Etiologia (średniowieczna łac. aetiologia – stwierdzenie przyczyny albo powodu; z gr. aitiología – badanie przyczyn od aitía „przyczyna” i logia „zbiór, kolekta”)^[1] – nauka badająca przyczyny zjawisk, procesów i faktów^[1].

Pojęcie bywa używane w znaczeniu bardziej precyzyjnym. Może oznaczać:

• w medycynie – przyczyny choroby^[1] (zob. etiologia schizofrenii, etiologia pogranicznego zaburzenia osobowości)
• w rolnictwie – dział fitopatologii zajmujący się badaniem przyczyn chorób roślin^[2],
• w prawie – przyczyny przestępczości^[1].

 Osobny artykuł: Etiologia kryminalna.

Termin „etiologia” bywa stosowany zamiennie z terminem „ajtiologia” – „wyjaśnianie w formie mitów lub legend przyczyn powstania tradycji, obrzędów itp.”^[3][4].

 Osobny artykuł: Ajtiologia.