Cycloloma atriplicifolium
Systematyka[1][2] | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | |||
Klasa | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj |
Cycloloma | ||
Gatunek |
Cycloloma atriplicifolium | ||
Nazwa systematyczna | |||
Cycloloma atriplicifolium (Spreng.) Coult. Mem. Torrey Bot. Club 5: 143 (1894)[3] | |||
Synonimy | |||
|
Cycloloma atriplicifolium (Spreng.) Coult. – gatunek roślin z rodziny szarłatowatych. Tradycyjnie wyodrębniany jest w monotypowym rodzaju Cycloloma, ale w 2021 roku włączony został do rodzaju Dysphania[4]. Gatunek pochodzi z zachodniej i środkowej części Ameryki Północnej, ale występuje jako introdukowany także w Europie i Ameryce Południowej[5]. Rośnie w miejscach piaszczystych – na aluwiach, pustyniach i półpustyniach, przydrożach i innych siedliskach przekształconych przez człowieka (zawsze jednak na piaskach)[6]. Gatunek należy do biegaczy[7].
Morfologia
- Pokrój
- Jednoroczna roślina zielna o silnie rozgałęzionym pędzie osiągającym od kilku do 80 cm wysokości[6].
- Liście
- Skrętoległe, ogonkowe, podługowate, na brzegu zatokowato-ząbkowane[6].
- Kwiaty
- Drobne, obupłciowe lub żeńskie, wyrastają pojedynczo lub skupione po kilka w kątach drobnych przysadek wzdłuż znacznie oddalonych węzłów na osi silnie w efekcie rozpierzchłych kłosów. Listków okwiatu jest 5 i są one zrośnięte na ponad połowie długości. Pręcików jest 5[6]. Zalążnia jest owłosiona i zwieńczona dwoma znamionami[5].
- Owoce
- Jednonasienne, z błoniastą owocnią luźno otaczającą spłaszczone od góry nasiono[5]. Łupina nasienna jest czarna. Owoc otacza błoniasty, trwały okwiat w formie skrzydełka[6].
Systematyka
Gatunek tradycyjnie zaliczany był do monotypowego rodzaju Cycloloma Moquin-Tandon, Chenop. Monogr. Enum. 17. 1840 z rodziny szarłatowatych Amaranthaceae w jej szerokim ujęciu (obejmującym komosowate Chenopodiaceae). W obrębie rodziny rodzaj sytuowany był w plemieniu Dysphanieae w podrodzinie Chenopodioideae[8][9]. Po odkryciu zagnieżdżenia tego gatunku w obrębie rodzaju Dysphania zaproponowano włączenie go do niego pod nazwą Dysphania atriplicifolia[4].
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2022-07-07] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Caryophyllales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-07-07] (ang.).
- ↑ a b Cycloloma atriplicifolium (Spreng.) Coult.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-07-07].
- ↑ a b Sergei L. Mosyakin. Nomenclatural and taxonomic comments on some taxa of Dysphania (Chenopodiaceae s. str. / Amaranthaceae s. l.). „Ukr. Bot. J.”. 78, 4, s. 266–273, 2021.
- ↑ a b c Klaus Kubitzki , J.G. Rohwer , V. Bittrich (red.), Flowering plants, dicotyledons: magnoliid, hamamelid, and caryophyllid families, Berlin 1993, s. 269, ISBN 978-3-662-02899-5, OCLC 861705944 .
- ↑ a b c d e Sergei L. Mosyakin: Cycloloma Moquin-Tandon. [w:] Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2022-07-07].
- ↑ L. van der Pijl: Principles of Dispersal in Higher Plants. Springer Science & Business Media, 2013, s. 58–60. ISBN 3-662-00799-1.
- ↑ Susy Fuentes-Bazan, Pertti Uotila, Thomas Borsch. A novel phylogeny-based generic classification for Chenopodium sensu lato, and a tribal rearrangement of Chenopodioideae (Chenopodiaceae). „Willdenowia”. 42, s. 5-24, 2012.
- ↑ Pertti Uotila, Alexander P. Sukhorukov, Nadine Bobon, John McDonald, Anastasiya A. Krinitsina, Gudrun Kadereit. Phylogeny, biogeography and systematics of Dysphanieae (Amaranthaceae). „Taxon”. 70, 3, s. 526-551, 2021. DOI: 10.1002/tax.12458.
- EoL: 585591
- Flora of North America: 242415375
- GBIF: 3083565
- identyfikator iNaturalist: 76562
- IPNI: 73659-2
- ITIS: 20685
- NCBI: 46098
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-2750080
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:73659-2
- Tela Botanica: 20454
- identyfikator Tropicos: 7200053
- USDA PLANTS: CYAT
- CoL: 8R3GX