Grubosz jajowaty
Systematyka[1][2] | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | |||
Klasa | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
grubosz jajowaty | ||
Nazwa systematyczna | |||
Crassula ovata (P. Mill.) Druce Rep. Bot. Soc. Exch. Club Brit. Isles 4:617. 1917 | |||
Synonimy | |||
|
Grubosz jajowaty, grubosz owalny, grubosz srebrzysty, drzewko szczęścia, drzewko pieniężne (Crassula ovata (P. Mill.) Druce) – gatunek rośliny z rodziny gruboszowatych. Najpopularniejszy w uprawie przedstawiciel swego rodzaju. Pochodzi z Afryki Południowej.
Morfologia
- Pokrój
- W warunkach naturalnych bylina o wysokości do 4 m, w uprawie doniczkowej dorasta zwykle do 1 m. Rośnie wolno, ale stale. W ciągu roku może wydłużyć pędy o kilka centymetrów.
- Liście
- Liście mięsiste, magazynujące wodę, naprzeciwległe. Błyszczące, jajowate, żywozielone, czasem z czerwonym brzegiem lub spodem.
- Kwiaty
- Drobne, białe lub różowe, 5-krotne. Pojawiają się na końcach pędów tylko u okazów starszych u nas w okresie jesienno-zimowym. W uprawie tylko u okazów rosnących w dobrze oświetlonym miejscu.
- Gatunek podobny
- Grubosz jajowaty jest często w Polsce mylony z gruboszem drzewiastym, znacznie rzadziej spotykanym w uprawie. Grubosz drzewiasty ma podobny pokrój, różni się okrągławymi, a nie owalnymi liśćmi o srebrzysto-niebieskim kolorze, bez połysku.
Zmienność
W uprawie spotykane są kultywary o specyficznych kształtach lub barwach liści. Do najczęściej spotykanych należą odmiany 'Gollum' i 'Hobbit' o liściach cylindrycznych z wgłębieniami na końcach, rzadziej spotyka się odmiany o liściach barwnych, np. 'Tricolor'.
Zastosowania
- Roślina ozdobna
- Popularna roślina doniczkowa. Efektowna, a przy tym mało wymagająca. Idealna także dla wielbicieli dalekowschodniej sztuki skarlania drzew i krzewów. Już mała sadzonka ma wygląd bonsai.
Uprawa
- Wymagania
- Preferuje gleby piaszczysto-gliniaste. Dobrze znosi suche powietrze. Lubi światło, ale jeżeli jest ustawiony w ostrym, letnim słońcu, liście lekko żółkną i marszczą się. W takich wypadkach rośliny należy zacieniać. Dobrym stanowiskiem są dobrze oświetlone parapety okienne. Najlepiej rośnie w temperaturze 25-30 °C, znosi też dobrze temperatury o kilka stopni wyższe lub niższe. Korzystne dla rozwoju rośliny są oziębienia temperatur nocą o ok. 10 °C, co przypomina naturalne warunki panujące w Afryce. Zimą należy uważać, żeby roślina nie ucierpiała od mroźnego powietrza podczas wietrzenia mieszkania. Latem dobrze jest roślinę wynosić na balkon lub nawet zakopać z doniczką w ogrodzie. Zimą należy ją przenieść do chłodniejszego, jasnego pomieszczenia. Nie należy umieszczać blisko grzejników. Wymaga przepuszczalnego podłoża z dużą domieszką gruboziarnistego piasku wzbogaconego dodatkiem żyznej ziemi liściowej, bez dodatku torfu. W doniczce musi się znajdować gruba warstwa drenażu na dnie.
- Pielęgnacja
- Roślina wymaga obfitego podlewania, przy czym z kolejnym podlewaniem należy czekać do całkowitego wyschnięcia ziemi. Nadmierne podlewanie jest podstawową przyczyną niepowodzeń uprawowych. Wymaga nawożenia raz lub dwa razy w roku – wiosną i wczesnym latem. Pomiędzy tymi zabiegami możemy posypać powierzchnię ziemi w doniczce suchym krowieńcem, co da w efekcie zdrowe, ładnie ubarwione liście. Wymaga przesadzania tylko wtedy, gdy korzenie nie mieszczą się w doniczce. Zabieg można wykonać o dowolnej porze roku. Starsze egzemplarze pozostawia się w spokoju i nie przesadza w ogóle, tylko na wierzch ziemi wystarczy dosypać co jakiś czas trochę świeżego, żyznego podłoża.
- Rozmnażanie
- Rozmnaża się z sadzonek zielnych pobranych wiosną lub latem.
- Liście
- Kwiatostan
- Kultywar o oryginalnym kształcie liści 'Hobbit'.
- Kultywar o liściach barwnych 'Tricolor'.
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-07-11] (ang.).
Bibliografia
- Jarosław Rak: Pielęgnowanie roślin pokojowych. ISBN 83-7073-089-2.
- Wielka Encyklopedia Roślin. Brickell Christopher (red.). Warszawa: Muza S.A., 1993. ISBN 83-7079-157-3.
Identyfikatory zewnętrzne:
- EoL: 482273
- GBIF: 5362063
- identyfikator iNaturalist: 76465
- IPNI: 273350-1
- ITIS: 507748
- NCBI: 1050986
- Plant Finder: 279445
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-2741970
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:273350-1
- Tela Botanica: 85789
- identyfikator Tropicos: 8900902
- USDA PLANTS: CROV3
- CoL: Z7F5