Langbahn Team – Weltmeisterschaft

Ekspresja genu

Ekspresja genu (ang. gene expression) – proces, w którym informacja genetyczna zawarta w genie zostaje odczytana i przepisana na jego produkty, które są białkami lub różnymi formami RNA. Ostatecznym efektem ekspresji genu jest wytworzenie i biologiczne działanie jego produktu. Ekspresja genów podlega ścisłej kontroli.

Rozmowa z Anną Stroynowską-Czerwińską o nowych metodach poznawania mechanizmów leczenia chorób nieuleczalnych.

Przebieg tego procesu różni się nieco pomiędzy bakteriami i eukariotami:

  • u bakterii geny są zwykle zorganizowane w grupy genów zwane operonami (np. operon laktozowy), które są regulowane jako grupa i przepisywane na zawierający kilka genów mRNA.
  • u eukariotów regulacja oraz przepisywanie na mRNA odnosi się do pojedynczego genu.

Ekspresja genu zależy od rodzaju komórki, fazy rozwoju organizmu, metabolicznego/fizjologicznego stanu komórki.

Ekspresja genu białka

Proces prowadzący od ekspresji genu kodującego białko aż do rozpoczęcia funkcjonowania białka zachodzi w kilkunastu etapach:

Następnie następuje funkcjonowanie białka – często najbardziej długotrwały i praktycznie jedyny etap, w którym uwidacznia się biologicznie, fenotypowo, informacja genu. Na końcu następuje degradacja białka

Ekspresja genu RNA

Proces prowadzący od ekspresji genu kodującego RNA do jego funkcjonowania zachodzi w kilkunastu etapach, nieco innych od białkowej:

  • nie występuje translacja,
  • nie dla każdego rodzaju nieinformatycznego-RNA obejmuje wszystkie etapy,

ale występują

  • inicjalizacja,
  • transport,
  • splicing,
  • modyfikacje,
  • samoporządkowanie cząsteczki.

Po tym następuje funkcjonowanie RNA i w końcu jego degradacja.

Regulacja ekspresji genu

Ekspresja genu to złożony i wieloczynnikowy proces, który może być regulowany na każdym z etapów za pomocą różnych mechanizmów, np. poprzez:

Zobacz też