Eugeniusz Biskupski
 Eugeniusz Biskupski w 2009 roku | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Data i miejsce urodzenia |
17 grudnia 1947 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Data śmierci |
10 września 2010 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Wzrost |
188 cm[1] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Informacje klubowe | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Klub |
Włókniarz Pabianice (1964–1967) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Trener | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Dorobek medalowy | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Odznaczenia | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Eugeniusz Zygmunt Biskupski (ur. 17 grudnia 1947 w Karczmach, zm. 10 września 2010 w Warszawie) – polski lekkoatleta, który specjalizował się w trójskoku, oficer Wojska Polskiego.
Uczestnik igrzysk olimpijskich w Montrealu (1976), podczas których zajął siódmą lokatę[2]. Cztery razy brał udział w halowych mistrzostwach Europy, reprezentował Polskę na czempionacie Starego Kontynentu w Pradze w 1978 roku. Był czołowym polskim trójskoczkiem w latach 70. XX wieku.
Syn Zygmunta i Genowefy Rzepkowskiej[3] urodził się w niewielkiej wiosce Karczmy w obecnym powiecie bełchatowskim[4]. W 1972 ukończył technikum budowlane w Warszawie[4], a osiem lat później ukończył zaoczne studia na kierunku trenerskim warszawskiej Akademii Wychowania Fizycznego[5]. Sześć razy stawał na podium mistrzostw Polski seniorów zdobywając dwa mistrzostwa kraju[6][7]. Podczas halowych mistrzostw Polski zdobył sześć medali w tym jeden z najcenniejszego kruszcu[8][9]. W latach 1971–1979 dziewiętnaście razy bronił barw narodowych w meczach międzypaństwowych, odnosząc w nich cztery zwycięstwa indywidualne[10]. Reprezentant kraju w pucharze Europy oraz Zasłużony Mistrz Sportu. Trzy razy był notowany w dziesiątce rankingu trójskoczków amerykańskiego czasopisma Track & Field News zajmując w nim dziesiąte miejsce w 1973, siódme w 1975 oraz ósme w 1976[11]. Trener lekkoatletyczny, nauczyciel wychowania fizycznego i działacz sportowy[3].
Kariera
Początki
Sport zaczął uprawiać w 1964 roku w klubie Włókniarz Pabianice, w którym do jego pierwszych trenerów należała Jadwiga Wajsówna – wybitna polska dyskobolka[12]. Następnie jego opiekunem był Kazimierz Świetlicki. Już jako junior dostał się do reprezentacji Polski i w 1966 roku wystartował w Odessie na europejskich igrzyskach juniorów – pierwowzorze obecnych mistrzostw Europy juniorów – podczas których zajął siódme miejsce[13].
1967–1976
W 1967 się roku Biskupski został wcielony do wojska i stał się zawodnikiem warszawskiej Legii, gdzie trafił pod opiekę trenera Ryszarda Malcherczyka[1] – olimpijczyka z 1956 i 1960 roku[9]. W barwach stołecznego klubu trójskoczek, w 1967 roku na Stadionie Śląskim, zadebiutował w wąskim finale mistrzostw Polski seniorów[6]. W seniorskiej reprezentacji Polski pierwszy raz – w meczu międzypaństwowym – wystąpił w 1971 roku w Moskwie (przeciwko NRD i ZSRR)[10]. W tym samym sezonie, 12 września w Helsinkach, wygrał pierwszy raz zawody trójskoczków w meczu międzypaństwowym (przeciwko Finlandii)[10].
Podczas halowych mistrzostw Europy w Grenoble (1972) zajął 11. lokatę[9].
W roku 1973, po siedemnastoletniej przerwie, rozegrano ponownie halowe mistrzostw Polski, na których trójskoczek wywalczył srebrny medal[9]. W sezonie letnim pierwszy raz w karierze stanął na podium mistrzostw kraju, zdobywając brązowy medal i ulegając jedynie Michałowi Joachimowskiemu oraz Andrzejowi Sontagowi[6].
Po słabszych wynikach w sezonie 1974[9] wynikających z kontuzji, której nabawił się jesienią 1973[14], zdobył w 1975 roku halowe wicemistrzostwo Polski i wystąpił w katowickim Spodku na halowym czempionacie Starego Kontynentu, podczas którego zajął 6. miejsce[9]. Latem zajął trzecie miejsce w mistrzostwach Polski seniorów, był drugi na zawodach o Grand Prix Brdy oraz wygrał memoriał Józefa Michałowicza[9]. 21 czerwca w Bydgoszczy osiągnął bardzo dobry rezultat 16,92, jednak nie mógł być on uznany za oficjalny, ponieważ został uzyskany przy zbyt sprzyjającym wietrze[9].
Sezon olimpijski 1976 zaczął od zajęcia drugiego miejsca w halowych mistrzostwach Polski oraz dziewiątego miejsca w halowych mistrzostwach Europy[9]. Podczas rozegranych w Bydgoszczy mistrzostw kraju był trzeci z wynikiem 16,61[6].
Letnie Igrzyska Olimpijskie 1976
Na igrzyskach olimpijskich w Montrealu Polskę reprezentowało trzech trójskoczków – Michał Joachimowski, Andrzej Sontag i Eugeniusz Biskupski[15]. Z trójki Polaków Biskupski miał najgorszy rezultat w tabelach – 16,73 (Joachimowski 16,86 i Sontag 16,81)[9].
Eliminacje do olimpijskiego konkursu trójskoku w Montrealu rozegrano 29 lipca[15]. Aby wywalczyć awans do finału, należało zyskać wyniki 16,30[15]. Wyczynu tego dokonało 12 skoczków, którzy awansowali do kolejnej rundy[15]. Eugeniusz Biskupski startował w kwalifikacjach w grupie B, a pozostali Polacy w grupie A[15]. Sontag i Joachimowski nie wywalczyli awansu do zaplanowanego na następny dzień finału (temu drugiemu do awansu zabrakło zaledwie jednego centymetra[9]). Biskupski w swojej pierwszej próbie w eliminacjach uzyskał wynik 16,46 i awansował – jako jedyny z trójki Polaków – do finału[9] zajmując trzecią lokatę w swojej grupie eliminacyjnej[15].
Finał został rozegrany 30 lipca[16]. Biskupski w pierwszej próbie uzyskał wynik 15,91 i zajmował tej serii szóste miejsce[16]. W wyniku spalonego podejścia w drugiej kolejce spadł na dziesiątą lokatę, z której po trzeciej serii – dzięki swojemu najlepszemu skokowi na odległość 16,49 – awansował do wąskiego finału oraz na siódme miejsce, które utrzymał już do końca zawodów[9][16]. W zawodach zwyciężył z wynikiem 17,29, zdobywając swoje trzecie olimpijskie złoto z rzędu, reprezentant Związku Radzieckiego Wiktor Saniejew[17].
Poniższa tabela prezentuje start Eugeniusza Biskupskiego podczas finału olimpijskiego w Montrealu[16].
| Zawody | 1 kolejka | 2 kolejka | 3 kolejka | 4 kolejka | 5 kolejka | 6 kolejka | Wynik | Miejsce |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Montreal |
15,91 | x | 16,49 | x | 15,79 | x | 16,49 | 7. miejsce |
1977–1980
Po igrzyskach olimpijskich, w sezonie 1977, Biskupski najpierw zdobył srebro halowych mistrzostw kraju[9], a potem pierwszy raz w karierze został mistrzem Polski[6]. W 1977 trójskoczek zadebiutował w pucharze Europy zajmując trzecią lokatę w zawodach finałowych[18].
W 1978 pierwszy i jedyny raz w karierze został halowym mistrzem kraju[8]. Reprezentował Polskę na mistrzostwach Europy w Pradze zajmując 10. miejsce, a w końcu sierpnia był czwarty w zawodach Pucharu Narodów[10].
Ostatni medal mistrzostw Polski seniorów – złoty – wywalczył w 1979 roku w Poznaniu[6]. W tym samym sezonie bronił barw narodowych w półfinale oraz finale kolejnej edycji pucharu Europy[10]. Ostatnim sezonem zawodowej kariery Biskupskiego był rok 1980, w którym zdołał jeszcze zdobyć halowe wicemistrzostwo Polski[9].
Po zakończeniu kariery
Eugeniusz Biskupski zakończył karierę sportową w 1980 roku[9]. Pracował jako trener i działacz w sekcji lekkoatletycznej warszawskiej Legii. W 1992 roku został oddelegowany do sekcji bokserskiej klubu, której był kierownikiem[19]. Po przejściu na emeryturę podjął pracę nauczyciela wychowania fizycznego w szkole podstawowej w warszawskim Rembertowie, gdzie mieszkał. W 1972 roku wziął ślub, miał dwójkę dzieci[3]. Zmarł 10 września 2010 w Warszawie po walce z chorobą (szpiczak), a pochowany został 15 września na cmentarzu w Nowym Rembertowie[4].
Osiągnięcia
Imprezy międzynarodowe
| Rok | Impreza | Miejsce | Pozycja | Wynik |
|---|---|---|---|---|
| 1966 | Europejskie igrzyska juniorów |  Odessa |
7. miejsce | 14,65 |
| 1972 | Halowe mistrzostwa Europy |  Grenoble |
11. miejsce | 15,38 |
| 1975 | Halowe mistrzostwa Europy |  Katowice |
6. miejsce | 16,65 |
| 1976 | Halowe mistrzostwa Europy |  Monachium |
9. miejsce | 16,16 |
| 1976 | Igrzyska olimpijskie | Montreal |
7. miejsce | 16,49 |
| 1977 | Finał pucharu Europy |  Helsinki |
3. miejsce | 16,19 |
| 1977 | Spartakiada Armii Zaprzyjaźnionych |  Hawana |
4. miejsce | 16,40 |
| 1978 | Halowe mistrzostwa Europy |  Mediolan |
9. miejsce | 16,06 |
| 1978 | Mistrzostwa Europy |  Praga |
10. miejsce | 16,23 |
| 1978 | Puchar Narodów |  Tokio |
4. miejsce | 16,42 |
| 1979 | Półfinał pucharu Europy | Lüdenscheid |
4. miejsce | 16,00 |
| 1979 | Mistrzostwa Armii Zaprzyjaźnionych |  Poczdam |
4. miejsce | 16,17[20] |
| 1979 | Finał pucharu Europy | Turyn |
7. miejsce | 16,53 |
Mistrzostwa Polski seniorów
Stadion
Eugeniusz Biskupski, w latach 1967 – 1979, jedenaście razy startował w wąskim finale mistrzostw Polski seniorów[6]. W klasyfikacji medalowej wszech czasów mistrzostw Polski Biskupski zajmuje osiemnaste miejsce z dwoma złotymi i czterema brązowymi medalami[2].
| Mistrzostwa Polski | Pozycja | Wynik |
|---|---|---|
| Chorzów 1967 | 8. miejsce | 15,10 |
| Zielona Góra 1968 | 8. miejsce | 14,86 |
| Warszawa 1970 | 6. miejsce | 15,77 |
| Warszawa 1972 | 5. miejsce | 15,93 |
| Warszawa 1973 |  3. miejsce |
16,55 |
| Warszawa 1974 | 4. miejsce | 16,07 |
| Bydgoszcz 1975 | 3. miejsce |
16,54 |
| Bydgoszcz 1976 | 3. miejsce |
16,61 |
| Bydgoszcz 1977 |  1. miejsce |
16,50 |
| Warszawa 1978 | 3. miejsce |
16,43 |
| Poznań 1979 | 1. miejsce |
16,58 |
Hala
Eugeniusz Biskupski sześciokrotnie startował w finale halowych mistrzostw Polski zawsze kończąc te zawody na podium[9]. W klasyfikacji medalowej wszech czasów halowego czempionatu trójskoczek zajmuje szóste miejsce z jednym złotymi i pięcioma srebrnymi medalami[2].
| Mistrzostwa Polski | Pozycja | Wynik |
|---|---|---|
| Warszawa 1973 |  2. miejsce |
15,97 |
| Katowice 1975 | 2. miejsce |
16,34 |
| Warszawa 1976 | 2. miejsce |
16,00 |
| Zabrze 1977 | 2. miejsce |
16,01 |
| Zabrze 1978 | 1. miejsce |
16,35 |
| Zabrze 1980 | 2. miejsce |
15,96 |
Statystyki
Najlepsze starty w poszczególnych sezonach
Poniższe tabele prezentują starty Eugeniusz Biskupskiego w trójskoku w latach 1971 – 1980[9].
| IO – igrzyska olimpijskie | ME – mistrzostwa Europy | HME – halowe mistrzostwa Europy | el. – eliminacje |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
10 najlepszych wyników
Poniższa tabela prezentuje 10 najlepszy rezultatów uzyskanych na stadionie przy przepisowym, nie przekraczającym 2 metrów na sekundę, wietrze[9].
| Wynik | Data | Miejsce |
|---|---|---|
| 16,73 | 28 września 1975 |  Meksyk
|
| 16,73 | 22 czerwca 1976 | Bydgoszcz
|
| 16,64 | 1 lipca 1973 | Warszawa
|
| 16,64 | 10 września 1978 | Bydgoszcz
|
| 16,62 | 27 czerwca 1976 | Bydgoszcz
|
| 16,60 | 8 lipca 1973 | Paryż
|
| 16,60 | 7 września 1975 |  Budapeszt
|
| 16,58 | 30 sierpnia 1975 | Warszawa
|
| 16,57 | 20 sierpnia 1976 | Warszawa
|
| 16,55 | 10 sierpnia 1973 | Warszawa
|
Rekordy życiowe
| Konkurencja | Wynik | Data | Miejsce | Uwagi |
|---|---|---|---|---|
| Skok w dal | 7,58 | 1 lipca 1973 | Warszawa[4] |
|
| Trójskok (stadion) | 16,73 | 28 września 1975 | Meksyk[9] |
16. wynik w historii polskiej lekkoatletyki[21] |
| Trójskok (hala) | 16,56 | 8 marca 1975 | Katowice |
9. wynik w historii polskiej lekkoatletyki[22] |
Przypisy
- ↑ a b Lekkoatletyka w Polsce. Warszawa: Polski Związek Lekkiej Atletyki, 1970, s. 23.
- ↑ a b c Janusz Rozum, Daniel Grinberg, Zbigniew Jonik, Henryk Kurzyński, Leszek Luftam, Stefan Pietkiewicz, Tadeusz Wołejko: 90 lat polskiej lekkoatletyki 1919–2009. Warszawa: Komisja Statystyczna PZLA, 2009. ISBN 978-83-902509-9-1.
- ↑ a b c Bogdan Tuszyński: Polscy olimpijczycy XX wieku – tom I. Wrocław: wydawnictwo Europa, 2004, s. 64. ISBN 83-7407-050-1.
- ↑ a b c d Janusz Rozum, Zmarł Eugeniusz Biskupski, olimpijczyk z Montrealu [online], Oficjalny portal Polskiego Związku Lekkiej Atletyki [dostęp 2015-10-28] (pol.).
- ↑ Praca zbiorowa pod redakcją Kajetana Hądzelka i Krzysztofa Zuchory: 80 lat AWF Warszawa – Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie – Księga pamiątkowa. Warszawa: wydawnictwo Estrella, 2010.
- ↑ a b c d e f g Henryk Kurzyński, Stefan Pietkiewicz, Janusz Rozum, Tadeusz Wołejko: Historia finałów lekkoatletycznych mistrzostw Polski 1920-2007. Konkurencje męskie. Szczecin – Warszawa: Komisja Statystyczna PZLA, 2008. ISBN 978-83-61233-20-6.
- ↑ Polish Championships [online], gbrathletics [dostęp 2010-09-15] (ang.).
- ↑ a b Polish Indoor Championships [online], gbrathletics [dostęp 2010-09-15] (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t Jerzy Szymonek, Janusz Rozum: Osiągnięcia polskiej lekkiej atletyki w 40-leciu PRL. Trójskok mężczyzn. Warszawa: Komisja Statystyczna PZLA, 1985.
- ↑ a b c d e Zbigniew Łojewski, Tadeusz Wołejko: Osiągnięcia polskiej lekkiej atletyki w 40-leciu PRL. Mecze międzypaństwowe I reprezentacji Polski seniorów – mężczyźni. Warszawa: Komisja Statystyczna PZLA, 1984.
- ↑ World Rankings – Men’s Triple Jump [online], trackandfieldnews.com [dostęp 2015-10-28] (ang.).
- ↑ Stulecie urodzin Jadwigi Wajsówny [online], Polski Związek Lekkiej Atletyki [dostęp 2012-04-15] (pol.).
- ↑ Lionel Peters i Tomas Magnusson, European Junior Championships 1966 [online], wjah.co.uk [dostęp 2010-09-17] [zarchiwizowane z adresu 2013-10-31] (ang.).
- ↑ Maciej Jałoszyński, Nieco historii czyli 40 lat od Katowic do Sopotu [online], Polski Związek Lekkiej Atletyki [dostęp 2014-01-24] (pol.).
- ↑ a b c d e f Athletics at the 1976 Montréal Summer Games: Men's Triple Jump Qualifying Round [online], sports-reference.com [dostęp 2010-09-17] [zarchiwizowane z adresu 2010-10-07] (ang.).
- ↑ a b c d Athletics at the 1976 Montréal Summer Games: Men's Triple Jump Final Round [online], sports-reference.com [dostęp 2010-09-17] [zarchiwizowane z adresu 2012-11-08] (ang.).
- ↑ Olympic Games (Men) [online], gbrathletics [dostęp 2010-09-17] (ang.).
- ↑ European Cup A Final and Super League [online], gbrathletics [dostęp 2010-09-17] (ang.).
- ↑ Praca zbiorowa pod redakcją Wojciecha Piekarskiego i Antoniego Witkowskiego: CWKS Legia 1967-1996 – Kronika. Warszawa: wydawnictwo Vipart, 1996. ISBN 83-87124-01-X.
- ↑ Michał Wróblewski, Ludwik Biegański, Marek Łuczyński, Maciej Petruczenko, Maciej Wawrzykowski: 60 lat PZLA – Rocznik PZLA 1979. Warszawa: Polski Związek Lekkiej Atletyki, 1981.
- ↑ Zbigniew Jonik, All-Time Lists / Tabele najlepszych w historii [online], zbjonik.republika.pl [dostęp 2015-02-27] (pol.).
- ↑ Zbigniew Jonik, Indoor All-Time Lists / Tabele halowe najlepszych w historii [online], zbjonik.republika.pl [dostęp 2014-02-22] (pol.).
Linki zewnętrzne
- Biskupski Eugeniusz Zygmunt [online], olimpijski.pl [dostęp 2014-05-03] [zarchiwizowane z adresu 2015-09-24] (pol.).
- Eugeniusz Biskupski, [w:] tilastopaja.info [dostęp 2010-09-17] (ang.).
- Wyniki olimpijskie zawodnika w serwisie sports-reference. Sports-Reference.com. [dostęp 2010-09-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-12-15)]. (ang.).
