Gospoda Pod Modrym Fartuchem w Toruniu
 nr rej. A/1376
| |
 Widok od strony Rynku Nowomiejskiego | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres | |
| Ukończenie budowy |
1489 |
| Ważniejsze przebudowy |
XVIII wiek |
Położenie na mapie Torunia  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | |
 53°00′40,35″N 18°36′40,00″E/53,011208 18,611111
| |
Gospoda Pod Modrym Fartuchem w Toruniu – kamienica znajdująca się w zachodniej pierzei Rynku Nowomiejskiego w Toruniu, pod numerem 8[1].
Historia
Jest to najstarsza działająca do dzisiaj gospoda w Toruniu[2]. Według tradycji budynek zbudowała w 1489 roku rodzina Szalitów[1]. Obecny wygląd barokowy uzyskał w XVIII wieku. Nieznany jest wygląd poprzedniej kamienicy, w której mieściła się gospoda[3]. W gospodzie gościli królowie Kazimierz IV Jagiellończyk i Jan I Olbracht[4]. Prawdopodobnie w 1807 roku gospodę odwiedził Napoleon Bonaparte[1]. W okresie międzywojennym gospoda była zaniedbana. Kontrola z 1929 roku wykazała, że sale były brudne, część pomieszczeń była źle oświetlona, a podłoga balkonu częściowo przegniła, przez co groziła bezpieczeństwu publicznemu[5]. Gospoda została zniszczona podczas II wojny światowej. W 1945 roku Niemcy, planujący przekształcić gospodę w restaurację, zlikwidowali podziały wewnętrzne na kondygnacjach. Po II wojnie światowej wykazano, że ściany obwodowe (poza fasadą) są silnie odchylone i nadają się wyłącznie do rozbiórki. Ponadto uszkodzone były dach i stropy. W latach 50. zdecydowano się na remont kamienicy. Remont budynku zakończył się w 1959 roku[6]. Obecnie w budynku mieści się restauracja[7].
Odniesienia w kulturze
- Literat Tadeusz Petrykowski poświęcił gospodzie wiersz pt. Pod Modrym Fartuszkiem[8].
- Pisarka Maria Bogusławska napisała powieść historyczną pt. Gospoda pod Modrym Fartuszkiem. Utwór początkowo nazywał się Gospoda pod Złotym Pierścieniem i był wydawany w odcinkach w Słowie Pomorskim w latach 1921–1922. W 1922 roku w Warszawie ukazało się pierwsze wydanie powieści, następne w 1946 roku w Toruniu[9].
Przypisy
- ↑ a b c Gospoda Pod Modrym Fartuchem. turystyka.torun.pl. [dostęp 2022-01-01].
- ↑ Sumowska 2021 ↓, s. 10.
- ↑ Szot 2007 ↓, s. 16–17.
- ↑ Szot 2007 ↓, s. 28.
- ↑ Zulewska 2017 ↓, s. 65.
- ↑ Szot 2007 ↓, s. 29.
- ↑ Gospoda Pod Modrym Fartuchem. zwiedzajtorun.pl. [dostęp 2022-01-01].
- ↑ Zulewska 2017 ↓, s. 64.
- ↑ Kazimierz Przybyszewski: Autorka powieści o Modrym Fartuszku. express.bydgoski.pl. [dostęp 2022-09-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-04-03)].
Bibliografia
- Alicja Sumowska: Porządek dnia w dawnym Toruniu. Toruń: Muzeum Okręgowe w Toruniu, 2021. ISBN 978-83-66208-20-9.
- Joanna Szot. Pierzeje Rynku Nowomiejskiego w Toruniu - historia przekształceń. „Rocznik Toruński”. 34, 2007.
- Barbara Zulewska. Dziedzictwo „ufortyfikowanej knajpy” Działalność wybranych hoteli i lokali gastronomicznych Torunia w latach 1920–1939. „Rocznik Toruński”. 44, 2017.