Czarkówka Duża
wieś | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2011) | |
Strefa numeracyjna |
85 |
Kod pocztowy |
17-322[4] |
Tablice rejestracyjne |
BSI |
SIMC |
0403028[5] |
Położenie na mapie gminy Perlejewo | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa podlaskiego | |
Położenie na mapie powiatu siemiatyckiego | |
52°35′36″N 22°34′55″E/52,593333 22,581944[1] |
Czarkówka Duża – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie siemiatyckim, w gminie Perlejewo[5][6].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa łomżyńskiego.
Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Przemienienia Pańskiego w Perlejewie[7].
Historia
Czarnkowka wymieniona w roku 1449[8].
Według ksiąg sądowych powiatu drohickiego z roku 1452 bracia: Paweł, Jan i Grot potwierdzili pod przysięgą, że wielki książę Witold nadał ich ojcu dziedzinę zwaną Czarkówką. W drugiej połowie wieku XV żyjący tu Piotr Zawada przeprowadził sprawę sądową z dziedzicami z Kosianki[9].
Z tej miejscowości wywodzi się ród Czarkowskich[9]. Według herbarza Adama Bonieckiego Czarkowscy pieczętowali się herbem Awdaniec[10].
W roku 1528 na popis ziemian województwa podlaskiego stawiło się 4. jeźdźców z tego zaścianka[11]. Liczni Czarkowscy zjawili się w Drohiczynie w roku 1569 w czasie składania przysięgi na wierność królowi polskiemu. Podpisywali się: z Czarkowka, z Czarkowki, z Czarkowska[12]. Spis podatkowy z 1580 roku informuje o nazwach poszczególnych zaścianków Czarkówki: Rotmi, Biditky, Dobki, Zawaday, Chudaki i Oleksicz[11]. Tworzyły one tzw. okolicę szlachecką.
Wzmiankowani Czarkowscy:
- w 1556 roku Walenty Czarkowski podstarości piński
- Marcyan, syn Wojciecha z Czarkowy, pisarz kowelski (1582)
- Stanisław [Czarkowski] wojski nowogrodzki, podpisał pacta conventa Władysława IV
- Krzysztof z województwem nowogrodzkiem pisał się na elekcyę Augusta II
- Michał i Józef, stronnicy Augusta III głosowali za nim w 1738 r.
- Mikołaj i Tomasz, podpisali z Ziemią mielnicką obiór Stanisława Augusta[10]
- w 1766 r. wzmiankowany Tomasz, cześnik drohicki
- w 1779 wymieniono Tomasza, komornika ziemskiego, drohickiego
- wielu Czarkowskich notowano na Ukrainie[10]
Czarkówka była wsią rozległą i z czasem rozpadła się na dwie zasadnicze części: Czarkówkę Dużą i Małą. O takim podziale informują źródła z końca XVIII w.[8]
Pod koniec XIX w. Czarkówka Wielka i Mała były zamieszkałe zarówno przez drobną szlachtę, jak i przez ludność chłopską. W 1887 roku Czarkówka Duża wraz z tzw. Roliznami liczyła 24 domy, (7 należało do włościan, pozostałe do szlachty). Łącznie wieś zamieszkiwało 68 mężczyzn i 65 kobiet. Grunty uprawne były bardzo żyzne. Do mieszkańców należał także wystarczający na ich potrzeby obszar łąk oraz las opałowy i budowlany[13].
Według spisu ludności z roku 1921 wieś liczyła 26 domów i 179 mieszkańców. Wszyscy zadeklarowali się jako Polacy i katolicy[14]. Do 1934 roku miejscowość należała do gminy Skórzec.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 18764
- ↑ Wieś Czarkówka Duża w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-12-28] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 170 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Opis parafii na stronie diecezji
- ↑ a b Nazwy miejscowe Polski pod redakcją K. Rymuta, tom II, str. 178
- ↑ a b T. Jaszczołt, Gmina Grodzisk k. Siemiatycz. Dzieje ziemi i mieszkańców, str. 29
- ↑ a b c A. Boniecki, Herbarz Polski, Czarkowscy herbu Habdank, tom. 3, str. 284
- ↑ a b Źródła dziejowe, t. I, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, Podlasie (Województwo), Warszawa 1908, str. 185
- ↑ M. Kondratiuk, Nazwy miejscowe południowo-wschodniej Białostocczyzny, Wrocław 1974, tom II, str. 178
- ↑ Parafia Pierlejewo (5), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 97 .
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z 30 września 1921 roku i innych źródeł urzędowych. T V. Województwo białostockie, Warszawa 1924, str. 28
Linki zewnętrzne
- Czarkówka Wielka i Mała, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 349 .