Langbahn Team – Weltmeisterschaft

Elfik czarny

Elfik czarny
Coeligena prunellei[1]
(Bourcier, 1843)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

krótkonogie

Rodzina

kolibrowate

Podrodzina

paziaki

Plemię

Heliantheini

Rodzaj

Coeligena

Gatunek

elfik czarny

Synonimy
  • Trochilus Prunellei Bourcier, 1843[2]
  • Trochilus PrunelliBourcier & Mulsant, 1843[2]
  • Bourcieria assimilis Elliot, 1879[2]
  • Coeligena assimilis (Elliot, 1879)[2]
  • Coeligena prunellei assimilis (Elliot, 1879)[2]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Elfik czarny[4] (Coeligena prunellei) – gatunek ptaka z rodziny kolibrowatych (Trochilidae). Występuje endemicznie w kolumbijskich Andach. Jest narażony na wyginięcie.

Systematyka

Gatunek ten po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1843 roku francuski ornitolog Jules Bourcier, nadając mu nazwę Trochilus Prunellei. Miejsce typowe to okolice Facativa[2][5]. Obecnie gatunek umieszczany jest w rodzaju Coeligena[4][6]. Nie wyróżnia się podgatunków[6][7].

Morfologia

Elfik czarny mierzy 11 cm. Ma długi, cienki i prosty dziób. Jest przeważnie czarny z białymi plamami po obu stronach piersi oraz małą białą plamką za okiem. Na gardle ma zielonkawoniebieską plamę, a pióra na ramionach są lśniąco niebieskie. Samica jest nieco bardziej matowa od samca[8].

Występowanie

Zamieszkuje zbocza Andów w środkowej Kolumbii na wysokości od 1200 do 2800 m n.p.m.[9]

Ekologia

Głównym siedliskiem gatunku są tropikalne wilgotne lasy górskie, choć widywano go także w parkach czy nadrzecznych lasach galeriowych[3].

Jak każdy koliber jest bardzo energiczny, dlatego dziennie odwiedza ok. 2200 kwiatów. Żywi się nektarem z kwiatów takich gatunków jak na przykład Psammisia falcata. By uzupełnić niedobór białka, zjada też komary[potrzebny przypis].

Status

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN elfik czarny jest klasyfikowany jako gatunek narażony (VU, ang. Vulnerable). Liczebność populacji szacuje się na około 7500 dorosłych osobników, a jej trend oceniany jest jako spadkowy ze względu na degradację i fragmentację siedlisk. Głównym zagrożeniem jest wylesianie na potrzeby rolnictwa i osadnictwa ludzkiego[3].

Przypisy

  1. Coeligena prunellei, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c d e f D. Lepage, Black Inca Coeligena prunellei, [w:] Avibase [online] [dostęp 2025-01-10] (ang.).
  3. a b c BirdLife International, Coeligena prunellei, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2025-01-10] (ang.).
  4. a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Heliantheini Reichenbach, 1853 (wersja: 2024-09-15). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2025-01-10].
  5. J. Bourcier, Oiseaux Mouches nouveaux ou mal connus, „Revue Zoologique, par la Société Cuvierienne”, 6, Paryż 1843, s. 70 (fr.).
  6. a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v14.2). [dostęp 2025-01-10]. (ang.).
  7. HBW and BirdLife International, Handbook of the Birds of the World and BirdLife International digital checklist of the birds of the world. Version 9 [online], październik 2024 [dostęp 2025-01-10].
  8. Species factsheet: Coeligena prunellei [online], BirdLife International, 2016 [zarchiwizowane z adresu 2016-03-04].
  9. Black Inca, [w:] eBird [online], Cornell Lab of Ornithology [dostęp 2025-01-10] (ang.).

Linki zewnętrzne