Langbahn Team – Weltmeisterschaft

European Geostationary Navigation Overlay Service

Logo systemu EGNOS
Rozmieszczenie stacji RIMS, MCC oraz NLES
(Kliknij, aby powiększyć)
Stacja naziemna RIMS w Berlinie (BRN), 2 anteny odbiorcze: BRN B w przodu, BRN A z tyłu

EGNOS (ang. European Geostationary Navigation Overlay Service) – zbudowany przez Europejską Agencję Kosmiczną, Komisję Europejską i Eurocontrol europejski system satelitarny wspomagający (ang. SBAS – Satellite Based Augmentation System) systemy GPS i GLONASS, a w przyszłości Galileo. Najważniejsze zadania to transmisja poprawek różnicowych i informowanie o awariach systemu GPS. System znacznie zwiększa dokładność i wiarygodność pozycji uzyskiwanej z GPS, co ma szczególne znaczenie dla lotnictwa.

Segment kosmiczny składa się z trzech satelitów geostacjonarnych obejmujących zasięgiem całą Europę. Segment naziemny składa się z 40 stacji referencyjnych i retransmitujących oraz 6 stacji kontrolnych i kontrolno-testowych:

  1. 34 stacje pomiarowo-obserwacyjne (Ranging and Integrity Monitoring Stations – RIMS) odczytują depesze nawigacyjne z satelitów GPS (w tym jedna w Warszawie),
  2. 6 stacji transmitujących (Navigation Land Earth Station – NLES) wysyła poprawki do satelitów, które następnie przekazują je do użytkowników,
  3. 4 stacje kontrolne (Mission Control Center – MCC) przetwarzają dane i obliczają poprawki różnicowe,
  4. 2 stacje kontrolno-testowe: DVP (Development Verification Platform) i ASQF (Application Specific Qualification Facility) w Torrejón obok Madrytu oraz PACF (Performance Assessment and Check-out Facility) w Tuluzie.

Odpowiednikami EGNOS w Ameryce Północnej jest WAAS (Wide Area Augmentation System), w Rosji SDCM (System for Differential Corrections and Monitoring), w Azji indyjski GAGAN (GPS-Aided Geosynchronous Augmented Navigation System) i japoński – MSAS (Multi-functional Satellite Augmentation System).

Historia i plan działania

Budowa systemu zakończyła się w 2006 roku, wraz z oddaniem go do użytku publicznego. 1 października 2009 roku oficjalnie uruchomiono usługę otwartą EGNOS (ang. EGNOS Open Service). W roku 2010 uruchomiono również usługę „bezpieczeństwa życia” (safety-of-life) przeznaczoną do zastosowań, gdzie awarie systemu GPS mogą mieć wpływ na ludzkie życie lub zdrowie (np. w lotnictwie). M.in. informuje o spadku dokładności lub awarii systemu GPS najpóźniej po 6 sekundach. Również w 2010 roku uruchomiono usługę komercyjną, która wyróżnia się zwiększoną dokładnością[1].

Teoretycznie EGNOS powinien zwiększać dokładność wyznaczania pozycji do około 3-4 metrów. Jak wykazały badania przeprowadzone w Centrum Badań Kosmicznych PAN, w Polsce dokładność jest gorsza, gdyż system nie nadaje poprawek dla części satelitów widocznych nad Polską[2]. Sytuację tę ma zmienić zwiększenie liczby satelitów nadających sygnał EGNOS. W ramach dwóch kontraktów Komisji Europejskiej z firmą SES Astra pierwszy zostanie wystrzelony w trzecim kwartale 2011 roku, a drugi – w pierwszym kwartale 2013 roku. Będą one umieszczone na orbitach geostacjonarnych położonych nad południkami 5°E oraz 31,5°E[3].

26 kwietnia 2013 Komisja Europejska opublikowała nową wersję dokumentacji otwartej usługi EGNOS (Open Service Definition Document 2.0)[4]. Nowa dokumentacja jest aktualizacją wersji 1.1 opublikowanej w październiku 2009 r. Zawiera ona zaktualizowany zasięg działania serwisu oraz zaktualizowane dane dotyczące dokładności i dostępności serwisu m.in. na stacji monitorującej (RIMS) w Warszawie. Dokładność wynosi 0,9 m (współrzędne X, Y) oraz 1,4 m (Z) na poziomie prawdopodobieństwa 95% i przy 99,98% dostępności usługi. Dzięki poprawkom wyliczanym na poszczególnych stacjach referencyjnych i retransmitujących poprawki przez satelity geostacjonarne dokładność wyznaczania pozycji powinna wzrosnąć do około 1-3 metrów. W przyszłości swoim zasięgiem system ma objąć, poza Europą zachodnią i środkową również Europę wschodnią oraz południową i północną Afrykę[5].

Przypisy

  1. Ogłoszono pełną operacyjność systemu EGNOS, Geoforum, 1 października 2009 r.
  2. Marta Krywanis, EGNOS: Ku wschodniej Europie, GEODETA nr 11 (174), Warszawa 2009
  3. SES ASTRA rozbuduje EGNOS na wschód, Geoforum, 15 stycznia 2010 r.
  4. New EGNOS Open Service Definition released!, EGNOS Portal, 26 kwietnia 2013 r. (ang.)
  5. EGNOS w całej Polsce, Geoforum, 29 kwietnia 2013 r.

Zobacz też

Linki zewnętrzne