Dwuznak
Dwuznak, digraf – dwie litery oznaczające jedną głoskę.
Zjawisko spotykane w wielu systemach ortograficznych. Najczęściej dotyczy połączenia liter spółgłoskowych (czyli służących do zapisywania spółgłosek). W alfabetach opartych na piśmie łacińskim najpopularniejszym dwuznakiem jest połączenie „ch”, występujące m.in. w języku niemieckim, francuskim, angielskim, hiszpańskim, czeskim, słowackim, polskim, portugalskim i włoskim.
Przykłady
Dwuznak | Głoska | Przykład |
---|---|---|
Ch | [k] | wł. anche ‘także’ |
[ʧ] | ang. chair ‘krzesło’ | |
[ʃ] | fr. chat ‘kot’ | |
[ç] | niem. ich ‘ja’ | |
[x] | pol. chata; ang. loch ‘jezioro’; niem. Buch ‘książka’ | |
Ck | [k] | ang. black ‘czarny’ |
Cs | [ʧ] | węg. csont ‘kość’ |
Cz | [ʧ] | pol. czoło |
Dz | [ʣ] | pol. dzwon |
Dź | [ʥ] | pol. dźwięk |
Dż | [ʤ] | pol. dżdżownica |
Gh | [ɡ] | ang. ghost ‘duch’; wł. ghiaccio ‘lód’ |
[f] | ang. enough ‘wystarczająco’ | |
Gl | [ʎ] | wł. figlia ‘córka’ |
Gn | [ɲ] | fr. signe ‘znak’; wł. gnomo 'gnom' |
Kn | [n] | ang. know ‘wiedzieć’ |
Ly | [j] | węg. gólya ‘bocian’ |
Ng | [ŋ] | ang. king ‘król’ |
Ny | [ɲ] | węg. anya ‘matka’ |
Ph | [f] | ang. phase ‘faza’ |
Qu | [k] | fr. quatre ‘cztery’; hiszp. porque ‘dlaczego’ |
[kw] | wł. questo ‘ten’ | |
Rz | [ʒ] | pol. rzeka |
Sc | [ʃ] | wł. sciare ‘jeździć na nartach’ |
Sh | [ʃ] | ang. show ‘pokazać’ |
Sz | [s] | węg. szem ‘oko’ |
[ʃ] | pol. szum | |
Th | [θ] | ang. thin ‘cienki’ |
[ð] | ang. this ‘to’ | |
Xh | [ʤ] | alb. xhami ‘meczet’ |
Zh | [ʒ] | alb. zhdukje ‘zniknięcie’ |
Zs | [ʒ] | węg. zseb ‘kieszeń’ |