Chałupki (powiat przeworski)
wieś | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Sołectwo |
Chałupki-Gorliczyna Szewnia |
Liczba ludności (2021) |
500[2] |
Strefa numeracyjna |
16 |
Kod pocztowy |
37-200[3] |
Tablice rejestracyjne |
RPZ |
SIMC |
0608954 |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Przeworsk | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego | |
Położenie na mapie powiatu przeworskiego | |
50°05′08″N 22°31′50″E/50,085556 22,530556[1] |
Chałupki – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie przeworskim, w gminie Przeworsk[4][5].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa przemyskiego.
Części wsi
SIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
0608960 | Budy Przeworskie | przysiółek |
Historia wsi
W 1650 roku pastwisko miejskie koło ról gorliczyńskich zostało zamienione na role i na tym terenie powstała osada. W 1740 roku tereny te odpadły od miasta i przeszły pod władanie rodziny księcia Lubomirskiego. Miasto Przeworsk przez długi czas rościło sobie pretensje do rodziny Lubomirskich o to, że Chałupki i inne tereny zostały oddane w ich ręce niezgodnie z prawem. Dochodziło do długich sporów zatargów i procesów które ciągnęły się aż do 1900 roku.
Obszar Chałupek nie wrócił jednak do miasta. Pochodzenie nazwy wsi można tłumaczyć tym, że na łąkach i pastwiskach pastuchy wypasający trzodę budowali małe chałupki. Tak z luźno ustawionych chałup pomiędzy Rozborzem, Ujezną, Jagiełłą a Gorliczyną powstała osada zwana Chałupki[6][7].
Po wybudowaniu nowej szkoły, stary budynek zaadaptowano na kościół filialny pw. Miłosierdzia Bożego, który w grudniu 2006 roku został oddany do użytku. 15 kwietnia 2007 roku kościół został poświęcony przez abpa Józefa Michalika[8].
Oświata
Początki szkolnictwa w Chałupkach według miejscowych źródeł są datowane na 1893 rok, gdy rozpoczęła się nauka po domach. W archiwalnych Szematyzmach Galicji i Lodomerii, które podają wykaz szkół ludowych, wraz z nazwiskami ich nauczycieli, szkoła w Chałupkach jest wzmiankowana od 1912 roku. W 1912 roku: nieczynna[9]; a w latach 1912–1914 nie było nauczyciela: posada nieobsadzona[10]. W latach 1913–1916 zbudowano budynek szkolny, a w 1926 roku szkoła stała się 2-klasowa. Do 1923 roku nauczycielką była Maria Paziukowa, kolejną nauczycielką w latach 1923–1937 była Eugenia Tatomirowa.
W latach 1997–2005 zbudowano nowy budynek szkolny. Patronem szkoły jest św. Jan Paweł II[11].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 14976
- ↑ Wieś Chałupki w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-01-07] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 142 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Historia wsi
- ↑ www.przeworsk.net.pl Chałupki-Gorliczyna Szewnia
- ↑ Kaplica pw. Miłosierdzia Bożego w Chałupkach
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1912 (s. 761) (dostęp 2017-09-20)
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1913 (s. 841) (dostęp 2017-09-20)
- ↑ Historia Szkoły
Linki zewnętrzne
- Chałupki 1(4), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 542 .
- Mapa katastralna wsi Chałupki z 1849