Dima Biłan

Дима Билан

Dima Biłan (2021)
Imię i nazwisko	Wiktor Biełan
Pseudonim	Dima Biłan
Data i miejsce urodzenia	24 grudnia 1981 Ust´-Dżeguta, Karaczajo-Czerkiesja
Gatunki	pop
Zawód	piosenkarz
Aktywność	od 2002
Wydawnictwo	Gala Records, EMI, Universal, Misterija Zwiuka
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Dima Biłan (ros. Дима Билан), właśc. Wiktor Nikołajewicz Biełan (ros. Виктор Николаевич Белан; ur. 24 grudnia 1981 w Ust´-Dżegucie) – rosyjski piosenkarz.

Aktywny na scenie od 1998, wydał dziewięć albumów solowych. Dwukrotny reprezentant Rosji w Konkursie Piosenki Eurowizji: zajął drugie miejsce z utworem „Never Let You Go” w finale konkursu w 2006 i zwyciężył z piosenką „Believe”) w finale konkursu w 2008. W latach 2005–2010 i 2012 zdobywca Europejskiej Nagrody Muzycznej MTV dla najlepszego rosyjskiego wykonawcy, a w 2012 W 2012 także Europejskiej Nagrody Muzycznej MTV dla najlepszego europejskiego wykonawcy^[1].

Urodził się 24 grudnia 1981 w Karaczajo-Czerkiesji. Kiedy miał rok, jego rodzina przeniosła się do mieszkania jego babci w miejscowości Nabierieżnyje Czełny w Tatarstanie. Pięć lat później przeprowadzili się do miasta Majskij w Kabardo-Bałkarii, gdzie Biełan wraz z siostrą rozpoczęli naukę szkolną. Brał wówczas czynny udział w licznych przyjęciach, recytując wiersze i śpiewając piosenki^[2]. Kilka miesięcy później nauczyciel z lokalnej szkoły muzycznej, uznał, że chłopiec powinien uczęszczać do szkoły muzycznej, toteż jako piątoklasista rozpoczął naukę w klasie akordeonu i został solistą miejscowego chóru^[3]. Po ukończeniu szkoły muzycznej został przyjęty do Państwowej Akademii Muzycznej im. Gniesinów w Moskwie, którą ukończył w 2004^[4].

W 1998 wziął udział w dziecięcym konkursie Chunga-Chunga organizowanym w Moskwie, na którym otrzymał nagrodę Iosifa Kobzy za wykonanie dwóch piosenek^[5]. Kiedy był na trzecim roku studiów, jego działaniami artystycznymi zainteresował się Jurij Szmilewicz Ajzenszpis, rosyjski wydawca płyt^[6], który zaproponował mu współpracę. W 2002 zajął czwarte miejsce na festiwalu Nowa fala (ros. Новая Волна)^[6], a po występie na festiwalu opublikował teledysk do utworu „Bum”, który wyreżyserował Fiodor Bondarczuk^[6]. W 2003 wydał debiutancki album studyjny pt. Ja nocznoj chuligan (oryg. Я ночной хулиган), a za pochodzący z niego singiel „Ja tak lublu tebia” otrzymał nagrodę na festiwalu Piesnia goda^[7]. Rok później singiel „Na bieriegu nieba” (oryg. На берегу неба)^[8][9][10]. Piosenką zapowiadał swoją drugą płytę, którą tworzył we współpracy z Diane Warren^[8]. Za wysoką sprzedaż albumu, również zatytułowanego Na bieriegu nieba^[11], odebrał certyfikat platynowej płyty w kraju^[8]. W tym samym roku został ambasadorem marki „La Scala Fashion Group”^[8].

W 2005 z piosenką „Not That Simple” zajął drugie miejsce w rosyjskich eliminacjach do 50. Konkursu Piosenki Eurowizji^[12]. Nagrał także rosyjskojęzyczną wersję piosenki – „Ty dołżna riadom byt” (ros. Ты должна рядом быть), a nakręcony do niej teledysk był najdroższym wideoklipem wyprodukowanym przez rosyjski przemysł fonograficzny w dziejach kraju. Po śmierci swojego dotychczasowego producenta Jurija Ajzenszpisa we wrześniu 2005 nawiązał współpracę z Janą Rudkowską^[12]. Jeszcze w 2005 otrzymał dwa Złote Gramofony za singiel „Not That Simple” na gali w Sankt Petersburgu^[12], zdobył główną nagrodę Pierwszego kanału za realizację projektu Nowyje piesni o gławnom (oryg. Новые песни о главном), poza tym został uznany „człowiekiem roku świata show-biznesu”^[12] i odebrał Europejską Nagrodę Muzyczną MTV dla najlepszego rosyjskiego wykonawcy, a pod koniec roku otrzymał zaproszenie od amerykańskiej agencji do nagrań musicalu Piotruś Pan^[12].

14 marca 2006 otrzymał nagrodę dla artysty roku na gali International Music Awards w Kijowie^[13], na której wykonał premierowo utwór „Never Let You Go”, z którym został wybrany wewnętrznie przez telewizję rosyjską na reprezentanta kraju w 51. Konkursie Piosenki Eurowizji w Atenach'^[13]. Przed finałem konkursu był głównym faworytem do wygranej^[14]. 18 maja wystąpił w półfinale i z trzeciego miejsca awansował do sobotniego finału^[15], zajął w nim drugie miejsce po zdobyciu 248 punktów, w tym najwyższych not 12 pkt z siedmiu krajów^[16]; do zwycięstwa brakowało mu 44 pkt^[13]. Podczas wszystkich występów na scenie towarzyszyły mu dwie baletnice, a na środku sceny stał wielki biały fortepian^[13]. Dzięki singlowi „Never Let You Go” osiągnął sukces komercyjny, znalazł się na wielu europejskich listach przebojów^[13]. Po udziale w konkursie wydał album pt. Wriemia-rieka, który rozszedł się w ponad dwumilionowym nakładzie, zapewniając mu status platynowej płyty w Rosji^[13]. W 2006 i 2007 odebrał Europejskie Nagrody Muzyczne MTV dla najlepszego rosyjskiego wykonawcy.

W 2008 zakwalifikował się z piosenką „Believe” do krajowych eliminacji do 53. Konkursu Piosenki Eurowizji^[17][18]. 9 marca wygrał finał selekcji, dzięki czemu został reprezentantem Rosji w konkursie organizowanym w Belgradzie^[19][20]. 20 maja wystąpił w pierwszym półfinale Eurowizji 2008 i z trzeciego miejsca awansował do finału rozgrywanego 24 maja^[21]. Zajął w nim pierwsze miejsce po zdobyciu 272 punktów, w tym najwyższych not 12 punktów od telewidzów z siedmiu krajów^[22]. Po finale konkursu wydał album pt. Protiw prawił^[23]. Jesienią 2008 rozpoczął współpracę z Philippem Pleinem^[23], a zimą uczestniczył w programie Zwesdny liod, w którym w parze z Eleną Beresną zajął ostatecznie drugie miejsce^[23]. Czwarty rok z rzędu odebrał także Europejską Nagrodę Muzyczną MTV dla najlepszego rosyjskiego wykonawcy. W 2009 wydał anglojęzyczny album studyjny pt. Believe^[24]. W latach 2009–2010 ponownie był laureatem Europejską Nagrodę Muzyczną MTV dla najlepszego rosyjskiego wykonawcy.

W 2011 wydał album pt. Miecztatiel oraz autobiografię pt. „Ot chuligana do miecztatielia” (pol. Od chuligana do marzyciela)^[25]. W listopadzie 2011 zagrał koncert urodzinowy w Сrocus City Hall, gdzie zaprezentował wówczas swoje największe przeboje w towarzystwie Johann Strauss’ Vienna Symphonic Orchestra^[25]. Wydarzenie przybrało znaczenie ogólnokrajowe, a Biłan wyruszył w trasę koncertową pod hasłem 30 y.o. beginning obejmującą występy w 45 miastach Rosji^[26]. Również w 2011 z utworem „Back to Her Future”, nagranym w duecie z Juliją Wołkową, zajął drugie miejsce w finale rosyjskich eliminacji do 52. Konkursu Piosenki Eurowizji^[27][28][29]. W maju 2012 wystąpił gościnnie w drugim półfinale konkursu wraz ze zwycięzcami kilku poprzednich konkursów^[30]. Na przełomie jesieni i zimy zasiadał w komisji jurorskiej programu Gołos^[26]. Jeszcze w 2012 otrzymał siódmą Europejską Nagrodę Muzyczną MTV dla najlepszego rosyjskiego wykonawcy oraz odebrał Europejską Nagrodę Muzyczną MTV dla najlepszego europejskiego wykonawcy na gali we Frankfurcie nad Menem.

W 2013 wydał album pt. Dotjanis^[31]. W marcu 2015 zaśpiewał mieszankę swoich utworów „Believe” i „Never Let You Go” podczas jubileuszowego koncertu Eurovision Song Contest’s Greatest Hits wyprodukowanego przez BBC z okazji 60-lecia Konkursu Piosenki Eurowizji^[32]. 2 października 2015 wydał kolejną płytę studyjną pt. Nie molczi.

W 2017 wydał album pt. Jegoist.

Był jednym z uczestników słynnej „nagiej imprezy”, którą w Moskwie zorganizowała Nastia Iwlejewa(inne języki). Publicznie przeprosił za swój udział w tej imprezie i tłumaczył, że wziął w niej udział, by uniknąć karnego powołania do armii i wzięcia udział w wojnie na Ukrainie^[33].

Albumy studyjne

• Ja nocznoj chuligan (2003)
• Na bieriegu nieba (2004)
• Wriemia-rieka (2006)
• Protiw prawił (2008)
• Believe (2009)
• Мiecztatiel (2011)
• Dotjanis (2013)
• Nie molczi (2015)
• Jegoist (2017)

• Książka autobiograficzna Ot chuligana do miecztatielia, 2011

• Oficjalna strona internetowa piosenkarza (ros.)