Ellen Key
Data urodzenia | |
---|---|
Data śmierci | |
Zawód, zajęcie |
pedagog |
Narodowość | |
Ellen Key (ur. 11 grudnia 1849, zm. 25 kwietnia 1926) – szwedzka pisarka, nauczycielka, pedagog i działaczka ruchu kobiecego[1].
Była prekursorką ruchu reformy pedagogicznej. Key wiązała idee społeczne i filozoficzne z koncepcją skrajnie indywidualistycznego wychowania, w którym respektuje się prawo dziecka do swobodnego rozwoju. Program walki o prawa dzieci do rozwoju zgodnego z naturą przedstawiła w książce Stulecie dziecka (1900, wyd. pol. 1928)[1].
W drugiej połowie XIX wieku długa i intensywna wymiana listów oraz wspólne poglądy Ellen i Urbana von Feilitzena przerodziły się w romans pomiędzy nimi. Bardzo ważna stała się dla niej powieść Urbana pt. „Protestantismens Maria-kult”, do której nawiązywała później w swojej książce „Missbrukad kvinnokraft”. W obawie przed wyjściem na jaw ich związku, Ellen spaliła większość listów od Urbana, zwłaszcza te, które mogłyby wskazywać na miłość między nimi. Pozostało ich zaledwie kilka i obecnie obejrzeć je można w Bibliotece Królewskiej. W książce „Ellen Key och Urban von Feilitzen – en kärlekshistoria per brev” Mirjam Tapper starała się zrekonstruować ich miłość na podstawie listów, które pozostały[2].
Publikacje
Jest autorką bądź współautorką wielu publikacji, w tym m.in.:
- Individualism and Socialism (1896)
- Images of Thought (1898)
- Human-beings (1899)
- Stulecie dziecka (1900)
- Lifelines, volumes I–III (1903–1906)
- Neutrality of the Souls (1916)
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b Wincenty Okoń: Nowy słownik pedagogiczny. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”, 2001, s. 163. ISBN 83-88149-41-5.
- ↑ Ellen Key och Urban von Feilitzen – en kärlekshistoria per brev av Mita Bokförlag [online], LitteraturMagazinet [dostęp 2019-02-12] (szw.).
Bibliografia
- Encyklopedia PWN, Tom 2, Warszawa 1991, s. 114.
Linki zewnętrzne
- Publikacje Ellen Key w serwisie Polona.pl
- ISNI: 000000012138235X
- VIAF: 69098191
- LCCN: n79018078
- GND: 11893449X
- NDL: 00445578
- LIBRIS: b8nqr0qv45ktsnq
- BnF: 135718815
- SUDOC: 052652149
- NLA: 35268837
- NKC: jn19990004302
- DBNL: key_004
- BNE: XX1330654
- NTA: 075075512
- BIBSYS: 90112488
- CiNii: DA01001982
- Open Library: OL431005A
- PLWABN: 9810599713505606
- NUKAT: n97017412
- J9U: 987007263713205171
- PTBNP: 1435982
- LNB: 000146860
- NSK: 000037959
- CONOR: 100343139
- BNC: 000110522
- ΕΒΕ: 158860
- KRNLK: KAC199634754
- LIH: LNB:V*281511;=BE