Eparchia stawropolska
 Cerkiew św. Mikołaja w Kugulcie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Kraj | |
| Siedziba |
Stawropol |
| Data powołania |
1842/1843 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Metropolia | |
| Sobór | |
| Biskup diecezjalny |
metropolita stawropolski i niewinnomysski Cyryl (Pokrowski) |
| Dane statystyczne (2010) | |
| Liczba kapłanów • w tym diecezjalnych • w tym zakonnych |
483 |
| Liczba parafii |
356 |
| Liczba klasztorów |
1 |
Położenie na mapie Stawropola  | |
Położenie na mapie Rosji  | |
Położenie na mapie Kraju Stawropolskiego  | |
 45°02′39,7″N 41°57′41,4″E/45,044361 41,961500
| |
| Strona internetowa | |
Eparchia stawropolska – jedna z eparchii Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego z siedzibą w Stawropolu. Jej obecnym ordynariuszem jest metropolita Cyryl (Pokrowski)[1], zaś funkcję katedry pełni sobór Kazańskiej Ikony Matki Bożej w Stawropolu. Eparchia obejmuje obszar Kraju Stawropolskiego z wyłączeniem rejonów minierałowodskiego, priedgornego i kirowskiego[1].
Eparchia powstała w 1842 lub 1843 pod nazwą kaukaska i czarnomorska, została wydzielona z eparchii astrachańskiej[2]. Następnie nosiła kolejno nazwy:
- kaukaska i jekatierinodarska – od 1867 do 1886
- stawropolska i jekatierinodarska – do 1916
- kaukaska i stawropolska – do 1922
- stawropolska i kubańska – do 1935
- stawropolska i dońska – do 1943
- stawropolska i piatigorska – do 1945
- stawropolska i bakijska – do 1994
- stawropolska i władykaukaska – do 2011
- stawropolska i niewinomysska – od 2011[2].
W momencie powstania eparchia prowadziła 192 placówki duszpasterskie. Jej pierwszym ordynariuszem został biskup Jeremiasz (Sołowjow), który zainicjował budowę kolejnych cerkwi, zaś w 1846 powołał w Stawropolu seminarium duchowne[2]. W 1885 z obszaru eparchii kaukaskiej wydzielono samodzielną eparchię władykaukaską i mozdocką (działała do 1920), zaś w 1919 decyzją Wyższego Zarządu Cerkiewnego Południa Rosji – eparchię kubańską i jekatierinodarską[2]. W latach 20. i 30. XX wieku, podobnie jak inne instytucje Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego, eparchia została poddana gwałtownym represjom – z polecenia władz bolszewickich doszło do ataków na duchowieństwo i zniszczenia większości świątyń. W Stawropolu z ponad 20 cerkwi czynnych przed rewolucją październikową czynna pozostawała jedna[2]. Częściowe odrodzenie życia religijnego w regionie miało miejsce po zmianie polityki władz ZSRR wobec Kościoła prawosławnego w czasie II wojny światowej oraz po objęciu godności biskupa stawropolskiego przez metropolitę Antoniego (Romanowskiego). Doszło wówczas do otwarcia szeregu nieczynnych cerkwi oraz reaktywacji pracy seminarium duchownego w Stawropolu. Zostało ono zamknięte ponownie w latach 60. XX wieku[2]. Sytuacja eparchii zmieniła się całkowicie po upadku ZSRR. W czasie sprawowania urzędu biskupa stawropolskiego przez Gedeona (Dokukina) w latach 1990–2003 liczba czynnych świątyń wzrosła czterokrotnie, otwarto również seminarium duchowne oraz prywatne szkoły prawosławne[2].
W 1995 i 1998 z terytorium eparchii stawropolskiej wydzielano odpowiednio eparchię elisteńską i kałmucką oraz eparchię bakijską i nadkaspijską[2]. W 2011 eparchia stawropolska i władykaukaska została rozdzielona na stawropolską i niewinnomysską, piatigorską i czerkieską oraz władykaukaską i machaczkalską[3]. W 2012 wydzielono z niej eparchię gieorgijewską[4].
W 2010 w eparchii działało 356 cerkwi parafialnych, ponadto również 47 kaplic, 50 cerkwi filialnych, 20 domów modlitewnych i 19 cerkwi domowych, obsługiwanych przez 483 kapłanów[1].
Biskupi stawropolscy[5]
- Jeremiasz (Sołowjow), 1843–1849
- Joannicjusz (Obrazcow), 1849–1857
- Ignacy (Brianczaninow), 1857–1861
- Teofilakt (Gubin), 1862–1872
- German (Osiecki), 1872–1886
- Włodzimierz (Pietrow), 1886–1889
- Eugeniusz (Szerieszyłow), 1889–1893
- Agatodor (Prieobrażenski), 1893–1919
- Michał (Kosmodiemjanski), 1919–1923
- Dymitr (Dobrosierdow), 1923
- Euzebiusz (Rożdiestwienski), 1923
- Innocenty (Letiajew), 1923–1926
- Irynarch (Sinieokow-Andriejewski), 1926
- Innocenty (Jastriebow), 1926–1927
- Serafin (Mieszczeriakow), 1928–1933
- Lew (Czeriepanow), 1933–1934
- Antoni (Romanowski), 1943–1945, ponownie od 1945 do 1962
- Michał (Czub), 1962–1968
- Jonasz (Zyrianow), 1968–1975
- Antoni (Zawgorodny), 1975–1989[6]
- Gedeon (Dokukin), 1989–2003[7]
- Teofan (Aszurkow), 2003–2011[8]
- Cyryl (Pokrowski), od 2011[9]
Przypisy
- ↑ a b c Ставропольская и Невинномысская епархия
- ↑ a b c d e f g h Ставропольская и Владикавказская епархия
- ↑ http://www.patriarchia.ru/db/text/1434889.html Образованы новые епархии Русской Православной Церкви на Северном Кавказе]
- ↑ ЖУРНАЛЫ заседания Священного Синода от 6–7 июня 2012 года
- ↑ Ставропольская епархия. [dostęp 2012-12-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-12-21)].
- ↑ Antonij (Zagorodnij). [dostęp 2012-09-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-05)].
- ↑ Giedieon (Dokukin). [dostęp 2012-09-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-09)].
- ↑ Феофан, архиепископ Челябинский и Златоустовский (Ашурков Иван Андреевич)
- ↑ Кирилл, епископ Ставропольский и Невинномысский (Покровский Леонид Николаевич)