Georg von Békésy , węg. György Békésy (ur. 3 czerwca 1899 w Budapeszcie , zm. 13 czerwca 1972 w Honolulu ) – węgiersko-amerykański fizyk i fizjolog .
ŻyciorysBył synem dyplomaty, Alexandra (Sándora) von Békésy i jego żony Pauli. Uczył się w Monachium , Konstantynopolu i Budapeszcie , oraz Zurychu , gdzie zdał maturę, po której podjął studia chemiczne na Uniwersytecie w Bernie . W 1923 roku uzyskał doktorat w dziedzinie fizyki na Uniwersytecie Budapeszteńskim [1] .
W 1923 roku podjął pracę w Węgierskim Urzędzie Pocztowym, gdzie kierował laboratorium badawczym zajmującym się systemami telefonicznymi. Pracując nad komunikacją na odległość, zainteresował się mechanizmem funkcjonowania zmysłu słuchu u ludzi[2] .
W latach 1939–1946 von Békésy był profesorem fizyki eksperymentalnej na Uniwersytecie w Budapeszcie , w 1946 roku wyjechał do Szwecji, aby prowadzić badania w Instytucie Karolinska (pracował tam nad audiometrem obsługiwanym przez pacjenta), a rok później przeniósł się do Stanów Zjednoczonych [1] .
Pracował w laboratorium psycho-akustyki na Uniwersytecie Harvarda , gdzie opracowywał modele mechaniczne ucha wewnętrznego [1] . Békésy opisał sposób przemieszczania się dźwięku w ślimaku oraz wpływ lokalizacji receptorów nerwowych na mechanizm słyszenia[2] .
W 1961 roku otrzymał nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny w dziedzinie medycyny za przełomową teorię funkcjonowania ludzkiego słuchu.
Przypisy XX wiek
1901: Behring
1902: Ross
1903: Finsen
1904: Pawłow
1905: Koch
1906: Golgi , Ramón y Cajal
1907: Laveran
1908: Miecznikow , Ehrlich
1909: Kocher
1910: Kossel
1911: Gullstrand
1912: Carrel
1913: Richet
1914: Bárány
1919: Bordet
1920: Krogh
1922: Hill , Meyerhof
1923: Banting , Macleod
1924: Einthoven
1926: Fibiger
1927: Wagner-Jauregg
1928: Nicolle
1929: Eijkman , Hopkins
1930: Landsteiner
1931: Warburg
1932: Sherrington , Adrian
1933: Morgan
1934: Whipple , Minot , Murphy
1935: Spemann
1936: Dale , Loewi
1937: Szent-Györgyi
1938: Heymans
1939: Domagk
1943: Dam , Doisy
1944: Erlanger , Gasser
1945: Fleming , Chain , Florey
1946: Muller
1947: C.Cori , G.Cori , Houssay
1948: Müller
1949: Hess , Moniz
1950: Kendall , Reichstein , Hench
1951: Theiler
1952: Waksman
1953: Krebs , Lipmann
1954: Enders , Weller , Robbins
1955: Theorell
1956: Cournand , Forßmann , Richards
1957: Bovet
1958: Beadle , Tatum , Lederberg
1959: Ochoa , Kornberg
1960: Burnet , Medawar
1961: Békésy
1962: Crick , Watson , Wilkins
1963: Eccles , Hodgkin , Huxley
1964: Bloch , Lynen
1965: Jacob , Lwoff , Monod
1966: Rous , Huggins
1967: Granit , Hartline , Wald
1968: Holley , Khorana , Nirenberg
1969: Delbrück , Hershey , Luria
1970: Katz , Euler , Axelrod
1971: Sutherland
1972: Edelman , Porter
1973: Frisch , Lorenz , Tinbergen
1974: Claude , Duve , Palade
1975: Baltimore , Dulbecco , Temin
1976: Blumberg , Gajdusek
1977: Guillemin , Schally , Yalow
1978: Arber , Nathans , Smith
1979: Cormack , Hounsfield
1980: Benacerraf , Dausset , Snell
1981: Sperry , Hubel , Wiesel
1982: Bergström , Samuelsson , Vane
1983: McClintock
1984: Jerne , Köhler , Milstein
1985: Brown , Goldstein
1986: Cohen , Levi-Montalcini
1987: Tonegawa
1988: Black , Elion , Hitchings
1989: Bishop , Varmus
1990: Murray , Thomas
1991: Neher , Sakmann
1992: Fischer , Krebs
1993: Roberts , Sharp
1994: Gilman , Rodbell
1995: Lewis , Nüsslein-Volhard , Wieschaus
1996: Doherty , Zinkernagel
1997: Prusiner
1998: Furchgott , Ignarro , Murad
1999: Blobel
2000: Carlsson , Greengard , Kandel
XXI wiek
2001: Hartwell , Hunt , Nurse
2002: Brenner , Horvitz , Sulston
2003: Lauterbur , Mansfield
2004: Axel , Buck
2005: Marshall , Warren
2006: Fire , Mello
2007: Evans , Capecchi , Smithies
2008: zur Hausen , Barré-Sinoussi , Montagnier
2009: Blackburn , Greider , Szostak
2010: Edwards
2011: Beutler , Hoffmann , Steinman
2012: Gurdon , Yamanaka
2013: Rothman , Schekman , Südhof
2014: E. Moser , M.-B. Moser , O’Keefe
2015: Campbell , Ōmura , Tu
2016: Ōsumi
2017: Hall , Rosbash , Young
2018: Allison , Honjo
2019: Ratcliffe , Semenza , Kaelin
2020: Alter , Houghton , Rice
2021: Julius , Patapoutian
2022: Pääbo
2023: Karikó , Weissman
2024: Ambros , Ruvkun