Gąsawa (gmina)
gmina miejsko-wiejska | |||||
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||
Powiat | |||||
TERC |
0419022 | ||||
Burmistrz |
Jacek Superczyński (2024) | ||||
Powierzchnia |
135,7 km² | ||||
Populacja (30.06.2016) • liczba ludności |
| ||||
• gęstość |
38,5 os./km² | ||||
Nr kierunkowy |
52 | ||||
Tablice rejestracyjne |
CZN | ||||
Adres urzędu: ul. Żnińska 888-410 Gąsawa | |||||
Szczegółowy podział administracyjny | |||||
| |||||
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego | |||||
Położenie na mapie Polski | |||||
52°46′N 17°45′E/52,766667 17,750000 | |||||
Strona internetowa | |||||
Biuletyn Informacji Publicznej |
Gąsawa – gmina miejsko-wiejska w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie żnińskim. Siedziba miasta i gminy to Gąsawa.
W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie bydgoskim. 15 stycznia 1976 do gminy Gąsawa włączono sołectwa Gogółkowo i Annowo-Wiktorowo z gminy Żnin[2].
Według danych z 30 czerwca 2004[3] gminę zamieszkiwało 5209 osób.
Struktura powierzchni
Według danych z roku 2002[4] gmina Gąsawa ma obszar 135,7 km², w tym:
- użytki rolne: 65%
- użytki leśne: 24%
Gmina stanowi 13,78% powierzchni powiatu.
Demografia
Dane z 30 czerwca 2004[3]:
Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
---|---|---|---|---|---|---|
jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
populacja | 5261 | 100 | 2657 | 50,5 | 2604 | 49,5 |
gęstość zaludnienia (mieszk./km²) |
38,4 | 19,3 | 19 |
- Piramida wieku mieszkańców gminy Gąsawa w 2014 roku[1].
Zabytki
Wykaz zarejestrowanych zabytków nieruchomych na terenie gminy[5]:
- zespół dworski z trzeciego ćwierćwiecza XIX w. w Chomiąży Szlacheckiej, obejmujący: dwór; stajnię; park, nr A/287/1-3 z 23.10.1991 roku
- drewniany kościół parafii pod wezwaniem św. Mikołaja z 1674 roku w Gąsawie, nr 280 z 14.03.1933 roku
- dwór z początku XX w. w Gogółkowie, nr A/426/1 z 21.10.1994 roku
- cegielnia, obecnie drewniany tartak z końca XIX w. w Gogółkowie, nr A/459/1 z 25.10.1995 roku
- dwór z 1926 roku w Łysininie, nr A/250 z 10.12.1990 roku
- zespół dworski z końca XIX w. w Marcinkowie Dolnym, obejmujący: dwór; park; chlewnię z 1927; rządcówkę z 1904; dom ogrodnika z 1927; metalowy wiatrak do pompowania wody z 1934, nr 148/A z 15.06.1985 roku
- zespół dworski z początku XIX w. w Marcinkowie Górnym, obejmujący: dwór; park; dwie oficyny; oficyna, tzw. domek, z połowy XIX w., nr A/226/1-4 z 10.06.1987 roku
- zespół pałacowy z połowy XIX w. w miejscowości Obudno, obejmujący: pałac; park, nr 147/A z 15.06.1983 roku
- zespół kościelny parafii pod wezwaniem św. Marii Magdaleny w Ryszewku, obejmujący: drewniany kościół z drugiej połowy XVIII w.; drewnianą dzwonnicę, nr AK I-11a/282/33 z 14.03.1933 roku
- Rezerwat archeologiczny w Biskupinie.
Atrakcje turystyczne
- Żninska kolejka wąskotorowa
- Pomnik księcia Leszka Białego w Marcinkowie Górnym
Szlaki turystyczne
Przez gminę Gąsawa, wzdłuż jej najatrakcyjniejszych terenów, biegną cztery szlaki turystyczne:
- Szlak Piastowski – szlak kołowy, na terenie gminy na trasie szlaku leżą takie miejscowości jak Biskupin, Gąsawa i Marcinkowo Górne,
- Szlak czerwony (zwany również „Piastowskim”) – szlak pieszy, biegnący w gminie od Biskupina przez Marcinkowo Dolne w kierunku Rogowa,
- Szlak niebieski „Pałucki” – szlak pieszy, wzdłuż którego leżą takie miejscowości jak Gąsawa, Oćwieka, Chomiąża Szlachecka, Pniewy i Wiktorowo
- Szlak żółty „Leszka Białego” – szlak pieszy, którego trasa biegnie od Biskupina przez Marcinkowo Górne, Szelejewo, Oćwiekę i miejscowość Bełki a dalej w kierunku Mogilna.
Zasoby przyrodnicze
Zasoby przyrodnicze związane są głównie z Obszarem Chronionego Krajobrazu Jezior Żnińskich. Zajmuje on 28% powierzchni gminy, na której występuje bogactwo krajobrazów, które tworzą:
- dwa ciągi, atrakcyjnych dla celów rekreacyjnych, jezior rynnowych rynny żnińskiej i foluskiej;
- zbiorowiska leśne mają duże znaczenie rekreacyjne, gdyż towarzyszą najatrakcyjniejszym w gminie jeziorom;
- urozmaicona rzeźba polodowcowa – rynny jezior, dolinki małych cieków, sandry;
- rezerwat przyrody Źródła Gąsawki
- pomniki przyrody w postaci rzadkich okazów drzew.
W 2012 roku ustanowiono pomnikiem przyrody aleję przydrożną pomiędzy Marcinkowem Górnym a Biskupinem. W jej skład wchodzą 53 sztuki lip drobnolistnych o obwodach od 126 do 252 cm[6].
Miasto
Sołectwa
Szelejewo, Ryszewko, Głowy, Oćwieka, Drewno, Obudno, Chomiąża Szlachecka, Komratowo, Łysinin, Godawy, Biskupin, Gogółkowo, Nowawieś Pałucka, Marcinkowo Górne (osada), Marcinkowo Dolne, Laski Wielkie, Laski Małe, Annowo, Wiktorowo, Piastowo, Rozalinowo, Pniewy, Ostrówce.
Pozostałe miejscowości
Folusz, Łysinin (osada leśna), Oćwieka (osada leśna), Pniewy (osada leśna).
Sąsiednie gminy
Dąbrowa, Mogilno, Rogowo, Żnin.
Przypisy
- ↑ a b Gmina Gąsawa w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-14] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ Dz.U. z 1976 r. nr 1, poz. 12
- ↑ a b Baza demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
- ↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych na terenie województwa kujawsko-pomorskiego stan na dzień 31 grudnia 2011 roku, s. 116-17. [dostęp 2012-03-15].
- ↑ Uchwała nr XI/77/2012 Rady Gminy Gąsawa z dnia 25 kwietnia 2012 roku (DZ. URZ. WOJ. KUJ-POM. 2012.1045). [dostęp 2012-06-14].