Czekanów (województwo mazowieckie)
| wieś | |
 Kościół w Czekanowie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) | |
| Strefa numeracyjna |
25 |
| Kod pocztowy |
08-304[4] |
| Tablice rejestracyjne |
WSK |
| SIMC |
0672478[5] |
Położenie na mapie gminy Jabłonna Lacka  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
Położenie na mapie powiatu sokołowskiego  | |
 52°26′13″N 22°26′17″E/52,436944 22,438056[1]
| |
Czekanów (język podl. Czekanowo) – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie sokołowskim, w gminie Jabłonna Lacka[5][6].
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0672490 | Kozieniec | część wsi |
| 0672509 | Pieńki | część wsi |
| 0672515 | Powłoczki | część wsi |
| 0672521 | Zastawie | część wsi |
W latach 1954–1961 wieś należała i była siedzibą władz gromady Czekanów, po jej zniesieniu w gromadzie Jabłonna. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa siedleckiego.
Wieś jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii św. Andrzeja Boboli[7]
Historia
Archeolodzy stwierdzili, że w Czekanowie już od VI wieku n.e. rozwijał się lokalny mikroregion osadniczy[8][9]. Początkowo w jego skład wchodziło kilka osad otwartych, których faza najbardziej intensywnego użytkowania przypadała na VIII–X wiek. Dwie główne osady znajdowały się w bezpośrednim sąsiedztwie cmentarza wyodrębnionego z otoczenia poprzez budowę dookolnej palisady i usypanie symbolicznych wałów oraz odcięcie głębokim rowem[8]. Dokonywano tam również czynności obrzędowych – najpewniej związanych z nieznanym pogańskim kultem zmarłych[8]. Rozkwit osadniczy mikroregionu, objawiający się znacznym przyrostem liczby zasiedlonych punktów, nastąpił w ciągu XI stulecia i połączony był z przeniesieniem centrum osadniczego na przeciwległy brzeg rzeki Turnej, gdzie być może zbudowano wówczas założenie obronne w postaci grodu obronnego[8].
W czasie II wojny światowej małżeństwo Alfreda i Bolesław Pietraszek ukrywali w swoim majątku w Czekanowie 18 osób pochodzenia żydowskiego. Za swoją bohaterską postawę uhonorowani zostali w 2007 r. najwyższym izraelskim odznaczeniem państwowym Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.
W miejscowości urodził się Stanisław Bądzyński – polski chemik i fizjolog. Jeden z założycieli Polskiego Towarzystwa Chemicznego.
Zabytki
- kościół parafialny pw. św. Andrzeja Boboli wzniesiony w latach 50. XX wieku na miejscu cerkwi unickiej z 1725 r.
- cmentarzysko wczesnośredniowieczne składające się m.in. z kilku kurhanów
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 19908
- ↑ Wieś Czekanów w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-02-09], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 174 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Opis parafii na stronie diecezji
- ↑ a b c d Katarzyna Skrzyńska-Jankowska, Cmentarzysko kurhanowe w Czekanowie, gm. Jabłonna Lacka w źródłach kartograficznych, „Fines testis temporum. Studia ofiarowane profesor Elżbiecie Kowalczyk Heyman w pięćdziesięciolecie pracy naukowej” [dostęp 2019-12-16] (ang.).
- ↑ Radzikowska Monika, Birytualizm na cmentarzysku „Tureckie Mogiły” w Czekanowie – zjawisko jednostkowe czy świadectwo przeżywającej się tradycji? , [w:] Początki chrześcijaństwa na pograniczu mazowiecko-ruskim w świetle wyników badań wybranych cmentarzysk, red. A. Buko, s. 209–223
Linki zewnętrzne
- Czekanów 1(1), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 790.
- Czekanów w archiwalnych pocztówkach