gdzie studiował prawo kanoniczne i rzymskie (w czerwcu 1575 uzyskał doktorat utroque iure)^[2]. W 1612 został mianowany arcybiskupem Bolonii^[1]. 19 września 1616 Paweł V mianował go kardynałem prezbiterem^[2] w nagrodę za misję w Sabaudii, gdzie mediował pomiędzy księciem Sabaudii-Piemontu Karolem Emanuelem I Wielkim a Filipem III Habsburgiem w ich sporze o hrabstwo Monferrato^[3].

Gdy na konklawe 1621 wybrano Ludoviciego papieżem (przez aklamację), był już ciężko chory^[3]. Przyjął po wyborze imię Grzegorza XV. Mianował kardynałem – nepotem swego bratanka Lodovico, który w zastępstwie papieża sprawował rządy w Kurii i był inicjatorem powstania 22 czerwca 1622 Świętej Kongregacji Rozkrzewiania Wiary (Propaganda Fide)^[1]. Kongregacja ta, składała się z trzynastu kardynałów, którzy odpowiadali za szerzenie wiary katolickiej na misjach, a także za kontrreformację^[1][3].

Pierwszą inicjatywą Ludovisich był sposób wyboru papieża – Grzegorz XV wydał dwa dekrety: Aeterni patris Filius (15 listopada 1621) i Decet Romanum pontificem (12 marca 1622), które stwierdzały, że głosowanie powinno być pisemne i tajne, a odbywać się dopiero po zamknięciu na konklawe^[3]. Miało to na celu likwidację wpływów zewnętrznych, choć faktycznie weszło w życie znacznie później^[3].

W dziedzinie polityki zagranicznej papież nie zachowywał się biernie – wysłał na dwór cesarski legata, biskupa Carlo Carafę, a sam wspierał finansowo cesarza Ferdynanda II i Niemiecką Ligę Katolicką w walce o tron Czech z liderem Unii Ewangelickiej, Fryderykiem V^[3]. Działania te okazały się sukcesem, bo nie tylko cesarz Ferdynand II objął we władanie Czechy, ale także w lutym 1623 tron Palatynatu został przekazany Maksymilianowi I^[3]. Grzegorz XV namawiał też by król Hiszpanii Filip III zerwał rozejm z Niderlandami, a we Francji popierał antykalwińskie działania króla i podniósł Paryż do rangi metropolii^[3].

Wspierał króla polskiego Zygmunta III Wazę w walce z Turkami, wysyłając 4000 skudów miesięcznie na utrzymanie wojska w czasie działań wojennych^[1]. Żywo zareagował na zwycięstwo Chodkiewicza pod Chocimiem 2 września 1621^[1].

12 marca 1622 kanonizował Filipa Neri, Teresę z Ávili, Ignacego Loyolę i Franciszka Ksawerego^[3].

Kreował 11 kardynałów na czterech konsystorzach.

• Michał Gryczyński: Leksykon papieży. Katowice: "Książnica", 2007, s. 89-90. ISBN 978-83-7132-964-7.
• Pope Gregory XV. Catholic Encyclopedia. [dostęp 2013-09-02]. (ang.).