Encyklika
Encyklika (gr. ἐγκύκλιος, enkyklios – okólnik, pismo wędrujące[1]) – orędzie, pismo napisane przez papieża, skierowane do biskupów i do wiernych. Tematy poruszane w encyklikach odnoszą się do spraw doktrynalnych i organizacyjnych o charakterze ogólnokościelnym. Za pierwszą encyklikę, w nowożytnym rozumieniu, należy uznać Ubi primum Benedykta XIV z 3 grudnia 1740 roku.
Zasady komentowania encyklik
- ustalenie niewątpliwej myśli papieża,
- wyjaśnienie treści poprzez analizę porównawczą z innymi wypowiedziami papieża,
- wyjaśnienie tekstu z punktu widzenia filozofii i teologii katolickiej,
- wyjaśnienie tekstu w aspekcie aktualnych warunków społeczno-gospodarczych,
- ustalenie szczegółowych okoliczności, które spowodowały ogłoszenie encykliki,
- objaśnienie terminów użytych w encyklice,
- ciągła kontrola, porównywanie z całokształtem myśli encykliki,
- wskazanie na szczegółowe i praktyczne wnioski encykliki.
Papież Pius XII utrzymywał, że papieskie encykliki, nawet gdy nie są ex cathedra, tym niemniej mogą być dostatecznie autorytatywne, by zakończyć teologiczną dyskusję na konkretne pytanie:
Nie wolno też sądzić, że treści Encyklik nie wymagają same przez się uległości, skoro w nich Papieże nie sprawują swej najwyższej władzy nauczania. Uczą one bowiem na podstawie zwyczajnego posłannictwa Urzędu Nauczającego, do którego również odnoszą się słowa: „Kto was słucha, mnie słucha” (Łk 10,16). Najczęściej też to, co Encykliki wykładają i uwydatniają, już skądinąd należy do doktryny katolickiej. Jeśli zatem Najwyżsi Pasterze w wypowiedziach swych orzekają, po uprzednim zbadaniu, o kwestii dotąd swobodnie dyskutowanej, dla wszystkich jest jasne, że z woli i intencji Papieży sprawa ta nie może być odtąd przedmiotem wolnej dyskusji między teologami.
Encykliki papieskie
Do I soboru watykańskiego
Papież Benedykt XIV (1740–1758)
- Ubi primum 3 grudnia 1740
- Non ambigimus 30 maja 1741
- Pro eximia tua 30 czerwca 1741
- Quanta cura 30 czerwca 1741
- In suprema Universalis 22 sierpnia 1741
- Quamvis paternae 26 sierpnia 1741
- Satis vobis compertum 17 listopada 1741
- Etsi minime 7 lutego 1742
- Certiores effecti 13 listopada 1742
- Cum illud semper 14 grudnia 1742
- Quemadmodum preces 23 marca 1743
- Nimiam licentiam 18 maja 1743
- Inter omnigenas 2 lutego 1744
- Cum semper oblatas 19 sierpnia 1744
- In suprema Catholicae 20 listopada 1744
- Cum multorum charitate 18 lutego 1745
- Libentissime quidem 10 czerwca 1745
- Gravissimum supremi 8 września 1745
- Vix pervenit 1 listopada 1745
- Quemadmodum nihil 16 grudnia 1746
- Accepimus praestantium 16 lipca 1746
- Inter caetera 1 stycznia 1748
- Magnae nobis 29 czerwca 1748
- Annus qui hunc 19 lutego 1749
- Officii nostri 15 marca 1749
- Peregrinantes a Domino 5 maja 1749
- Apostolica constitutio 26 czerwca 1749
- Gravissimo animi 31 października 1749
- Inter praeteritos 3 grudnia 1749
- Benedictus Deus 25 grudnia 1750
- Celebrationem magni 1 stycznia 1751
- Prodiit jamdudum 30 stycznia 1751
- Elapso proxime anno 20 lutego 1751
- Providas Romanorum 18 marca 1751
- Magno cum animi 2 czerwca 1751
- A quo primum 14 czerwca 1751
- Cum religiosi aeque 26 czerwca 1754
- Quod provinciale 1 sierpnia 1754
- Allatae sunt 26 lipca 1755
- Quam ex sublimi 8 sierpnia 1755
- Ex quo primum 1 marca 1756
- Ex omnibus christiani 16 października 1756
- Quam grave 2 sierpnia 1757
Papież Klemens XIII (1758–1769)
- Venimus in altitudinem 11 września 1758
- A quo die 14 września 1758
- Pastoralis officii 21 marca 1759
- Cum primum 17 września 1759
- Appetente sacro 20 grudnia 1759
- In Dominico agro 14 czerwca 1761
- Quanto in dolore 9 czerwca 1762
- Ubi primum accepimus 14 stycznia 1764
- Quanta auxilii 8 maja 1765
- Christianae reipublicae 25 listopada 1766
- Quam graviter 25 czerwca 1766
- Summa quae 6 stycznia 1768
- Accedamus cum fiducia 25 czerwca 1768
Papież Klemens XIV (1769–1774)
- Decet quam maxime 21 września 1769
- Inscrutabili Divinae 12 grudnia 1769
- Cum summi apostolatus 12 grudnia 1769
- Magne atque 16 marca 1771
- Dominis as Redemptor 21 lipca 1773
- Salutis nostrae 30 kwietnia 1774
Papież Pius VI (1775–1799)
- Inscrutabile divinae 25 grudnia 1775
- Summa Dei 25 grudnia 1775
- Nuper pro 6 marca 1779
- Super soliditate 28 listopada 1786
- Quod aliquantum 10 marca 1791
- Charitas quae 3 kwietnia 1791
- Cum populi 13 kwietnia 1791
- Quo luctu 4 maja 1791
- Ancorché antichissimo 5 listopada 1791
- In gravissimis 19 marca 1792
- Novae hae litterae 19 marca 1792
- Ubi communis 4 kwietnia 1792
- Dum nos 19 kwietnia 1792
- Quo fluctu 30 maja 1792
- Ubi lutetiam 13 czerwca 1792
- Ignotae nemici 21 listopada 1792
- Perpensis circumstantiis 10 grudnia 1792
- Quare lacrymae 17 czerwca 1793
- Ad nostras manus 31 lipca 1793
- Auctorem fidei 28 sierpnia 1794
- Christi ecclesiae 30 grudnia 1797
- Constantiam vestram 10 listopada 1798
- Cum nos superiori 13 listopada 1798
- Quotias animo 13 sierpnia 1799
Papież Pius VII (1800–1823)
- Ad Supremum 28 marca 1800
- Diu satis 15 maja 1800
- Ex quo ecclesiam 24 maja 1800
- Le più colte 11 marca 1801
- Ecclesia Christi 15 sierpnia 1801
- Tam multa 15 sierpnia 1801
- Quam luctuosam 24 maja 1802
- Hoc ipso 29 października 1804
- Quum memoranda 10 czerwca 1809
- Il trionfo 4 maja 1814
- Sollecitudo omnium 7 sierpnia 1814
- Optassimus tendem 26 września 1814
- Etsi longissimo 30 stycznia 1816
- Vineam quam plantavit 12 czerwca 1817
- Dominici gregis 25 sierpnia 1819
- Praeclara quam 16 maja 1820
- Ecclesiam a Jesu 13 września 1821
Papież Leon XII (1823–1829)
- Ubiprimum 5 maja 1824
- Cum multa 17 maja 1824
- Quod hoc ineunte 24 maja 1824
- Etsi iam diu 24 września 1824
- Ad plurimas 25 stycznia 1825
- Quo graviora 15 marca 1825
- Charitata Christi 25 grudnia 1825
- Exultabat spiritus 25 grudnia 1825
- Qui pacem 26 marca 1826
- L'olio oggetto 21 czerwca 1826
- Pastoris aeterni 2 lipca 1826
- I gloriosi nostri 14 listopada 1826
- Ecclesiarum omnium 12 grudnia 1826
- Quanta laetitia 13 lutego 1827
- Inter multiplices 20 marca 1827
- Fructus quos 2 października 1827
- Apostolici nostri/1 22 grudnia 1828
- Apostolici nostri/2 22 grudnia 1828
- Apostolici nostri/3 22 grudnia 1828
- Apostolici nostri/4 22 grudnia 1828
- Quando spirato 6 stycznia 1829
Papież Pius VIII (1829–1830)
- Inter multilices/1 15 maja 1829
- Traditi humilitati 24 maja 1829
- In supremi 18 lipca 1829
- Litterae fraternitatis 30 czerwca 1829
- Coelestis Agricola 7 lipca 1829
- Inter multiplices/2 4 września 1829
Papież Grzegorz XVI (1831–1846)
- Chiamati dalla Divina 9 lutego 1831
- Quel Dio 5 kwietnia 1831
- Le armi valorose 12 lipca 1831
- Ex debito pastoralis/1 9 września 1831
- Inter gravissimas/1 3 lutego 1832
- Summo iugiter 27 maja 1832
- Cum primum, potępiająca powstanie listopadowe, 9 czerwca 1832
- Ci è stato 9 czerwca 1832
- Pastorale officium/1 3 lipca 1832
- Mirari vos, przeciw liberalizmowi, 15 sierpnia 1832[2]
- Plura post 2 grudnia 1832
- Avendoci Ella 20 lutego 1833
- Quo graviora 4 października 1833
- Litteras accepimus 5 października 1833
- Quod litteris 29 listopada 1833
- Maiori certo 13 grudnia 1833
- Editam nuper 28 grudnia 1833
- Quod de tua 28 grudnia 1833
- Superabundavimus 28 grudnia 1833
- Benedictus Deus 17 czerwca 1834
- Singulari Nos 25 czerwca 1834
- Cum pro pastorali 1 sierpnia 1834
- L'evidente diminuzione 6 sierpnia 1834
- Perlatae dudum 23 kwietnia 1835
- Commissum divinitus 17 maja 1835
- Melchitarum Catholicorum 3 czerwca 1835
- Dum acerbissimas 26 września 1835
- Sextus iam 1 lutego 1836
- Ad beatissimi 17 lipca 1836
- La moltiplicità 22 listopada 1836
- Universi Dominici/1 21 lutego 1837
- Dum intima 10 grudnia 1837
- Ex debito pastoralis/2 14 sierpnia 1838
- Pastorale officium/2 14 sierpnia 1838
- Hanno sempre 18 września 1838
- Quae nuncia 4 sierpnia 1839
- Multa quidem 22 listopada 1839
- Dolorem quo 30 listopada 1839
- In supremo 3 grudnia 1839
- Afflictas in Tunquino 27 kwietnia 1840
- Pastorale officium/3 24 lipca 1840
- Probe Nostis (tekst encykliki), O misjach wśród narodów niechrześcijańskich, 15 sierpnia 1840
- Augustissimam beatissimi 21 grudnia 1840
- De Cochinchinae 26 lutego 1841
- Afflictas in Hispania 1 marca 1841
- Quas vestro 30 kwietnia 1841
- Ex literis 4 maja 1841
- È lungo tempo 29 sierpnia 1841
- Catholicae Religionis 22 lutego 1842
- Inter ea 1 kwietnia 1842
- Haerentem diu 22 lipca 1842
- Apostolici ministerii 20 września 1842
- In Concistoro 6 kwietnia 1843
- Inter maximas 5 sierpnia 1843
- Ad gravissimas 31 sierpnia 1843
- Ubi novam 8 listopada 1843
- Cum maxima 31 marca 1844
- Maximis angustiis 27 kwietnia 1844
- Inter praecipuas 8 maja 1844
- Tra le principali macchinazioni 8 maja 1844
- Summa quidem 23 kwietnia 1845
- Libentissime fraternitatis 28 maja 1845
- Inter gravissimas/2 28 czerwca 1845
- Ex debito pastoralis/3 27 marca 1846
Do II soboru watykańskiego
Papież Pius IX (1846–1878)
- Qui pluribus, O wierze i religii 9 listopada 1846
- Nei giorni 9 listopada 1846
- Praedecessores Nostros, O pomocy dla Irlandii, 25 marca 1847
- Ubi primum/1, O dyscyplinie zakonników, 17 czerwca 1847
- Romani e quanti, O zarządzaniu Państwem Kościelnym, 14 marca 1848
- Nelle istituzioni 14 marca 1848
- Non semel, O potępieniu ruchów rewolucyjnych we Włoszech, 23 czerwca 1848
- Da questa pacifica, Do wiernych rzymian podczas emigracji papieskiej w Gaecie, 1 stycznia 1849
- Ubi primum/2, O Niepokalanym Poczęciu 2 lutego 1849
- La serie, O sytuacji międzynarodowej, 14 lutego 1849
- Quibus, quantisque, O restauracji władzy papieskiej nad Rzymem, 12 sierpnia 1849
- Noscitis et Nobiscum, O Kościele w Państwie Kościelnym 8 grudnia 1849
- Si semper antea, O restauracji władzy papieskiej nad Rzymem, 14 sierpnia 1850
- Exultavit cor nostrum, O skutkach Jubileuszu, 21 listopada 1851
- Ex aliis nostris 21 listopada 1851
- Nemo certe ignorat, O dyscyplinie duchowieństwa, 25 marca 1852
- Probe noscitis, O dyscyplinie duchowieństwa, 17 maja 1852
- Inter multiplices, Błaganie o jedność ducha przeciw propagandzie postulującej zniesienie władzy doczesnej papieża, 21 marca 1853
- Neminem vestrum, O prześladowaniu Ormian, 2 lutego 1854
- Optime noscitis /1, O planowanym uniwersytecie katolickim w Irlandii, 20 marca 1854
- Apostolicae nostrae, Wezwanie do modlitwy o pokój, 1 sierpnia 1854
- Inter graves 1 listopada 1854
- Ineffabilis Deus 8 grudnia 1854
- Singulari quadam 23 grudnia 1854
- Optime noscitis /2, O spotkaniach Episkopatów, 5 listopada 1855
- Cum saepe, Przeciw ustawodawstwu antykatolickiemu w Sabaudii, 26 lipca 1855
- Singulari quidem, O Kościele w Austrii, 17 marca 1856
- Cum nuper, obrona praw Stolicy Apostolskiej do państwa kościelnego 20 stycznia 1858
- Amantissimi Redemptoris, O kapłanach i duszpasterstwie, 3 maja 1858
- Cum Sancta Mater, Błaganie o modlitwę powszechną, 27 kwietnia 1859
- Qui nuper, O Państwie Kościelnym, 18 czerwca 1859
- Ad gravissimum, O władzy doczesnej Papieża, 20 czerwca 1859
- Maximo animi, Przeciw zamachom Sabaudii na Państwo Kościelne, 26 września 1859
- Nullis certe, Przeciw zamachom Sabaudii na Państwo Kościelne, 19 stycznia 1860
- Cum catholica Ecclesia, Przeciw zamachom Sabaudii na Państwo Kościelne, 26 marca 1860
- Novos et ante, Przeciw zamachom Sabaudii na Państwo Kościelne, 26 marca 1860
- Multis gravibusque, Przeciw Księciu Badenii, z powodu nieratyfikowania konkordatu, 24 kwietnia 1860
- Iamdum cernimus, Przeciw zamachom Sabaudii na Państwo Kościelne, 18 marca 1861
- Amantissimus humani, O opiece nad Kościołami, 8 kwietnia 1862
- Maxima quidem, O zgodności obyczajów ludowych z wiarą, 9 czerwca 1862
- Quanto conficiamur, Przeciw promowaniu fałszywych doktryn, 10 sierpnia 1863
- Incredibili afflictamur, O prześladowaniu w Nowej Gwinei, 17 września 1863
- Tuas libenter 21 grudnia 1863
- Multis gravissimis 28 stycznia 1864
- Ubi Urbaniano, O katolicyzmie polskim w zaborze rosyjskim po powstaniu styczniowym, 30 lipca 1864
- Maximae quidem, O Kościele w Bawarii, 18 sierpnia 1864
- Quanta cura, potępienie błędów modernizmu, 8 grudnia 1864
- Multiplices inter /1, Przeciw masonerii, 25 września 1865
- Meridionali Americae, O seminarium dla rodzimej ludności, 30 września 1865
- Levate, Przeciw rusyfikacji ziem polskich, 27 października 1867
- Ex quo infensissimi, O bitwie nad Mentaną, 14 listopada 1867
- Aeterni Patris, o sytuacji Kościoła w przededniu soboru, 29 czerwca 1868
- Arcano divinae 8 września 1868
- Iam vos omnes 13 września 1868
- Religiosas regularium 23 lutego 1870
- Non sine gravissimo, O katolikach z Armenii, 24 lutego 1870
- Multiplices inter /2 23 marca1870
- Apostolici ministerii 5 kwietnia 1870
- Quo impensiore 20 maja 1870
- Respicientes ea, Protest z powodu zaboru Państwa Kościelnego, 1 listopada 1870
- Ecclesia dei 2 marca 1871
- Ubi nos, ponowna obrona praw Stolicy Apostolskiej do państwa kościelnego, zajętego przez nowe państwo włoskie, 15 maja 1871
- Beneficia Dei, Na 25-lecie pontyfikatu Papieża, 4 czerwca 1871
- Saepe, Venerabilis, Dziękczynienie za 25 lat pontyfikatu, 5 sierpnia 1871
- Ordinem vestrum 27 października 1871
- Costretti nelle 16 czerwca 1872
- Quartus supre, O Kościele w Armenii, 6 stycznia 1873
- Etsi multa, O Kościele we Włoszech, Niemczech i Szwajcarii, 21 listopada 1873
- In magnis illis, O bezprawnej konsekracji Gaspare Giovanni Rinkela na biskupa Harlemu, 27 grudnia 1873
- Vix dum a nobis, O Kościele w Austrii, 7 marca 1874
- Omnenem sollicitudinem, O obrządku grecko-rusińskim, 13 maja 1874
- Non expedit, O zakazie udziału katolików w polityce państwa włoskiego, 10 września 1874
- Gravibus ecclesiae, Ogłoszenie Roku Świętego 1875, 24 grudnia 1874
- Quod nunquam, O Kościele w Prusach (sprzeciw wobec Kulturkampfu), 5 lutego 1875
- Graves ac diuturnae, O Kościele w Szwajcarii, 23 marca 1875
- Quae in Patriarchatu, O Kościele w Chaldei, 1 września 1876
- Dives in misericordia Deus, ogłaszająca św. Franciszka Salezego Doktorem Kościoła (tekst encykliki) [ang. 16 listopada 1877]
Papież Leon XIII (1878–1903)
- Inscrutabili Dei consilio, O postaciach zła w społeczeństwie oraz misji Kościoła i papiestwa, 21 kwietnia 1878
- Quod apostolici muneris, O socjalizmie, 28 grudnia 1878
- Æterni Patris, O znaczeniu filozofii, 4 sierpnia 1879
- Arcanum divinae sapientiae, O chrześcijańskim małżeństwie, 10 lutego 1880
- Grande Munus, O św. Cyrylu i Metodym, 30 września 1880[3]
- Sancta Dei Civitas (tekst encykliki), O misjach, 3 grudnia 1880
- Diuturnum illud, O pochodzeniu władzy cywilnej, 29 czerwca 1881
- Licet multa, O Katolicyzmie w Belgii, 3 sierpnia 1881
- Etsi nos, O warunkach Kościoła we Włoszech, 15 lutego 1882
- Auspicato concessum, O św. Franciszku z Asyżu, 17 września 1882
- Cum Multa Sint, O warunkach Kościoła w Hiszpanii, 8 grudnia 1882
- Supremi Apostolatus Officio, O pobożności różańcowej, 1 września 1883
- Nobilissima Gallorum Gens, O kwestiach religijnych we Francji, 8 lutego 1884
- Humanum genus, O masonerii 20 kwietnia 1884
- Superiore anno, O odmawianiu Różańca Świętego, 30 sierpnia 1884
- Immortale Dei (tekst encykliki), O państwie chrześcijańskim, 1 listopada 1885
- Spectata fides, O edukacji chrześcijańskiej w Anglii, 27 listopada 1885
- Quod auctoritatae, O ogłoszeniu nadzwyczajnego Roku Jubileuszowego, 22 grudnia 1885
- Iampridem nobis, O katolicyzmie w Niemczech, 6 stycznia 1886
- Quod multum, O wolności Kościoła na Węgrzech, 22 sierpnia 1886
- Pergrata nobis, O Kościele w Portugalii, 14 września 1886
- Vi è ben noto, O Różańcu Świętym w kontekście sytuacji Kościoła we Włoszech, 20 września 1887
- Officio sanctissimo, O Kościele w Bawarii, 22 grudnia 1887
- Quod anniversarius, W 50. rocznicę święceń kapłańskich Papieża, 1 kwietnia 1888
- In Plurimis (tekst encykliki), O niewolnictwie, 5 maja 1888
- Libertas (tekst encykliki), O wolności człowieka, 20 czerwca 1888
- Saepe nos, O bojkocie w Irlandii, 24 czerwca 1888
- Paterna caritas, O jedności Ormiańskiego Kościoła Katolickiego z Rzymem, 25 czerwca 1888
- Quam aeruminosa, O włoskich imigrantach, 10 grudnia 1888
- Esti cunctas, O Kościele w Irlandii 21 grudnia 1888
- Exeunte iam anno, O świętym kształtowaniu życia, 25 grudnia 1888
- Magni nobis gaudi, O katolickim uniwersytecie w USA, 7 marca 1889
- Quamquam pluries, O kulcie Świętego Józefa, 15 sierpnia 1889
- Sapientiae christianae, O chrześcijanach jako obywatelach, 10 stycznia 1890
- Dall'alto dell'Apostolico Seggio, O masonerii we Włoszech, 15 października 1890
- Catholicae Ecclesiae, (tekst encykliki), O ofierze na rzecz wykupywania niewolników i misjonarzy w Afryce, 20 listopada 1890
- In ipso supremi, O zebraniach Episkopatu w Austrii, 3 marca 1891
- Rerum novarum (tekst encykliki), O kwestii robotniczej, 15 maja 1891
- Pastoralis, O unii religijnej w Portugalii, 25 lipca 1891
- Pastoralis officii, O pojedynkach w państwach niemieckich i Austro-Węgrzech, 12 września 1891
- Octobri mense, O Różańcu Świętym, 22 września 1891
- Au Milieu Des Sollicitudes, O Kościele i państwie we Francji, 16 lutego 1892
- Quarto abeunte saeculo, O czterechsetleciu odkrycia Ameryki przez Krzysztofa Kolumba, 16 lipca 1892
- Magnae Dei matris, O Różańcu Świętym, 8 września 1892
- Custodi di quella Fede, O masonerii, 8 grudnia 1892
- Inimica vis, O masonerii, 8 grudnia 1892
- Ad extremas, O seminariach dla rodzimego duchowieństwa, 24 czerwca 1893
- Constanti Hungarorum, O Kościele na Węgrzech, 2 września 1893
- Laetitiae sanctae, O pochwale nabożeństwa różańcowego, 8 września 1893
- Non mediocri, O Kolegium Hiszpańskim w Rzymie, 25 października 1893
- Providentissimus Deus, O studiach nad Pismem Świętym, 18 listopada 1893
- Caritatis, O Kościele w Polsce, 19 marca 1894
- Inter graves, O Kościele w Peru, 1 maja 1894
- Litteras a vobis, O duchowieństwie w Brazylii, 2 czerwca 1894
- Iucunda semper expectatione, O Różańcu Świętym, 8 września 1894
- Christi nomen et regnum (tekst encykliki), O Kościele na dalekim Wschodzie, 24 grudnia 1894
- Longinqua, O katolicyzmie w USA, 6 stycznia 1895
- Permoti nos, O sytuacji społecznej w Belgii, 10 lipca 1895
- Adiutricem populi, O Różańcu Świętym, 5 września 1895
- Insignes, O jubileuszu tysiąclecia Węgier, 1 maja 1896
- Satis cognitum, O jedności Kościoła, 29 czerwca 1896
- Fidentem piumque animum, O Różańcu Świętym, 20 września 1896
- Divinum illud munus, O Duchu Świętym, 9 maja 1897
- Militantis ecclesiae, O Świętym Piotrze Kanizjuszu, 1 sierpnia 1897
- Augustissimae virginis mariae, O Bractwach Różańcowych, 12 września 1897
- Affari vos, O kwestiach szkoły w Manitobie, 8 grudnia 1897
- Caritatis studium, O Kościele w Szkocji, 25 czerwca 1898
- Spesse volte, O prześladowaniu organizacji katolickich we Włoszech, 5 sierpnia 1898
- Quam religiosa, O państwowym prawie małżeńskim w Peru, 16 sierpnia 1898
- Diuturni temporis, O Różańcu Świętym, 5 września 1898
- Quum diuturnum, O zgromadzeniu plenarnym Episkopatu Ameryki Łacińskiej, 25 grudnia 1898
- Annum Sacrum, O zawierzeniu ludzkości Najświętszemu Sercu Jezusa, 25 maja 1899
- Depuis le jour, O edukacji duchowieństwa we Francji, 8 września 1899
- Paternae, O edukacji duchowieństwa w Brazylii, 18 września 1899
- Omnibus compertum, O jedności z Kościołem Melchickim, 21 lipca 1900
- Tametsi futura prospicientibus, O Jezusie Chrystusie Odkupicielu, 1 sierpnia 1900
- Graves de communi (tekst encykliki), O demokracji chrześcijańskiej, 18 stycznia 1901
- Gravissimas, O zakonach w Portugalii, 16 maja 1901
- Reputantibus, O kwestiach językowych w Czechach, 20 sierpnia 1901
- Urbanitatis veteris, O założeniu seminarium w Atenach, 20 listopada 1901
- In amplissimo, O Kościele w USA, 15 kwietnia 1902
- Quod votis, O powstaniu uniwersytetów katolickich na terenie Austro–Węgier, 30 kwietnia 1902
- Mirae caritatis, O Eucharystii, 28 maja 1902
- Quae ad nos, O Kościele w Czechach i Morawach, 22 sierpnia 1902
- Fin dal principio, O edukacji duchowieństwa we Włoszech, 8 grudnia 1902
- Dum multa, O ustawodawstwie małżeńskim w Ekwadorze, 24 grudnia 1902
Papież Pius X (1903–1914)
- E supremi apostolatus, O nauczaniu doktryny chrześcijańskie, 4 października 1903
- Ad Diem Illum Laetissimum, O Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny, 2 lutego 1904
- Iucunda Sane, O papieżu św. Grzegorzu Wielkim, 12 marca 1904
- Acerbo Nimis, O nauczaniu doktryny chrześcijańskiej, 15 kwietnia 1905
- Il Fermo Proposito, O Akcji Katolickiej we Włoszech, 11 czerwca 1905
- Vehementer Nos, O rozdziale Państwa i Kościoła we Francji, 11 lutego 1906
- Tribus Circiter, O mariawitach albo mistycznych kapłanach polskich, 5 kwietnia 1906
- Pieni L'Animo, O duchowieństwie włoskim, 28 lipca 1906
- Gravissimo Officii Munere, O francuskich bractwach pobożnych, 10 sierpnia 1906
- Une Fois Encore, O rozdziale Kościoła i państwa, 6 stycznia 1907
- Pascendi Dominici Gregis (tekst encykliki), O zasadach modernistów, 8 września 1907
- Communium Rerum, O św. Anzelmie z Aosty, 21 kwietnia 1909
- Editae Saepe, O św. Karolu Boromeuszu, 26 maja 1910
- Iamdudum, O prawie separacji małżeńskiej w Portugalii, 24 maja 1911
- Lacrimabili statu Indorum (tekst encykliki), O losie Indian w Ameryce Łacińskiej, 7 czerwca 1912
- Singulari Quadam (tekst encykliki), O organizacjach pracowniczych, 24 września 1912
Papież Benedykt XV (1914–1922)
- Ad Beatissimi Apostolorum, O przyczynach obecnej wojny, 1 listopada 1914
- Humani Generis Redemptionem, O głoszeniu Słowa Bożego, 15 czerwca 1917
- Quod Iam Diu, O przyszłej konferencji pokojowej,1 grudnia 1918
- In Hac Tanta, O św. Bonifacym,14 maja 1919
- Paterno Iam Diu, O dzieciach w centralnej Europie, 24 listopada 1919
- Pacem, Dei Munus Pulcherrimum, O pokoju i chrześcijańskim pojednaniu, 23 maja 1920
- Spiritus Paraclitus, O św. Hieronimie 15 września 1920
- Principi Apostolorum Petro, O św. Efremie, 5 października 1920
- Annus Iam Plenus, O dzieciach w centralnej Europie, 1 grudnia 1920
- Sacra Propediem, O III Zakonie św. Franciszka w 700-lecie jego założenia, 6 stycznia 1921
- In Praeclara Summorum, O Dantem, 30 kwietnia 1921
- Fausto Appetente Die, O św. Dominiku 29 czerwca 1921
Papież Pius XI (1922–1939)
- Ubi Arcano Dei (tekst encykliki), O pokoju Chrystusowym w Królestwie Chrystusa, 23 grudnia 1922
- Rerum Omnium Perturbationem, W 300-lecie śmierci św. Franciszka Salezego, 26 stycznia 1923
- Studiorum ducem (tekst encykliki), O Świętym Tomaszu z Akwinu w 600-lecie jego kanonizacji, 29 czerwca 1923
- Ecclesiam Dei admirabili, W 300-lecie śmierci św. Jozafata Kuncewicza, 12 listopada 1923
- Maximam Gravissimamque, O zrzeszeniach diecezjalnych we Francji, 18 stycznia 1924
- Quas Primas (tekst encykliki), O ustanowieniu święta Naszego Pana Jezusa Chrystusa Króla, 11 grudnia 1925
- Rerum Ecclesiae (tekst encykliki), O misjach katolickich, 28 lutego 1926
- Rite Expiatis, O św. Franciszku z Asyżu w 700. rocznicę jego śmierci, 30 kwietnia 1926
- Iniquis Afflictisque, (tekst encykliki), O prześladowaniu katolików w Meksyku, 18 listopada 1926
- Mortalium animos (tekst encykliki), O popieraniu prawdziwej jedności religii, 6 stycznia 1928
- Miserentissimus Redemptor (tekst encykliki), O wspólnym zadośćuczynieniu Najświętszemu Sercu Jezusowemu, 8 maja 1928
- Rerum orientalium, O popieraniu studiów spraw wschodnich, 8 września 1928
- Mens Nostra (tekst encykliki), O znaczeniu rekolekcji zamkniętych, 20 grudnia 1929
- Quinquagesimo ante anno, W 50. rocznicę święceń kapłańskich papieża, 23 grudnia 1929
- Divini Illius Magistri (tekst encykliki), O chrześcijańskim wychowaniu młodzieży, 31 grudnia 1929
- Ad salutem humani, W 1500. rocznicę śmierci św. Augustyna, 20 kwietnia 1930
- Casti connubii (tekst encykliki), O małżeństwie chrześcijańskim, 31 grudnia 1930
- Quadragesimo Anno (tekst encykliki), O odnowieniu ustroju społecznego i dostosowaniu go do Prawa Ewangelicznego na czterdziestą rocznicę encykliki „Rerum novarum”, 15 maja 1931
- Non Abbiamo Bisogno (tekst encykliki), O prześladowaniu Akcji Katolickiej we Włoszech, 29 czerwca 1931
- Nova impendet (tekst encykliki), O kryzysie gospodarczym, 2 października 1931
- Lux Veritatis temporumque testis (tekst encykliki), O Powszechnym Soborze Efeskim odbytym przed piętnastu wiekami, 25 grudnia 1931
- Caritate Christi (tekst encykliki), O modłach błagalnych, które do Najśw. Serca Jezusowego zasyłać należy w obecnych utrapieniach rodzaju ludzkiego, 3 maja 1932
- Acerba Animi Anxitudo (tekst encykliki), O przykrym położeniu katolicyzmu w Republice Meksykańskiej, 29 września 1932
- Dilectissima nobis (tekst encykliki), O ucisku Kościoła Katolickiego w Hiszpanii, 3 czerwca 1933
- Ad Catholici Sacerdotii Fastigium (tekst encykliki), O kapłaństwie katolickim, 20 grudnia 1935
- Vigilanti cura (tekst encykliki), O widowiskach kinematograficznych, 29 czerwca 1936
- Mit brennender Sorge (tekst encykliki), O położeniu Kościoła Katolickiego w Rzeszy Niemieckiej, 14 marca 1937
- Divini Redemptoris (tekst encykliki), O bezbożnym komunizmie, 19 marca 1937
- Nos Es Muy Conocida (tekst encykliki), O sytuacji religijnej w Meksyku, 28 marca 1937
- Ingravescentibus Malis (tekst encykliki), O różańcu św. Najświętszej Maryi Panny 29 września 1939
Papież Pius XII (1939–1958)
- Summi Pontificatus (tekst encykliki), O solidarności ludzkiej i państwie totalitarnym, 20 października 1939
- Sertum Laetitiae, W 150 rocznicę powstania Kościoła katolickiego w USA, 1 listopada 1939
- Saeculo Exeunte Octavo, W 800-lecie niepodległości Portugalii, 13 czerwca 1940
- Mystici corporis (tekst encykliki), O Mistycznym Ciele Jezusa Chrystusa i o naszym w nim zjednoczeniu z Chrystusem, 29 czerwca 1943
- Divino Afflante Spiritu (tekst encykliki), O rozwoju studiów biblijnych, 30 września 1943
- Orientalis Ecclesiae, O Św. Cyrylu, 9 kwietnia 1944
- Communium Interpretes Dolorum, Na zakończenie II wojny światowej, 15 kwietnia 1945
- Orientales Omnes Ecclesias (tekst encykliki), 250 lat przyłączenia Kościoła Greckokatolickiego do Rzymu, 23 grudnia 1945
- Quemadmodum, O bezzwłocznej pomocy na rzecz dzieci cierpiących niedostatek, 6 stycznia 1946
- Deiparae Virginis Mariae, Czy powinniśmy definiować Wniebowzięcie?, 1 maja 1946
- Fulgens Radiatur, O Św. Benedykcie, 21 marca 1947
- Mediator Dei (tekst encykliki), O Świętej Liturgii, 20 listopada 1947
- Optatissima pax (tekst encykliki), O pokoju, 18 grudnia 1947
- Auspicia Quaedam, O publicznych modlitwach w intencji pokoju na świecie i o rozwiązanie konfliktu w Palestynie, 1 maja 1948
- In Multiplicibus Curis, O modlitwach o pokój w Palestynie, 24 października 1948
- Redemptoris Nostri Cruciatus, O miejscach świętych w Palestynie, 15 kwietnia 1949
- Anni Sacri, O zwalczaniu ateistycznej propagandy w świecie, 12 marca 1950
- Summi Maeroris, Wezwanie do modlitwy o pokój, 19 lipca 1950
- Humani Generis, Teoria ewolucji a rozwój Kościoła, 22 sierpnia 1950
- Mirabile Illud, 6 grudnia 1950
- Evangelii Praecones, O wspieraniu misji katolickich, 2 czerwca 1951
- Sempiternus Rex Christus, O Soborze w Chalcedonie, 8 września 1951
- Ingruentium Malorum, O odmawianiu Różańca, 15 września 1951
- Orientales Ecclesias, O Kościołach Wschodnich, 15 grudnia 1952
- Doctor Mellifluus, O Św. Bernardzie z Clairvaux, 24 maja 1953
- Fulgens corona (tekst encykliki), O Niepokalanym Poczęciu NMP, 8 września 1953
- Sacra Virginitas (fragmenty encykliki), O świętym dziewictwie, 25 marca 1954
- Ecclesiae Fastos, O Św. Bonifacym, 5 czerwca 1954
- Ad Sinarum Gentem, Ponadnarodowość Kościoła, 7 października 1954
- Ad Caeli Reginam (tekst encykliki), O Królewskiej godności NMP, 11 października 1954
- Haurietis aquas (tekst encykliki), O kulcie Serca Jezusowego, 15 maja 1955
- Musicae Sacrae Disciplina (tekst encykliki), O muzyce sakralnej, 25 grudnia 1955
- Luctuosissimi Eventus, O modlitwie w intencji zamieszek na Węgrzech, 28 października 1956
- Laetamur Admodum, Wezwanie do modlitwy o pokój, wobec zamieszek w Poznaniu, na Węgrzech i na Środkowym Wschodzie, 1 listopada 1956
- Datis Nuperrime, Potępienie bezprawnego użycia siły na Węgrzech, 5 listopada 1956
- Fidei Donum, O stanie misji katolickich, szczególnie w Afryce, 21 kwietnia 1957
- Invicti athletae Christi (tekst encykliki), W trzechsetną rocznicę chwalebnego męczeństwa św. Andrzeja Boboli, 16 maja 1957
- Le pelegrinage de Lourdes (tekst encykliki), Ostrzeżenie przed materializmem w stulecie objawień w Lourdes, 2 lipca 1957
- Miranda Prorsus, O środkach masowego przekazu: filmie, radiu i telewizji, 8 września 1957
- Ad Apostolorum Principis, O komunizmie i Kościele w Chinach, 29 czerwca 1958
- Meminisse Iuvat, Modlitwy za prześladowany Kościół, 14 lipca 1958
Od II soboru watykańskiego
Papież Jan XXIII (1958–1963)
- Ad Petri Cathedram (tekst encykliki), O rozwoju prawdy, jedności i pokoju w duchu miłości, 29 czerwca 1959
- Sacerdotii nostri primordia (tekst encykliki), O św. Janie Marii Vianneyu, 1 sierpnia 1959
- Grata Recordatio, O modlitwie za Kościół, o misjach, pokoju i sprawiedliwości na świecie, 1959
- Princeps Pastorum, O potrzebie rodzimego duchowieństwa na misjach i zaangażowaniu świeckich, 1959
- Mater et Magistra (tekst encykliki), O współczesnych przemianach społecznych w świetle nauki chrześcijańskiej, 15 maja 1961
- Aeterna Dei Sapientia (tekst encykliki), O św. Leonie I Wielkim, Papieżu i Doktorze Kościoła, 11 listopada 1961
- Paenitentiam Agere, O potrzebie wewnętrznej i zewnętrznej pokuty, 1 czerwca 1962
- Pacem in Terris (tekst encykliki), O pokoju między wszystkimi narodami opartym na prawdzie, sprawiedliwości, miłości i wolności, 11 kwietnia 1963
Papież Paweł VI (1963–1978)
- Ecclesiam suam (tekst encykliki), Drogi współczesnego Kościoła przy pełnieniu swojej misji, 6 sierpnia 1964
- Mense maio (tekst encykliki (w języku angielskim)), O wojnie i pokoju, 29 kwietnia 1965
- Mysterium fidei (tekst encykliki), O kulcie i doktrynie Eucharystii, 3 września 1965
- Christi Matri Rosari, O kulcie maryjnym, 15 września 1966
- Populorum progressio (tekst encykliki), O popieraniu rozwoju ludów, 26 marca 1967
- Sacerdotalis caelibatus (tekst encykliki), O celibacie kapłańskim, 25 czerwca 1967
- Humanae Vitae (tekst encykliki), O obronie życia poczętego, 26 lipca 1968
Papież Jan Paweł II (1978–2005)
- Redemptor hominis (tekst encykliki), Jezus Chrystus – Odkupiciel człowieka, 4 marca 1979
- Dives in misericordia (tekst encykliki), Boże miłosierdzie, 30 listopada 1980
- Laborem exercens (tekst encykliki), O pracy ludzkiej, 14 września 1981
- Slavorum apostoli (tekst encykliki), Na 1100 rocznicę dzieła ewangelizacji Św. Cyryla i Metodego, 2 czerwca 1985
- Dominum et vivificantem (tekst encykliki), Duch Święty w życiu Kościoła i świata, 18 maja 1986
- Redemptoris Mater (tekst encykliki), Błogosławiona Maryja Dziewica w życiu pielgrzymującego Kościoła, 25 marca 1987
- Sollicitudo rei socialis (tekst encykliki), Społeczna troska, 30 grudnia 1987
- Redemptoris missio (tekst encykliki), O stałej aktualności posłania misyjnego, 7 grudnia 1990
- Centesimus annus (tekst encykliki), W stulecie encykliki Leona XIII Rerum Novarum, 1 maja 1991
- Veritatis splendor (tekst encykliki), Podstawowe problemy nauczania moralnego Kościoła, 6 sierpnia 1993
- Evangelium vitae (tekst encykliki), O wartości i nienaruszalności życia ludzkiego, 25 marca 1995
- Ut unum sint (tekst encykliki), O działalności ekumenicznej, 25 maja 1995
- Fides et ratio (tekst encykliki), O relacjach między wiarą a rozumem, 14 września 1998
- Ecclesia de Eucharistia (tekst encykliki), Eucharystia w życiu Kościoła, 17 kwietnia 2003
Papież Benedykt XVI (2005–2013)
- Deus Caritas est (tekst encykliki), Bóg jest Miłością, 25 grudnia 2005 (opubl. 25 stycznia 2006)
- Spe salvi (tekst encykliki), Encyklika o nadziei, 30 listopada 2007
- Caritas in veritate (tekst encykliki), Miłość w Prawdzie, 7 lipca 2009
Papież Franciszek (od 2013)
- Lumen fidei (tekst encykliki), Światło wiary, 29 czerwca 2013 (zaprezentowana 5 lipca)
- Laudato si’ (tekst encykliki), Troska o wspólny dom (środowisko), 24 maja 2015 (zaprezentowana 18 czerwca)
- Fratelli tutti (tekst encykliki), Wszyscy bracia, 4 października 2020
- Dilexit nos (tekst encykliki), Umiłował nas, 24 października 2024
Encykliki Maryjne
Papież | Nazwa | Rok |
---|---|---|
Papież Pius X | Ad diem illum laetissimum | 1904 |
Papież Pius XII | Deiparae virginis Mariae | 1946 |
Papież Pius XII | Fulgens Corona | 1953 |
Papież Pius XII | Ad caeli reginam | 1954 |
Papież Paweł VI | Mense Maio | 1965 |
Papież Paweł VI | Christi Matri | 1966 |
Papież Jan Paweł II | Redemptoris Mater | 1987 |
Adhortacje apostolskie Pawła VI: Signum magnum (1967), Recurrens mensis october (1969) i Marialis Cultus (1974).
Encykliki Cerkwi prawosławnej
- Encyklika Czterech Patriarchów Wschodnich 1848
Encykliki anglikańskie
- Saepius Officio tekst 19 lutego 1897
Zobacz też
Przypisy
- ↑ encyklika, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-03-12] .
- ↑ Ks. prof. Marian Banaszak, Historia Kościoła Katolickiego, tom 3, s. 242.
- ↑ GRANDE MUNUS
Linki zewnętrzne
- Wszystkie encykliki Jana Pawła II w różnych językach. vatican.va. [zarchiwizowane z tego adresu (2001-12-17)].
- Encykliki w języku włoskim i angielskim