Gruta
| wieś | |
 Urząd Gminy Gruta | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (III 2011) |
1290[2] |
| Strefa numeracyjna |
56 |
| Kod pocztowy |
86-330[3] |
| Tablice rejestracyjne |
CGR |
| SIMC |
0844554 |
Położenie na mapie gminy Gruta  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu grudziądzkiego  | |
 53°27′35″N 18°57′57″E/53,459722 18,965833[1]
| |
Gruta – wieś w Polsce, położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie grudziądzkim, w gminie Gruta.
Podział administracyjny
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0844560 | Cukrownia | część wsi |
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Gruta. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego. Miejscowość jest siedzibą gminy Gruta.
Demografia
Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) wieś liczyła 1290 mieszkańców[2]. Jest największą miejscowością gminy Gruta.
Drogi wojewódzkie
Przez wieś przechodzi droga wojewódzka nr 538.
Krótki opis
We wsi znajduje się Ochotnicza Straż Pożarna, Urząd Gminy, Urząd Pocztowy, stacja paliw, kilka obiektów handlowych, ośrodek zdrowia, apteka i przystanek autobusowy. Ponadto kiedyś istniało kółko rolnicze.
Szkolnictwo
W Grucie znajduje się Zespół Szkół w Grucie, w której w skład wchodzą:
- Szkoła Podstawowa im. Floriana Laskowskiego
- Gimnazjum w Grucie
Zabytki
Według rejestru zabytków NID[6] na listę zabytków wpisane są:
- kościół pw. Wniebowzięcia NMP, XIV w., 1670, nr rej.: A/359 z 13.07.1936
- park dworski, k. XIX w., nr rej.: 516 z 16.02.1987
Kościół ceglany z około 1270 r. w stylu gotyckim, wielokrotnie odbudowywany, m.in. po 1747 r. i po 1846 r.; jednonawowy. Wieża frontowa powstała w 1670 r.
Między jeziorami Księże i Dużym położone jest grodzisko z XIII-XIV wieku.
Znane osoby
- 20 marca 1865 urodził się tu Wiktor Kulerski (zm. 1935), polski działacz społeczno-polityczny, dziennikarz i wydawca. W Grucie znajduje się biblioteka jego imienia.
- 2 września 1939 w pobliżu miejscowości Gruta zmarł kpt. pil. Florian Laskowski, dowódca III/4 dywizjonu myśliwskiego w 4 Pułku Lotniczym, gdy jego samolot PZL P.11c został zestrzelony przez obronę przeciwlotniczą. Żołnierze niemieccy nie pozwolili cywilom zbliżyć się do wraku i udzielić pomocy, ciężko ranny pilot zmarł po kilku godzinach z upływu krwi w kabinie swojego samolotu. Absurdalny rozkaz dowódcy lotnictwa Armii "Pomorze" ataku lekko uzbrojonych samolotów myśliwskich PZL P.11c na niemieckie kolumny pancerne okazał się tragiczny w skutkach - prowadzona przez kpt. pil. Floriana Laskowskiego 141 Eskadra Myśliwska straciła 4 samoloty zestrzelone przez obronę przeciwlotniczą i 3 zabitych pilotów, oprócz dowódcy dywizjonu zginęli ppor. pil. Władysław Urban oraz kpr. pil. Benedykt Mielczyński[7]. Kpt. pil. Florian Laskowski spoczywa na cmentarzu parafialnym w Grucie, jest patronem tamtejszej Szkoły Podstawowej, został pośmiertnie awansowany do stopnia pułkownika.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 39662
- ↑ a b GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 343 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo kujawsko-pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 stycznia 2025, s. 38 [dostęp 2016-05-15].
- ↑ Grzegorz Mazurowski, Śmierć kapitana Laskowskiego [online], Arma Hobby - blog firmowy, 14 lipca 2018 [dostęp 2023-05-03] (pol.).
Bibliografia
- Paweł Grochowski, Niedoceniona perełka architektury, "Kalendarz Grudziądzki", ISSN 1427-700X, 7, 2003
Linki zewnętrzne
- Gruta w Toruńskim Serwisie Turystycznym
- Gruta, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 879.
