Giovanni da Pian del Carpine

Arcybiskup
Data urodzenia	ok. 1182
Data śmierci	1 sierpnia 1252
Legat papieski w Mongolii
Okres sprawowania	1245-1247
Arcybiskup Baru
Okres sprawowania	1248-1252
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Inkardynacja	franciszkanie
Śluby zakonne
Nominacja biskupia	1248
Sakra biskupia
Multimedia w Wikimedia Commons

Giovanni da Pian del Carpine, Carpini (ur. ok. 1182, zm. 1 sierpnia 1252) – włoski podróżnik, franciszkanin, jeden z pierwszych towarzyszy św. Franciszka. Posłując wraz z Benedyktem Polakiem na dwór wielkiego chana Mongołów w okolicach Karakorum stał się jednym z pierwszych Europejczyków, który dotarł do Mongolii. Biskup Baru w Czarnogórze i prymas Serbii w latach 1247-52.

Sądząc po przydomku urodził się w Pian del Carpine (obecnie Magione) w Umbrii. W młodym wieku dołączył do św. Franciszka, odgrywając niemałą rolę w propagowaniu Zakonu. Pełnił funkcje: kustosza Saksonii, prowincjała Niemiec, Hiszpanii i Kolonii. W 1241 r. Europę zaskoczyła inwazja wojsk mongolskich. Mimo grozy, jaką siali Mongołowie, zostali oni dostrzeżeni również jako potencjalni sprzymierzeńcy w walce z islamem. Papież Innocenty IV wybrał Giovanniego da Pian del Carpine na przełożonego katolickiej misji w Mongolii, mimo jego podeszłego wieku (około 65 lat). Jako legat papieski, wiózł do tatarskiego chana list Cum non solus.

Giovanni da Pian del Carpine wyruszył z Lyonu w Wielkanoc, 16 kwietnia 1245 r. w towarzystwie brata Stefana z Czech. Zastąpił go Benedykt Polak, który dołączył we Wrocławiu. Giovanni da Pian del Carpine i Benedykt dotarli przed oblicze Batu-chana nad Wołgą w kwietniu 1246 r. Do obozu wielkiego chana dotarli 22 lipca 1246 r. Byli świadkami uroczystego objęcia tronu przez Gujuka, wnuka Czyngis-Chana. Podczas audiencji odrzucił on papieską propozycję przyjęcia wiary chrześcijańskiej. Posłowie, wyposażeni w list chana do papieża, opuścili dwór w listopadzie 1246 r. i w czerwcu 1247 r. dotarli do Kijowa, witani entuzjastycznie niczym wyrwani ze szponów śmierci.

Zobacz też: wyprawa Giovanniego da Pian del Carpine i Benedykta Polaka na dwór chana mongolskiego

Po zakończeniu poselstwa do Mongolii Giovanni da Pian del Carpine został mianowany arcybiskupem miasta Bar (Antivari) na terenie dzisiejszej Czarnogóry. Zmarł 1 sierpnia 1252 r.

Jest autorem "Historia Mongalorum" (Historia Mongołów) – relacji ze swej podróży.

• Jan di Piano Carpini, Historia Mongołów, w: Spotkanie dwóch światów. Stolica Apostolska a świat mongolski w połowie XIII wieku. Relacje powstałe w związku z misją Jana di Piano Carpiniego do Mongołów, pod red. Jerzego Strzelczyka, Poznań 1993, s. 116-223.