GPK Medyka

Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1945
Rozformowanie	2005
Organizacja
Dyslokacja	Medyka
Formacja	WOP Straż Graniczna
Podległość	8 Oddział OP 8 Rzeszowski O WOP 15 Brygada OP 26 Brygada WOP 26 Przemyski O WOP KW MO Bieszczadzka B WOP Bieszczadzki Oddział SG

Graniczna Placówka Kontrolna Medyka:

1. pododdział Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę na przejściu granicznym ze Związkiem Radzieckim Przemyśl - Mościska (kolejowe) i Przejście graniczne Medyka - Szeginie (drogowe).
2. graniczna jednostka organizacyjna polskiej straży granicznej pełniący służbę na przejściu granicznym i realizująca zadania w ochronie granicy państwowej.

W październiku 1945 Naczelny Dowódca WP nakazywał sformować na granicy 51 przejściowych punktów kontrolnych^[a]. Graniczna placówka kontrolna Medyka powstała w 1945 jako kolejowy przejściowy punkt kontrolny II kategorii o etacie nr 8/11^[1] . Obsada PPK składała się z 17 żołnierzy i 2 pracowników cywilnych^[2].

W 1956 przeformowana na etat 358/5, wyłączona z etatu 26 B WOP i podporządkowana Dowództwu WOP^[b]. Potem jako samodzielna jednostka WOP rozformowana i włączona w skład 26 O WOP. W 1957 przeformowana na etat 358/8^[c]. Jesienią 1965 placówka weszła w podporządkowanie Komendy wojewódzkiej Milicji Obywatelskiej^[3].

W 1991 ochronę granicy państwa przejęła nowo sformowana Straż Graniczna. Graniczna Placówka Kontrolna w Medyce weszła w podporządkowanie Bieszczadzkiego Oddziału Straży Granicznej^[4].

Z dniem 15 października 2002 strażnica SG w Medyce została włączona w strukturę Granicznej Placówki Kontrolnej w Medyce. Od tego dnia GPK w Medyce przejął służbową odpowiedzialność za ochronę odcinka granicy państwowej podległy dotychczas rozwiązanej strażnicy^[5].

24 sierpnia 2005 funkcjonującą dotychczas Graniczną Placówkę Kontrolną w Medyce przemianowano na placówkę Straży Granicznej^[6].

W kwietniu 1998 została zakończona budowa pawilonu odpraw pieszych. Jest to obecnie (2011) jedyne przejście piesze usytuowane na granicy z Ukrainą. Początkowo przejście piesze funkcjonowało w godzinach 7:00 - 19:00, odprawiając średnio ok. 10 - 12 tys. osób na zmianę. W listopadzie 2004 nastąpiło uruchomienie całodobowych odpraw granicznych w przejściu pieszym^[7].

• kpt. SG Andrzeja Cisło (1991 – ?)^[8]
• por. Kazimierz Weron^[9]
• por. Edward Ekiert^[9]
• kpt. Stefan Kempiński^[9]
• por. Antoni Szewczyk^[9]
• por. Marek Święcicki^[9]
• kpt. Derat^[9]
• kpt. Stanisław Żygadło^[9]
• ppłk Józef Górajek^[9]
• płk Bolesław Rozbaczyło^[9]
• mjr Adam Palich^[9]

• Henryk Dominiczak: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945-1985. Warszawa: Wojskowa Drukarnia w Łodzi, 1985.
• Halina Łach: System ochrony polskiej granicy państwowej w latach 1989-2004. Olsztyn: Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych. Wydział Humanistyczny UWM, 2013. ISBN 978-83-935593-8-1.
• Archiwum Straży Granicznej, zespół D WOP, sygn.217/32, k.56-60. Wykaz przejściowych punktów kontrolnych. Pismo z 9.11.1945 r.
• Piotr Kozłowski: Bieszczadzki Oddział Straży Granicznej im. płk. Jana Tomasza Gorzechowskiego w Przemyślu. W: Leszek Elas [patronat]: Straż Graniczna w dwudziestoleciu 1991-2011. Materiały poseminaryjne - Tom I. Koszalin: Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej im. Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego, 2011. ISBN 978-83-909484-4-7.
• Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza (1945–1991). Krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
• Tadeusz Jarmoliński: Kontrola ruchu granicznego w Polsce w latach 1945 – 1990. Warszawa–Koszalin: Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej im. Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego ul. Marszałka Józefa Piłsudskiego 92; 75-531 Koszalin, 2013.
• Jerzy Prochwicz: Wojska Ochrony Pogranicza 1945–1965. Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011. ISBN 978-83-7726-027-2.
• Archiwum Straży Granicznej, Zespół DWOP, sygn.2825/1. Rejestr główny jednostek Wojsk Ochrony Pogranicza.