Langbahn Team – Weltmeisterschaft

Domki budnicze w Poznaniu

Domki budnicze
Zabytek: nr rej. A-75 z 14 września 1934[1]
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Poznań

Adres

Stary Rynek

Styl architektoniczny

renesans

Położenie na mapie Poznania
Mapa konturowa Poznania, w centrum znajduje się punkt z opisem „Domki budnicze”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Domki budnicze”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Domki budnicze”
Ziemia52°24′29,33″N 16°56′02,77″E/52,408147 16,934103

Domki budnicze – położona na południe od ratusza grupa trzy- lub czterokondygnacyjnych wąskich kamieniczek pochodzących z pierwszej połowy XVI wieku.

Fragment elewacji

W przeciwieństwie do należących do patrycjatu kamienic w pierzejach rynku, należały one do nieco biedniejszych kupców. W ich wczesnorenesansowych podcieniach handlowano niegdyś rybami, świecami, pochodniami i solą[2]. Stąd ich dawna nazwa – budy śledziowe. Jest to jeden z nielicznych przykładów szeregowej zabudowy targowej. Obecna nazwa bierze się stąd, że w kamienicy nr 17 znajdowała się siedziba Bractwa Budników, o czym świadczy herb z trzema palmami i śledziem oraz podpis Fraternitatis Budnicorum.

Wiadomo że 1418 władze miejskie oddały do użytku 17 bud śledziowych[2]. Na początku XVI wieku część budynków otrzymała murowane podcienia[2]. W 1534 roku władze miejskie zgodziły się aby cech budników wybudował podcienia dla wszystkich budynków[2].

W miarę upływu czasu podcienia zamurowano, tworząc małe sklepiki. Kamieniczki zostały niemal doszczętnie zniszczone podczas II wojny światowej. Po wojnie zrekonstruowano podcienia, wykorzystując oryginalne, renesansowe detale. Wąskie, jedno- i dwuokienne fasady większości kamieniczek pokrywają natomiast polichromie projektu Zbigniewa Bednarowicza, wykonane w latach 1953–1961, zaś po dziś dzień podcienia stanowią miejsce handlu, choć obecnie przeważają wyroby pamiątkarskie.

Od południowego zachodu grupę zamyka nienależąca do domków budniczych dawna kancelaria miejska, nazywana niekiedy również Domem pisarzy miejskich, zajmująca parcelę nr 10. Od 1961 roku mieści się w niej siedziba Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania im. Cyryla Ratajskiego.

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo wielkopolska [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024.
  2. a b c d Hanna Grzeeszczuk-Brendel, Zabudowa wewnętrzna rynku poznańskiego w wieku XVI, Poznań: Wydawnictwo Miejskie, s. 34-38, ISSN 0137-3552.

Bibliografia

Plan Starego Rynku
Waga miejska w PoznaniuRatusz w PoznaniuPałac Działyńskich w PoznaniuStudzienka Bamberki w PoznaniuFontanna Prozerpiny w PoznaniuPręgierz w PoznaniuMuzeum Instrumentów Muzycznych w PoznaniuPałac Górków w PoznaniuDomki budnicze w PoznaniuPałac Mielżyńskich w PoznaniuOdwach w Poznaniu

Wybrane zabytki:

Legenda
Ratusz
Waga miejska
Domki budnicze
Odwach
Pałac Działyńskich
Pałac Mielżyńskich
Pałac Górków
Muzeum Instrumentów
Fontanna Prozerpiny
Studzienka Bamberki
Pręgierz