Diecezja kruszwicka – diecezja rzymskokatolicka, ze stolicą w Kruszwicy, najprawdopodobniej powstała po upadku diecezji kołobrzeskiej ok. 1015. Podlegała pod metropolię gnieźnieńską. Po zaniku diecezji (przełom XI i XII w.) jej działalność kontynuowała diecezja kujawska^[1].

Kronika Jana Długosza podaje, że diecezję utworzył już Mieszko I w roku 966, a jako dwóch pierwszych biskupów podaje Lucidusa i Wawrzyńca, ale brak na to przekonujących dowodów^[1].

• 966–993 – Lucidus (według Długosza pierwszy biskup kruszwicki)
• 993–1014 – Wawrzyniec (biskup legendarny)
• 1015–1033 – Marceli
• 1034–1055 – Wenanty
• 1056–1081 – Jan Rzymianin
• 1082–1097 – Roman
• 1097–1111 – Paweł
• 1111–1128 – Baldwin Gall
• 1129–1156 – Świdger

• Piotr Nitecki, Biskupi Kościoła w Polsce w latach 965–1999. Słownik biograficzny, Instytut Wydawniczy „Pax”, Warszawa 2000.